Министрите за надворешни работи на БРИКС се состануваат од четвртокот во Јужна Африка, додека блокот од пет нации се обидува да се позиционира како противтежа на западната геополитичка доминација по руската инвазија на Украина.
Разговорите се вовед во августовскиот самит во Јоханесбург, кој веќе предизвика контроверзии околу можното присуство на рускиот претседател Владимир Путин, по кого е распишана потерница на Меѓународниот кривичен суд (МКС).
Судот во март го обвини за воено злосторство за насилно депортирање деца од територијата окупирана од Русија во Украина. Москва ги негира обвинувањата. Јужна Африка веќе го покани Путин во јануари.
Јужноафриканските власти потврдија дека министрите за надворешни работи на Бразил, Русија, Индија и Јужна Африка присуствуваат на состанокот в четврток во Кејптаун. Заменик министерот ја претставува Кина.
Не е објавена агенда, но аналитичарите велат дека дискусиите ќе имаат за цел да ги продлабочат врските меѓу постојните членови и да размислат за проширување на групата.
– БРИКС се позиционира како алтернатива на Западот и како начин да се создаде простор за нови сили – изјави Кобус ван Стаден од Јужноафриканскиот институт за надворешна политика.
Некогаш гледан како лабава, главно симболична асоцијација на различни економии во развој, БРИКС доби поконкретна форма во последниве години, првично предводена од Пекинг, а од почетокот на војната во Украина во февруари 2022 година, со дополнително охрабрување од Москва.
Во четврток се очекуваа разговори за новата развојна банка на БРИКС, која го суспендираше финансирањето на проекти во Русија за да се усогласат со санкциите, изјави извор од јужноафриканското Министерство за надворешни работи.
Во услови на растечка геополитичка поларизација како резултат на војната во Украина, лидерите на БРИКС велат дека се отворени за прием на нови членки, вклучително и земјите производители на нафта.
Венецуела, Аргентина, Иран, Алжир, Саудиска Арабија и Обединетите Арапски Емирати се на списокот на оние кои или формално аплицирале за приклучување или изразиле интерес, рекоа официјални лица.
– Ако можат да донесат земји-производители на нафта, тоа ќе биде клучно, со оглед на системот на петродолари – рече Вилијам Гумеде, јужноафрикански политички аналитичар кој опширно пишуваше за БРИКС.
Јужна Африка, иако најмалата членка на блокот, е меѓу најголемите заговорници на таквите интеграции.
Подготовките на Јужна Африка за самитот од 22 до 24 август, сепак, беа комплицирани со најавата на Путин на МКС.
Како член на МКС, Јужна Африка ќе се соочи со притисок да го уапси Путин додека тој присуствува на состанокот во Јоханесбург.
Путин не ги потврди своите планови, а Кремљ само изјави дека Русија ќе учествува на „соодветно ниво“.
Позицијата на Јужна Африка е нејасна. Преторија рече дека ќе ги почитува своите обврски за членство во МКС, но владата сè уште размислува да биде домаќин на Путин или дури и да го премести самитот во Кина.
Независниот политички аналитичар Ник Бораин рече дека владата е заглавена помеѓу поддршката за БРИКС и пријателството со Русија, од една страна, и претстојната реакција од виталните западни економски партнери, од друга страна.
– Очигледно, најдоброто решение за Јужна Африка е Путин да одлучи да не доаѓа – рече тој, пренесе Ројтерс.