Врсничкото насилство во голема мерка се пресели на интернет, каде што насилниците се особено „храбри“ поради анонимноста зад која можат да се сокријат.
Откријте во текстот кои знаци можете да ги користите за да идентификувате дали вашето дете или ученик е жртва на „сајбер булинг“, односно малтретирање преку интернет.
Времето што го поминуваме на интернет е двојно зголемено во изминатата година, особено за деца и млади, кои ги заменија училишните клупи со онлајн верзија на училиштето.
Лаптопите, таблетите и мобилните телефони станаа дел од секојдневната рутина, а по завршувањето на предавањата, децата често се релаксираат со онлајн игри и социјални мрежи.
Во моментов, најпопуларна игра кај децата е Роблокс, која ја играат вртоглави 150 милиони корисници месечно. Иако може да изгледа како невино „игралиште“ за деца каде, како што велат авторите, се потопуваат во 3Д светот, опасноста лежи во фактот дека, талкајќи на платформата, детето може да стапи во контакт со кој било играч од околу светот кој се крие зад параван.
Со оглед на тоа што децата не знаат да размислуваат доволно добро критички, улогата на родителите и возрасните е да предупредуваат на опасностите и заканите на интернет.
Но, во последно време, насилството од врсници на социјалните мрежи, исто така, станува се поголем проблем.
Насилството преку интернет никогаш не запира
Денешните методи на злоупотреба на деца главно се одвиваат преку електронски медиуми, така што овој вид насилство популарно се нарекува сајбер-малтретирање или сајбер булинг.
Електронското насилство вклучува различни форми на напади врз поединци, испраќање заканувачки пораки, формирање групи што поддржуваат омраза на социјалните мрежи и слично.
Овој вид насилство доживеа вистински бум со појавата на социјалните мрежи, а причината за тоа е што злоупотребувачите можат да се сокријат зад анонимноста на интернетот. За жртвата е особено болно што навредите остануваат трајно на интернет и можат да ги видат другите врсници.
Покрај заедничките одлики на „традиционалното“ и „модерното“ врсничко насилство, како што е агресијата, намерата да се повреди некој и неможноста на жртвата да се одбрани, насилството од врсници преку интернетот носи нови опасности за жртвата, а тоа е особено опасно дека никогаш не запира.
Улогата на возрасните во заштитата на децата
Несомнено е дека постојат опасности на интернет, но решението не е да се забрани целосно интернетот на децата. Наместо тоа, децата треба да бидат едуцирани и научени да бидат претпазливи, за на крај да имаат здраво и избалансирано детство.
Како дел од проектот „EU Kids Online 2020“. Било спроведено национално истражување за ризиците и можностите што ги дава интернет на децата. Во истражувањето учествувале 19 европски земји.
Секое десетто дете на возраст од 15 до 17 години ги прифаќа сите барања за пријателство на социјалните мрежи.
Така, откриено е дека секое петто дете на возраст од 9 до 17 години не знае како да ги смени поставките за приватност на социјалните мрежи целосно или претежно. Но, од друга страна, добрата вест е дека 96% од децата барем понекогаш добиваат совети за безбедно користење на интернет од родителите, наставниците и пријателите.
Ова е токму главната улога на родителите, кои треба отворено да разговараат со своите деца, дури и кога нема сомнеж за некој проблем. Така, тие им покажуваат на децата дека можат да им веруваат.
Важно е да се покаже на секое дете дека не треба да има разлика во однесувањето во реалниот и виртуелниот свет. Покрај тоа, ако сте родител, ставете го вашиот компјутер на достапно место во домот, за да можете да знаете колку време вашето дете минува на интернет и поставете јасни семејни правила за користење електронски уреди.
Можете исто така да побарате од вашето дете да ви ги покаже страниците што ги посетува и на што работи. Значи, вие градите доверба со вашето дете.
Две третини од децата на возраст од 9 до 17 години во изминатата година виделе сексуални фотографии или филм со голо лице на интернет без нивна намера.
Знаци за родители
Резултатите од истражувањето исто така покажале дека родителите имаат поголема веројатност да следат онлајн активности и да даваат совети за однесување на интернет на помалите деца, но постарите деца и тинејџерите имаат еднакви шанси да станат жртви на насилство од врсници.
Жртвите на врсничко насилство понекогаш е тешко да зборуваат за тоа што им се случува. Затоа е важно возрасните да препознаат можни знаци дека детето е жртва на врсничко насилство.
Можни знаци се:
честа тишина
повлекување од семејни интеракции
видлива тага
повлекување од пријателите и од активностите во кои уживало порано
почести отсуства од училиште (детето може да се пожали на главоболки или абдоминална болка)
лоши успех на училиште
губење на апетит
нарушувања на спиењето, вклучително и мокрење во кревет
информации од училиштето за изгубени домашни задачи или конфликти со други ученици
запирање на користење компјутер или мобилен телефон или зголемување на времето поминато на интернет
нервоза и раздразливост при користење компјутер или мобилен телефон
спомнување непознати лица
придавање на поголемо значење на активностите на интернет и луѓето
затворање страници, разговори и/или криење мобилни телефони кога родителите се приближуваат
стрес при читање пораки или примање содржина
избегнување на разговори за употреба на компјутер и интернет
бришење на кориснички профили или отворање нови
многу нови контакти на мобилни или социјални мрежи.
Знаци за наставниците
Под нормални околности, децата поминуваат до седум часа во училиште (барем пред, а и по пандемијата), каде што наставниците можат да играат важна улога во нивната заштита.
Промените во однесувањето кај учениците кои можат да ги предупредат наставниците за можен случај на врсничко насилство се следниве:
избегнување на контакт со очите и видлива тага
појава на неконтролирани изливи на гнев или фрустрација
промени во моделите на однесување со пријателите и активностите за време на одморите
недостаток на ангажман во училница или групни активности во кои претходно детето било активно
други деца го исмеваат кога зборува
посветува помалку внимание на училишните и домашните задачи
Што ако се сомневате дека вашето дете е силеџија?
Не ја исклучувајте можноста вашето дете исто така да биде извршител на електронско насилство. Во тој случај, откријте што точно се случило, преку кои уреди или апликации.
Никогаш не се заканувајте, осудувајте или навредувајте кон детето. Објаснете им дека секоја злоупотреба, било физичка или вербална, е болна за другата личност и помогнете му на вашето дете да развие сочувство.