Европратениците Френсис Фицџералд и Евин Инџир, во име на Европскиот парламент, побараа од владите на земјите-членки на ЕУ да го вклучат кривичното дело силување во новата директива на ЕУ за борба против насилството врз жените и семејното насилство, на што се противи мнозинството во Советот на ЕУ.
„Ги повикуваме сите влади ширум ЕУ да се погрижат новата Директива за борба против насилството врз жените и семејното насилство да го вклучи кривичното дело силување. Игнорирањето на ова грозоморно злосторство би било шокантно и ретроградно – навреда и за жените и за мажите. Ова е првиот европски закон кој се занимава со онлајн насилство, осакатување на женски гениталии, превенција од насилство и заштита на жртвите. Жените во Европа мора да знаат дека во сите земји-членки Европската унија подеднакво силно се бори против насилството врз жените“, рекоа ирскиот државјанин Фицџералд и шведскиот социјалист Инцир, известувачи и преговарачи на Европскиот парламент за Директивата за борба против насилството врз жените и семејното насилство.
„Европа ја осудува употребата на силување во воени конфликти и укажува на овој насилен чин во земјите кои не се членки на ЕУ. Меѓутоа, токму сега, за време на преговорите меѓу Европскиот парламент и земјите-членки за конечната верзија на овој закон, повеќето влади одбиваат да го вклучат силувањето во овој закон, кој првично беше подготвен за да ги заштити жените токму од ова злосторство. Избегнувањето на ова грозоморно злосторство би било шокантно и ретроградно – навреда и за жените и за мажите“, предупредија Фицџералд (ЕПП) и Инцир (С&Д) во отвореното писмо.
На 8 март 2022 година, Комисијата ја предложи Директивата за борба против насилството врз жените и семејното насилство, а оваа година Советот и Парламентот ги усвоија своите преговарачки мандати и започнаа тријалог меѓу институциите на ЕУ.
Еден од главните елементи на предлогот на Комисијата е принципот „Само да, значи да“, „криминализација на силувањето врз основа на немање согласност“.
Во некои земји-членки, сепак, се бара употреба на сила или закани за да се криминализира делото како силување.
Според ставот на Советот, односно заедничкиот став на земјите-членки врз основа на кој ротирачкото претседателство преговара со Парламентот, директивата би ги криминализирала следните кривични дела – осакатување на женски гениталии, демнење на интернет, вознемирување на интернет, споделување интимни или манипулирани слики без согласност, поттикнување насилство или омраза на интернет, но не и силување.
Документот беше усвоен од министрите за правда на земјите-членки во јуни.
Во својот став, Советот го исклучи силувањето бидејќи, според правната служба на Советот, нема правна основа во договорите на ЕУ да се дефинира како кривично дело на ниво на ЕУ.
Правната служба, меѓу другото, смета дека дефинирањето на силувањето како кривично дело само врз жените би било неконзистентно со одредбите од Договорот на ЕУ за недискриминација.
Според податоците на Евростат од 2018 година, 9 од 10 жртви на силување се жени.
Правната служба на Советот смета дека тоа што мажите имаат помали шанси да бидат силувани не значи дека тие не се во споредлива ситуација со жените и децата.
Европскиот парламент во јули ја прифати одлуката на комисиите LIBE и FEMM за почеток на преговори со Советот, а ставот на ЕП е дека во новата директива треба да се вклучи и кривичното дело силување.
„Сите влади во ЕУ треба да имаат унифициран пристап за борба против овие ужасни злосторства. Слободата на движење на луѓето е еден од четирите фундаментални столбови на Европската Унија – во нејзините граници мора да гарантираме еднаква заштита на жените и мажите од сите форми на насилство“, нагласуваат Фицџералд и Инцир во своето отворено писмо.
„Ги повикуваме сите граѓани на ЕУ и нивните влади да се погрижат кривичното дело силување да биде вклучено во овој историски и револуционерен закон“, велат европратениците во писмото и потсетуваат дека насилството врз жените и семејното насилство во Европа е во пораст со „страшна“ статистика.
На пленарната седница на ЕП во септември, претседателката на Европската комисија, Урсула фон дер Лајен, во својот последен говор за состојбата на Европската унија, ја спомена директивата и рече дека „основниот принцип – не значи не“ треба да да бидат вклучени во законот.
„Нема вистинска еднаквост без слобода од насилство“, нагласи Фон дер Лајен.
Преговарачите во име на Собранието тогаш веќе кажаа дека нејзината изјава ја сумирала важноста на оваа директива, односно „без да – нема согласност“.