Украинските специјални служби се верува дека стојат зад серијата напади со беспилотни дронови и копнени операции насочени кон милицијата поддржана од Вагнер групата во близина на суданската престолнина, што може да значи дека последиците од руската инвазија на Украина се прошириле многу подалеку од украинското бојно поле.
Во изјавата за Си-Ен-Ен, која ја претставува оваа информација како своја ексклузивна, украински воен извор ја опиша операцијата како дело на „не-суданска армија“.
На прашањето дали Киев стои зад нападот, изворот рече само дека „најверојатно се одговорни украинските специјални служби“.
Операцијата вклучуваше серија напади врз паравоената група Сили за брза поддршка (РСФ), за која се верува дека добива помош од руската платеничка група Вагнер, во нејзината битка против суданската армија за контрола на земјата.
Си-Ен-Ен истакнува дека не можеле самостојно да ја потврдат вмешаноста на Украина во серијата напади во Судан, но дека видеата што ги имаат ги откриваат карактеристиките на нападите со беспилотни летала во украински стил, односно со украински „потпис“.
Два комерцијални дрона широко користени од Украинците беа вклучени во најмалку осум напади, а имаше и украински текст што можеше да се види на контролите на дронот.
Експертите исто така велат дека употребената тактика – односно шемата во која беспилотните летала директно удираат во нивната цел – е многу невообичаена во Судан и поширокиот африкански регион.
Тајните напади на Украина во Судан би значеле драматично и провокативно проширување на линијата на фронтот против Кремљ.
Освен серија напади со украински беспилотни летала насочени кон цели длабоко во руската територија, тековната летна контраофанзива на Украина е фокусирана на окупираниот исток и југ од земјата.
Украина официјално не ја презеде одговорноста за нападите, кои исто така беа со дрон.
Делови од тие видеа кружат на социјалните мрежи од четвртокот, но видеото од копнената операција се уште не е објавено.
Висок судански воен извор изјави дека „нема сознанија за украинската операција во Судан“ и дека не верува дека тоа е вистина.
Исто така, се чини дека неколку американски функционери не биле свесни за наводниот инцидент и изразиле изненадување од можноста нападите и копнената операција во Судан да биле извршени од украинските сили.
Текст на украински
Видеата, кои наизменично се менуваат помеѓу перспективите на пилот, летало и контролер, покажуваат серија напади со беспилотни летала во и околу Омдурман, град од другата страна на реката Нил, спроти главниот град Картум, кој стана точка на удар за борба меѓу две ривалски фракции.
Дроновите FPV користат вградена камера која пренесува видео снимка во живо на очила, мобилни телефони или екрани на таблети и им овозможува на пилотите да ја гледаат операцијата од перспектива на дронот, гледајќи низ очила или користејќи монитор во живо.
Она што се чини дека е дрон DJI MAVIC 3, опремен со моќна камера, може да се види на видео снимките на кои се снимаат ударите на нападните дронови.
И двата типа на овие беспилотни летала се комерцијално достапни и широко користени од украинските сили.
Дронот DJI MAVIC 3 има максимален домет од 30 километри, а домет на видео пренос од 15 километри и може да помине 46 минути во воздух, што би значело дека пилотот на дронот би го прелетал леталото внатре или многу блиску до градот.
На снимката на која е прикажан мониторот на контролорот на дронот, видлив е текст на англиски и украински, вклучувајќи го и украинскиот збор „Зупинити“ (т.е. Стоп).
На одразот на контролорот се гледа операторот на дронот кој изгледа како странец, но носи капа и не може да се идентификува.
Британски истражувач кој ја води Caliber Obscura, веб-страница која го идентификува оружјето, ја анализирал снимката за CNN и заклучил дека уредот се совпаѓа со оние што ги користат украинските сили за управување со беспилотни летала DJI MAVIC.
Си-Ен-Ен ги лоцираше локациите на малите напади и копнените операции видени на видеата со беспилотни летала, но не можеше независно да го потврди датумот на снимката.
Неколку напади на мостот Шамбат, кој ги поврзува Омдурман и Картум, се чини дека се во согласност со локалните извештаи на социјалните мрежи за нападот на 8 септември, се вели во соопштението.
Удари по пристигнувањето на конвој со оружје
Според друг висок судански извор, нападите дојдоа само два дена откако групата Вагнер го олесни пристигнувањето на голем конвој со оружје во Судан преку гарнизонот на РСФ во Ал-Зуруг, во југозападниот дел на земјата во близина на границата со Чад.
Официјалното лице наведува дека голем број возила, вклучително и неколку камиони со оружје на групата Вагнер, пристигнале во Ал-Зуруг на 6 септември.
Си-Ен-Ен има сателитски снимки на кои се прикажани повеќе од 100 возила во гарнизонот, вклучително и голем број камиони, истиот ден, високи судански извори велат дека конвојот пристигнал.
Двајца чадски воени свиркачи изјавија за Си-Ен-Ен дека конвојот патувал низ Чад до Зуруго, што исто така ќе укаже на проширување на Русија и на сферата на влијание на Вагнер во Африка, која е познато дека ги вклучува Мали, Судан, Централноафриканската Република и Либија.
Моќната руска платеничка група одигра јавна и клучна улога во странските воени кампањи на Москва, особено во Украина, и редовно е обвинета за злосторства.
Во Африка, тоа помогна да се поддржи растечкото влијание на Москва и запленувањето на природните ресурси.
Во секој случај, пријавени се шест напади со беспилотни летала насочени кон камиони кои патувале по мостот Шамбат.
Осум други напади погодија паркирани возила, згради и вооружени лица во Омдурман и западното предградие Омбад, каде суданската армија изведе серија воздушни напади насочени кон позициите на РСФ во последните недели, при што наводно загинале голем број цивили.
Едно видео покажува најмалку тројца странски борци кои се чини дека се подготвуваат да ја нападнат зградата.
На снимката, која очигледно била снимена со камера на телото, војниците носат очила за ноќно гледање и се чини дека еден од нив носи ракетен фрлач.
Воздушна снимка покажува војници како напредуваат кон зградата геолоцирана во населба во Омдурман, во близина на местото каде што се случија нападите со беспилотни летала.
Медиумите претходно објавија тврдења од извори дека Вагнер доставувал ракети земја-воздух на паравоените борци на РСФ и нивниот водач Мохамед Хамдан Дагал, познат како Хемедти, поддржувајќи ги во нивната борба за моќ со генералот Абдел Фатах ал-Бурхан, воениот владетел и командант на суданските вооружени сили.
„Тие дронови не летаат во Африка, туку се во Украина“
Вим Цвијненбург, шеф на хуманитарниот проект за разоружување во холандската мировна организација PAX, вели дека ова е првпат беспилотните летала идентификувани од CNN да бидат забележани во Африка.
„Вакви (FPV) беспилотни летала се видени на африканскиот континент за прв пат досега“, рече Цвијненбург, кој е специјализиран за нови воени технологии, вклучително и беспилотни летала.
„Сепак, забележавме зголемување на употребата на вакви дронови во Украина во текот на изминатата година.“
Од почетокот на руската целосна инвазија на Украина, се сеќава Цвијненбург, и украинските и руските сили експериментирале со беспилотни летала FPV, опремувајќи ги со ракетни гранати.
Оваа многу мобилна, прецизна муниција може да носи полнење доволно големо за да уништи возило.
Додека дронови претходно се користеа за фрлање бомби во Етиопија, Нигерија и Либија, употребата на комерцијални дронови со оружје што експлодира при удар е нова во Африка, додаде тој.
Некои од луѓето што се гледаат како мети на видеото беа облечени во локална облека и бледи униформи, слични на оние што ги носат војниците и милицијата на РСФ.
На едно видео се гледаат борци како бегаат од местото на нападот држејќи ја автоматската пушка АК-47, познатиот калашников.
Силите на РСФ, со големо присуство во главниот град Картум и Омдурман, се под чести воздушни напади на суданската армија откако избија борби меѓу двете групи во април.
Во говорот во четвртокот, командантот на РСФ Хемедти рече дека неговите сили речиси доминираат во областа Картум, која го вклучува Омдурман, и зборуваше за неодамнешните неселективни воздушни напади во Омдурман и други градови.
Пред избувнувањето на насилството во пролетта, Бурхан и Хемедти беа сојузници во воената хунта која ја собори меѓународно признатата преодна влада во 2021 година.
Хунтата имаше поддршка од Вагнер, но Хемедти стана омилен сојузник на групата Вагнер во земјата низ годините.
Платеничката група нагло ѝ го сврте грбот на суданската армија во моментот кога избувнаа борбите, поддржувајќи го Хемедти и неговите борци.
Си-Ен-Ен, исто така, ги разоткри правците за снабдување со оружје што го одржуваат овој конфликт, кои минуваат низ клучните транзитни точки на Вагнер – руската воздушна и поморска база во сирискиот крајбрежен регион Латакија, базите на Вагнер во Либија и аеродромот Банги во Централноафриканската Република (ЦАР).
Вагнер е силно присутен во ЦАР, како и во големи делови од источна Либија – која се граничи со Судан – каде одметнатиот генерал Калифа Хафтар контролира големи делови од територијата.
„Околу 90 отсто од оружјето на РСФ доаѓа од Вагнер“, тврди висок судански извор, додавајќи дека испораката на оружје на Вагнер за РСФ продолжи со несмалено темпо и покрај смртта на шефот на платеничката група Евгениј Пригожин и неговиот заменик Дмитриј Уткин во авионска несреќа во август.
Русија гради влијание во Африка
Смртта на Пригожин покрена прашања за иднината на операциите на Вагнер во Африка, каде платеничката група користи брутални тактики за да ги поддржи милитантните групи и авторитарните режими во замена за минерално богатство.
Тие ресурси, вклучително и огромните отстапки во суданската индустрија за ископување злато, се верува дека ѝ помогнале на Москва во нејзините воени напори во Украина и ѝ помогнале да ги заобиколи обемните западни санкции.
Аналитичарите и истражувачите шпекулираат дека Кремљ успеал да ја консолидира контролата врз активностите на платеничката група во Африка, како дел од пошироките напори за интегрирање на групата во руското Министерство за одбрана по неуспешниот пуч на Пригожин во јуни.
Пригожин неодамна се враќаше во Русија од Африка кога неговиот авион се урна во близина на Москва, при што загинаа сите патници и членови на екипажот.
Два дена по смртта на Пригожин, рускиот заменик министер за одбрана Јунус-Бек Евкуров – кој се смета за еден вид замена за Пригожин – тргна на значајна турнеја низ пет африкански земји, кои се старите „тврдини“ на групата Вагнер – Либија, Сирија, Мали, Буркина Фасо и ЦАР.
Како што неодамна напиша Волстрит журнал, еден од интересите на Москва во Африка, меѓу другото, е договор со либискиот бунтовнички водач Хафтар, на кого Кремљ му обезбедува политичка, воена и финансиска поддршка, во замена за воена употреба на две важни Либиски пристаништа на Средоземното Море – Тобрук и Бенгази.
Најмалку 1.200 членови на групата Вагнер наводно се борат на страната на генералот Хафтар.
За време на руско-африканскиот самит во Санкт Петербург кон крајот на јули – помалку од еден месец пред смртта на Пригожин – на состаноците со лидерите на Мали присуствуваше и шефот на тајните офанзивни операции на руската воена разузнавачка служба (ГРУ), генерал Андреј Аверјанов.
„Постојано го прашувавме Кремљ за поддршката на Вагнер за РСФ, а тие ни рекоа дека немаат информации за тоа“, изјави висок судански извор за Си-Ен-Ен.
„За нас Кремљ и Вагнер станаа едно исто“, додаде тој.
Додека се бори против Русија, Киев придава стратешко значење на продлабочувањето на прекуокеанските врски, вклучувајќи ги и оние со африканските земји.
Украинскиот министер за надворешни работи Дмитро Кулеба изминатата година отпатува три пати во Африка, посетувајќи повеќе од 10 земји.
„Русија многу напорно се обидува да ги задржи земјите во својата орбита преку принуда, поткуп и страв… Русија има две алатки за својата работа во Африка, а најмоќни се пропагандата и Вагнер“, рече Кулеба во неодамнешното интервју за АФП.
„Нашата стратегија не е да ја замениме Русија, туку да ја ослободиме Африка од контролата на Русија“, додаде тој.
Сите информации поврзани со најновите случувања со војната во Украина можете да ги прочитате ТУКА.