Експертите велат дека екстремните топли бранови што погодија неколку земји низ северниот дел на планетата се меѓусебно поврзани и се резултат на глобалното затоплување.
Малиот град Литон се прослави по својот мрачен рекорд.
Највисоката температура во историјата на Канада беше регистрирана таму минатиот вторник, додека невиден топлотен бран уби стотици луѓе и предизвика над 240 шумски пожари низ Британска Колумбија, од кои повеќето сè уште не се изгаснати.
Топлотен бран коси низ Канада: Стотици умрени, пожар целосно проголта едно село
Во Литон е забележана температура од 49,6 степени Целзиусови, што е шокантно за град со само 250 жители лоциран во планините, каде температурата во јуни нормално достигнува максимум до 25 степени.
Ноќта од минатата недела беа потопли од вообичаените денови во регион каде што клима уредите се реткост и куќите се дизајнирани да ја задржат топлината.
Пожарите го претворија поголемиот дел во Литон во пепел и ги принудија неговите жители, како и стотици локални жители од околните населени места, да ги напуштат своите домови.
Научниците со децении предупредуваа дека поради климатските промени, топлотните бранови ќе бидат почести и поинтензивни.
Ова сега е реалност во Канада, но и во многу други делови на северната хемисфера во кои станува невозможно да се живее.
Асфалтот се стопи на американскиот северозапад минатата недела, а на жителите на Њујорк им беше кажано да не користат апарати со висока потрошувачка, како што се машини за перење и сушење – и што е најболно е да не се вклучуваат климатизери за да се намали притисокот врз енергетските мрежи.
Во Русија, на 23 јуни, Москва ја објави највисоката температура досега забележана за тој месец од 34,8 степени Целзиусови, а сибирските земјоделци се обидоа на секој начин да ги спасат посевите од суша.
Едно од најстудените места во светот бележи рекордни температури
Дури и во Арктичкиот круг, температурите достигнаа 30 степени. Светската метеоролошка организација се обидува да ја потврди највисоката забележана температура во Арктичкиот круг од почетокот на мерењето, откако метеоролошката станица во сибирскиот Верхојан на 20 јуни забележа 38 степени.
Во Индија, десетици милиони луѓе на северо-запад на земјата се погодени од топлотни бранови.
Индиската метеоролошка служба минатата сабота објави дека во Њу Делхи и околните градови има „сериозна екстремна топлина“, со температури кои се постојано над 40 степени, што е за седум степени над нормалното.
Во Ирак, властите прогласија неработен ден во неколку градови, вклучувајќи го и Багдад, поради топлината во четвртокот, откако температурите надминаа 50 степени Целзиусови и падна системот за снабдување со електрична енергија.
Експертите со кои разговараа новинарите на Си-Ен-Ен велат дека е тешко точно да се утврди како се поврзани овие метеоролошки настани, но тие тврдат дека тешко може да биде случајност дека топлотните бранови погодиле неколку делови на северната хемисфера истовремено.
„Системите со висок притисок што ги снимаме во Канада и САД се напојуваат од, како што ги нарекуваме, стрии на воздухот – група на многу силни ветрови далеку над нашите глави, некаде околу 30.000 стапки каде летаат авионите“, изјави Лиз Бентли за Си-Ен-Ен. извршен директор на британското кралско здружение за метеорологија.
Бентли објасни дека конфигурацијата на струјата на воздухот спречува временските системи ефикасно да се движат по вообичаената патека запад-исток.
„Таа воздушна струја стана непредвидлива и е заглавена во делот што го нарекуваме омега блок, бидејќи има форма на грчка буква омега, и кога ќе стигне таму, не се движи никаде, блокирана е“, вели Бентли. „Затоа, високиот притисок што се јавува останува заглавен со денови или недели и овие омеги се појавуваат во различни делови на северната хемисфера“.
Во САД, истото се случи во средината на јуни на југо-запад, а рекордите беа соборени во Мексико и на места како Феникс во Аризона.
Неколку недели подоцна, над северозапад беше изградена купола под висок притисок, соборувајќи рекорди заедно со Вашингтон, Орегон и југозападна Канада.
„Како резултат на тоа, досега имаме невидени температури – рекордите се соборени не само за неколку степени, туку се апсолутно смачкани“, изјави Бентли за Си-Ен-Ен.
Научниците тврдат дека ова може да се случува секоја година до 2100 година.
Торнадо на Халкидики: Уништена плажа, летаа лежалки и чадори (ВИДЕО)
Некои политички лидери сè повеќе веруваат дека климатските промени се причина за екстремни временски прилики, особено топлотни бранови и бури.
„Климатските промени предизвикуваат опасна комбинација на екстремни горештини и продолжена суша“, рече минатата недела американскиот претседател Џо Бајден.
Научниците работат на софистицирани инструменти кои можат брзо да утврдат колку климатските промени всушност придонесуваат за одреден метеоролошки настан.
„Направивме брзи студии за да добиеме одговори на прашањето каква е улогата на климатските промени“, изјави британскиот метеоролог Никос Кристидис за Си-Ен-Ен.
„Утврдивме дека без човечко влијание, ќе биде скоро невозможно да се достигнат нови рекорди и такви горештини во јуни во тој регион“, рече тој, осврнувајќи се на областите во Канада и САД.
Кристидис рече дека во минатото, без вештачки климатски промени, екстремната топлина во северозападниот дел на Соединетите Американски Држави и југозападот на Канада би се случувала на секои 15 години или така.
И ако емисиите на штетни гасови продолжат, Кристидис вели дека може да очекуваме вакви појави секоја или секоја втора година до крајот на векот.
Си-Ен-Ен потсетува дека неколку земји, вклучувајќи ги Соединетите Американски Држави, Велика Британија и некои членки на Европската унија, неодамна ја зголемија својата заложба за намалување на емисиите, иако многу научници и активисти велат дека тоа не е доволно за да се одржи просечната глобална температура над 1,5 степени Целзиусови прединдустриско ниво.
Светските лидери ветија дека во Парискиот договор од 2015 година ќе спречат уште покатастрофални последици од климатските промени.
Групите за климатски промени ја повикаа Канада да преземе повеќе и да ја намали зависноста од нафта и гас.
„Ова се буквално најсмртоносните временски услови некогаш забележани во американскиот пацифички северозапад и крајниот југозапад на Канада. „Загубите и очајот поради екстремната топлина и разорните пожари во Канада се потсетник на она што следува доколку се засили климатската криза“, изјави за Си-ен-ен Еду Перез од Климатската акција.
„Канада бележи историски загуби и штети предизвикани од климатските промени, истовремено придонесувајќи во борбата против опасните климатски промени. Како производител на нафта и гас, Канада продолжува да размислува за ширење на фосилни горива, кои се сметаат за директна причина за зголемувањето на глобалните температури.
Климата ги продлабочува европските поделби
Северна Европа ќе страда од поплави и пожари, дури и ако глобалното затоплување е на најниско очекувано ниво – според Парискиот договор, затоплувањето треба да биде ограничено на 1,5 до 2 степени над пред-индустрискиот глобален просек.
Сепак, југот на Европа ќе биде погоден од суши, топлина во градовите и пад на земјоделството, што ќе ја продлабочи една од најголемите политички поделби на Европската унија, помеѓу побогатиот север и посиромашниот југ.
Ова е резултат на анализата спроведена од „Политико“ по прегледување на над 100 научни документи, интервјуа со климатолози и разгледување на протечениот нацрт на новиот извештај на Меѓувладиниот панел на ООН за климатски промени (ИПЦЦ), студија на 4200 страници што се смета најтемелната промена во нашиот свет.
Новите научни податоци покажуваат дека цела Европа ќе се промени и дека овие нарушувања ќе ги продлабочат постојните поделби, со неизмерни последици за големиот политички проект на континентот.
И покрај фактот дека, според сегашните податоци, на Европа и е судено да стане жежок континент, владите не прават доволно за да ја подготват и ограничат штетата.
Европските системи за одводнување и канализација не се дизајнирани за климатски промени, кои стануваат очигледни при екстремни врнежи од дожд во градови како Париз, Букурешт, Солун, Барселона и Копенхаген.
Дождот не е единствениот проблем со водата. Зголемувањето на нивото на морето исто така претставува ризик од екстремни и постојани поплавувања долж европскиот брег – особено за жителите на крајбрежните градови во Холандија, Германија, Белгија и на некои од водечките туристички локации на северниот италијански брег.
На Медитеранот, нивото на морето може да се зголеми за 1,1 метар до 2100 година, во зависност од тоа колку се загрева планетата. Ова ги загрозува 42 милиони луѓе кои во моментов живеат во долните крајбрежни области и претставува огромен ризик за античкото наследство на Европа, како што се Венеција и 47 други места заштитени од УНЕСКО.
Додека делови од Европа се под вода, другите ќе горат, бидејќи сушите ќе ги направат шумските пожари почести и ќе траат подолго.
Топлината влијае и на менталното здравје, за што сведочи и зголемувањето на бројот на самоубиства и семејно насилство за време на топлотните бранови.
За континент опседнат со своите поделби, Европската унија досега посветува малку внимание на тоа како климатските промени ја продлабочуваат една од најголемите поделби.
IPCC и Европската комисија, како што објави „Политико“, предупредуваат дека климатските промени ќе ја продлабочат нееднаквоста помеѓу северот и југот, што речиси ја уништи еврозоната минатата деценија.
„Мислам дека ова ќе биде најголемиот предизвик за кохезија во ЕУ што некогаш сме го виделе“, рече Дара Марфи, поранешен европски министер за Ирска и сега советник на политичката консултантска група „Расмусен Глобал“. „Дури и поголем од економскиот предизвик за финансискиот колапс од 2008 година“, рече таа за „Политико“.