Аргентина е зафатена од бран грабежи што ги поттикна политичките тензии пред изборите во октомври, додека земјата се бори со годишна инфлација од 113 проценти.
Неодамнешниот бран на пријави за вандализам и кражби доведе до десетици апсења и предизвика страв кај сопствениците на продавници кои се двоумат да ги отворат своите бизниси.
Од минатата недела, групи луѓе, понекогаш десетици одеднаш, насилно влегуваат во супермаркетите и другите продавници, поттикнати од повиците на социјалните мрежи, соопштија властите.
Околу 200 луѓе, од кои многу малолетници, се уапсени во, како што ги нарекуваат локалните жители, „напади слични на пирана“ низ целата земја од предградијата на главниот град Буенос Аирес, до градот Барилоче во Патагонија и винскиот регион Мендоза.
Сликите од ограбените продавници предизвикаа сеќавања на финансиската криза во Аргентина во 2001 година, кога високиот долг и колапсот на банкарскиот систем доведоа до тоа голем број луѓе да се свртат кон криминалот.
Но, додека некои го припишуваат грабежот на актуелната економска криза, други го гледаат како оркестриран обид за дестабилизација на земјата пред изборите на 22 октомври.
Нивото на сиромаштија во Аргентина е 40 проценти, а за да се додадат проблемите со инфлацијата, владата го девалвира пезосот за 20 проценти на почетокот на овој месец, што ги натера компаниите уште повеќе да ги зголемат цените.
Argentina is plunged into chaos: mass looting of stores has been ongoing for 6 days. The police are unable to cope with the situation, and store owners are forced to defend their shops themselves.
Inflation in the country has already reached 113%. pic.twitter.com/2sguxp9oKY
— Voice of Europe 🌍 (@V_of_Europe) August 26, 2023
„Нека земат што ќе најдат“
Раул Кастелс, водачот на едно од аргентинските општествени протестни движења, познато како „пикетерос“, рече дека тоа поттикнува грабеж и дека „вистинското злосторство“ е цената на храната.
– Ако луѓето не можат да најдат храна, нека си го земат тоа што ќе го најдат, дури и ако тоа значи подоцна да го заменат за храна – изјави тој за телевизијата „Кроника“.
Десничарските политичари побараа негово апсење.
Разбојниците не земаат само храна, туку и се што ќе најдат, како алкохол, цигари, облека и други работи.
Запален е супермаркет во Морено, а неговите полици се испразнети.
Началникот на Генералштабот Агустин Роси рече дека многу од уапсените имаат криминално досие, отфрлајќи ја идејата дека злосторствата се „општествена реакција“.
Министерот за безбедност Анибал Фернандес рече дека „не станува збор за луѓе кои ограбуваат за да ги прехранат нивните семејства“, додавајќи дека некои од инволвираните имаат „речиси нови“ автомобили.
Тој рече дека грабежот „не бил спонтан, не случајно“.
– Но, немаме веродостојни информации за да му припишеме некому – рече тој.
Сопствениците на продавници се исплашени
Сопственикот на продавница за мобилни телефони во главниот град Буенос Аирес рече дека се плаши да ја отвори продавницата, но нема избор.
– Разбојниците излегуваат од автобус од ведро небо. Влегуваат и те изненадуваат. Немате време за ништо. Човекот ги презема мерките на претпазливост што мисли дека се посоодветни за него. Има луѓе кои велат дека е подобро да се затвориме додека не помине невремето. Но, ако грабежите почнаа сега, на крајот на август, не сакам ни да замислам што ќе се случи во декември. Работата е во тоа што ако не отворам продавница, нема да имам што да јадам – вели тој, пренесува Ројтерс.
Како реагираа власта и опозицијата?
Претседателот Алберто Фернандез, кој не се кандидира за реизбор, смета дека грабежот е „организиран настан“.
Тој во средата рече дека „ќе ја зачува демократската кохабитација“ и вети дека ќе се грижи за „проблемите на аргентинскиот народ и нивните приходи“, но побара од нив „да го зачуваат општествениот мир“.
Портпаролката на претседателот, Габриела Черути, изјави за новинарите дека опозициските кандидати Хавиер Мајли и Патриша Булрих „ги градат своите говори врз основа на носталгија за распадната и дестабилизирана демократија“.
Мајли, главниот кандидат на претседателските избори на 13 август (со 30 отсто од гласовите), на социјалните мрежи рече дека „трагично е по 20 години да се видат истите слики што ги видовме во 2001 година – сиромаштијата и грабежот се двете страни на истата монета“.