Кога станува збор за книги за самопомош, би помислиле дека колку се понови, толку подобро. На крајот на краиштата, не сакаме ли да учиме за најновите алатки за да станеме најдобри верзии за себе?
Па, не е секогаш така.
Анатомија на меланхолијата на Роберт Бартон можеби е напишана во 1621 година, но нејзиното револуционерно разбирање за човечката природа останува исклучително модерно до денес. Бартон, британски свештеник и учител собрал скоро 2.000 години учење, од старогрчка филозофија до медицината на 17 век.
Ја знаел оваа тема, бидејќи и самиот страдал од „меланхолија”: нарушување за кое се смета дека вклучува депресија, потиштеност и инерција. Но, колку легендарното дело на Бартон се вклопува во денешното разбирање на депресијата и нарушувањата на расположението?
Ејми Липтрот, шкотска новинарка и авторка, повторно го прочитала делото на Бартон и ја објавила „Новата анатомија на меланхолија, ажуриран водич за 21 век“.
Таа тврди дека механизмите за подобрување на нашето ментално здравје од 1620-тите се и денес корисни како и тие беа тогаш…
- Следете го сопственото расположение и препознајте модели
За некој што страда од тоа, депресијата може да изгледа дека нема ред и правила, а сепак нашето расположение може да следи сосема слични обрасци.
Бартон теоризирал дека меланхолијата е „наследна болест“ и барал модели на ментална болест во цели семејства и меѓу генерации. Излегло дека тој веројатно не пропуштил поента – денес е познато дека депресијата има и генетска компонента и компонента на животната средина.
„Секаде каде што родителот страда од голема депресија, би сакал да го видам детето и неговото или нејзиното пошироко семејство да учествуваат во грижата и да добијат можност и самите да добијат грижа“, вели д-р Френсис Рајс, кој работи со семејствата за лекување на депресивни нарушувања.
Но, не само генетските обрасци се корисни за предвидување на ментални заболувања: ние исто така можеме да ги проучуваме моделите на нашето сопствено однесување.
Екстремните подеми и падови на Бартон сугерирал може да бидат симптоми на биполарно растројство. Тој имал фасцинантен увид во сопственото постојано менување на расположението и околностите што ги засегаат.
Денес, неговата свесност може да се смета за витално средство за контрола на менталната болест: ако можеме да ги набљудуваме моделите во нашето расположение и однесување, можеме да управуваме со надворешните фактори кои придонесуваат за нив.
- Предности на ладната вода
Во книгата, Бартон собрал огромен спектар на идеи и текстови напишани од други. Предностите на пливање на отворено, „во слатководни реки и ладна вода“ била една таква теорија што ја вклучил, бидејќи ги советувал сите што сакаат да живеат долг живот.
Изгледа дека наишол на нешто важно.
„Додека полека се навикнувате на шокот од студена вода и почнувате подобро да се справувате со него физиолошки и на клеточно ниво, во исто време се намалуваат воспалителните реакции на други видови шокови и стресови во основата на феномени како што е депресијата, “, вели д-р Мајк Типтон, директор на лабораторијата за истражување екстремна средина на Британскиот универзитет во Портсмут.
- Останете во близок контакт со природата
Па, што ако живеете во градот? Одете во паркот, одгледувајте растенија во станот или гледајте ги птиците од прозорецот или балконот.
Природата, за Бартон, била клучна за ублажување на симптомите на меланхолија. Тој ја пофалил вредноста на билките и цвеќињата како што се борагот и пченката за чистење на менталното замаглување, чистење на вените од меланхолија и бодрење на срцето.
Професорот Симон Хисок, директор на ботаничката градина Оксфорд во Обединетото Кралство, вели дека растенијата како што се борагот се користат за лекување на меланхолија, вознемиреност и депресија уште од античко време.
Тој, исто така, тврди дека бил додаван на римските војници во вино со цел да добијат храброст во битката, Бартон истакна дека ефектите од „забавувањето“ од природата не се ограничени само на билки за јадење. Тој бил страстен заговорник на позитивните ефекти што на човековото тело ги имаат градинарството, копањето и орањето.
Британскиот градинар и водител Монти Дон, кој и самиот се борел со тешка депресија, ги опишува „силните лековити својства“ кои произлегуваат од физичкото поврзување со растенијата, обработувањето на земјата и следењето на растот на растенијата што ги засадил.
„Открив дека вежбањето е најдобро кога се комбинира со некаква цел“, додава тој.
Шетање кучиња, на пример, овозможува вежбање, цел и поврзување со природата.
Верувањата на Бартон за моќта на излегување надвор сега се дури и официјално признати и вклучени во третманот што го обезбедува британската Национална здравствена служба.
- Кога споделувате проблем, го преполовувате
Бартон предложил: „Бидете во друштво на пријатели чии шеги и радости можат да ве направат среќни“.
„Најдобар начин да се ослободиме е да наметнеме беда врз еден наш пријател, а не само да го триеме во нашите гради“, рекол Бартон пред 400 години.
Интроспекцијата и изолацијата се вообичаени однесувања кај луѓето кои страдаат од депресија. Иако пациентот ретко се чувствува подобро поради тоа, социјалното однесување спротивно на тие импулси може да изгледа речиси невозможно.
Д-р Рајс, кој работи со цели семејства за подобро разбирање на депресијата, сугерира закажување на пријатни активности како дел од планот за лекување, што дава поттик за завршување на тие активности и ги зголемува шансите на пациентот да извлече корист од нив, дури и ако е токму спротивното од она што чувствува дека сака да го направи.
Бартон сфатил нешто важно кога предложил да „користите пријатели чии шеги и радости можат да ве расположат.“ Ако му кажете на докторот за вашето лошо расположение, би очекувале тој да ви препише антидепресивна терапија. Но, дали знаевте дека во земји како Данска, Канада и Велика Британија, лекарите сега препишуваат „рецепти за дружење“, како што се часови по сликање, посети на музеи или групни прошетки?
Липтрот вели дека ако осаменоста, наместо сериозна ментална болест, предизвикува анедонија (прекин на уживање во пријатни активности), тогаш рецептот за дружење може да биде многу покорисен од лековите.
- Рамнотежа помеѓу работата и животот
Немојте да бидете неактивни, но не работете премногу напорно.
Во ред, Бартон навистина не го користел терминот „рамнотежа помеѓу работата и животот“, туку зборувал за „љубов кон учењето“ наспроти „претерување во студиите“.
Неговата теорија била дека премногу време поминато за читање и пишување книги значи дека автоматски не се посветува доволно време за други практики за кои се знае дека се добри за менталното здравје, како што се вежбање, спиење и дружење. И тука доаѓа рамнотежата: кога нашите мисли се немирни и вознемирени, учењето обезбедува добредојдено одвлекување на вниманието, позитивен фокус и работа со цел. Но, ако научите премногу и седнете и бидете сами, ќе ги занемарите другите активности што го хранат здравиот ум.
Зборовите на Бартон можеби датираат од некое минато време, но неговата збирка теории за причините, симптомите и третманот на меланхолија се сѐ уште корисни и релевантни денес.
Во ред, неговото разбирање за физиологијата е ужасно застарено – неговото знаење за медицината сѐ уште се базира на „хуморалната теорија“ на античките Грци, каде што имало систем од четири телесни „хумори“ или течности (црна жолчка, жолта жолчка, крв и флегма) одредувале како функционира човечкото тело, неговиот изглед, па дури и неговиот карактер.
Покрај тоа, „хуморот“ преовладувал до 1850-тите, кога бил заменет со откривање на патогени (организми кои предизвикуваат болести) и „теорија на бацили“ на научникот Луис Пастер, чија работа ја заслужи револуцијата во медицинското размислување.
Но, и покрај тоа, Бартон поседувал вродено разбирање за тоа како најдобро да ги ублажиме симптомите на меланхолија.
Ако самосвесноста, пливањето, природата, заедницата и читањето функционирале за луѓето пред 400 години, зошто да не и за нас овде денес?