Избран во парламентот за прв пат во 2015 година, Риши Сунак во понеделникот стана најмладиот британски премиер во повеќе од 200 години, со задача да ја води земјата низ економската криза, пишува агенцијата Ројтерс.
Сунак ја загуби трката за лидерство на Конзервативната партија од Лиз Трас пред помалку од два месеци, бидејќи некои во партијата го обвинија дека го соборил нивниот херој Борис Џонсон.
Еден од најбогатите политичари во Вестминстер се соочува со финансиска криза во неговата нова улога, што веројатно ќе го принуди да спроведе големи кратења на јавните трошоци и да се соочи со зголемените трошоци за живот, зимата на штрајкови и руската војна во Украина.
Неговите поддржувачи велат дека поранешниот министер за финансии е доверлив човек кој може да го врати кредибилитетот на Британија кај инвеститорите кои продаваат британски обврзници и фунти откако Трас го објави својот мини-буџет кој без покритие предвидува големи даночни намалувања.
Но, поранешниот аналитичар на Голдман Сакс и партнер на хеџ фондовите, исто така, се соочува со предизвици во владејачката Конзервативна партија, каде што некои пратеници го обвинуваат за соборувањето на Џонсон од власта и стравуваат дека го нема она што е потребно за да победи на изборите.
Опозициската Лабуристичка партија веројатно ќе го прикаже како член на супербогатата елита, која не разбира со што се борат милиони Британци додека земјата се лизга во рецесија, притисната од зголемените трошоци за храна и енергија.
Тој беше во право
Некои стравуваат дека можеби нема да може повторно да ја обедини партијата која е длабоко поделена и навикната брзо да се ослободи од лидерите што повеќе не ги сака.
„Тој не можеше да ја победи Лиз Трас минатиот месец и не стана победник на изборите помалку од два месеци подоцна“, рече еден истакнат конзервативен пратеник, кој побара да остане анонимен, откако го поддржа Џонсон, кој подоцна се повлече од трката.
Сунак доаѓа на местото на Трас, која пред четири дена изјави дека ќе поднесе оставка, но која го победи на 5 септември со 57 отсто од гласовите на членовите на партијата.
Во тоа време, тој рече дека нејзините идеи се „бајка“ што ќе ги исплаши пазарите.
И тој беше во право, но некои конзервативци велат дека се сомневаат во неговата посветеност на визијата за мала држава во стилот на Маргарет Тачер, откако ја зацрта патеката за најголемото даночно оптоварување од 1950-тите, со извонредно трошење на пандемијата за спас на работни места и социјална грижа.
Објавувајќи ја својата кандидатура, Сунак (42) рече дека зад себе има резултати кои покажуваат дека може „да ја санира економијата, да ја обедини партијата и да постигне цели за државата“.
„Ќе има интегритет, професионализам и одговорност на секое ниво на владата што јас ја водам и ќе работам деноноќно за да ја завршам работата“, рече тој, индиректно критикувајќи го Џонсон, кој мораше да се повлече од власта поради бројните скандали.
Првиот премиер со индиско потекло
Роден во Саутемптон во 1980 година од пенџаби хинду, Сунак често зборуваше за време на последната кампања за лидерство на партијата за тоа како и помага на својата мајка, која водеше аптека, во книговодството.
Имаше привилегирано образование. Посетувал елитно училиште и е вториот премиер кој студирал политички науки, филозофија и економија на Оксфорд, по Дејвид Камерон и Лиз Трас.
Во последната кампања за лидер на партијата, тој го поддржа формирањето на поселективни гимназија, откако новите беа забранети од опозициската Лабуристичка партија, но повтори дека „првокласното образование“ треба да биде право на раѓање.
Тој ќе биде првиот небел кој ќе стане премиер.
Рави Кумар (38), член на Конзервативната партија кој работи во финансиска фирма во Нотингем, рече дека неговото назначување било „пресвртница“.
„Растејќи во 80-тите и 90-тите, не можев ни да замислам не-бел премиер во мојот живот… Затоа е феноменално да се види некој со индиско потекло како британски лидер“, рече тој.
Но, бракот на Сунак со ќерката на индиски милијардер ги загрижи некои во партијата дека тој е премногу оддалечен од своите гласачи, од кои некои се принудени поради зголемената инфлација да избираат помеѓу јадење и останување на топло.
Не помогна тоа што во април, сопругата на Сунак мораше да ги потврди извештаите дека таа нема живеалиште во земјата, па затоа не плаќала даноци за целиот нејзин меѓународен приход, што се согласила да го промени.
Поддржувачите на Сунак велат дека тој е само човекот што му е потребен за финансиски да го одржува бродот, откако мини-буџетот на Лиз Трас ги потресе финансиските пазари, го поттикна државното задолжување и ги зголеми хипотеките и стравува дека пензиските фондови може да пропаднат.
„Ни треба некој кој може да обезбеди стабилност и има докажана економска компетентност во овие предизвикувачки времиња, а Риши Сунак е тој човек“, рече Грант Шапс, министер за внатрешни работи назначен откако Трас го смени својот претходник.
Шапс е еден од неколкуте министри кои го поддржаа Сунак откако Џонсон се повлече од трката во неделата, што ги изненади, па дури и ги налути неговите поддржувачи.
Џонсон не кажа јавно кого поддржува.
Ковид шампион
Сунак брзо се издигна во партијата, станувајќи еден од најмладите министри за финансии во 2020 година.
Кога пандемијата Ковид-19 ја погоди земјата, тој ја напушти конзервативната политика на мала држава и силно ја задолжи државата, отстранувајќи го ризикот од економска депресија.
Така тој стана еден од најпопуларните политичари во земјата, пофален за помагање на бизнисите и работниците.
Единството што владее е илустрирано со фотографијата на која позира пред неговата канцеларија во Даунинг стрит, покрај лидерите на најголемиот британски синдикат и водечката организација на работодавачи.
Но, тој консензус исчезна кога Британија излезе од кризата оптоварена со дополнителни 400 милијарди фунти долг и падна во криза на зголемени животни трошоци, што доведе до уште поголеми барања од јавната ташна.
Анкетите на почетокот на оваа година покажаа дека неговата популарност кај јавноста паднала, бидејќи луѓето се загрижени за зголемените трошоци за живот и се лути што тој ги зголемил даноците на приход додека неговата сопруга не плаќала данок во Британија.
Лидерот на лабуристите, Кир Стармер, најверојатно ќе го искористи фактот што Конзервативната партија, а не земјата, избра богат нов премиер како причина да повика на предвремени избори.
Редовните избори треба да се одржат за две години.
„Мојот фокус е на милиони луѓе кои се борат да ги платат своите сметки и сега имаат дополнителни грижи за хипотека. Знам како е тоа чувство. Можеме да имаме стабилна лабуристичка влада“, рече Стармер во неделата.
Сите информации поврзани со најновите случувања во Велика Британија можете да ги прочитате ТУКА.