Заради пандемијата, во последните месеци се пишуваше многу и се зборуваше за имунитетот, неговата важност и зајакнување на различни начини.
Но, дали знаевте дека некои луѓе воопшто немаат имунитет? Подолу ви донесуваме неколку интересни факти што може да ве изненадат.
Нашиот имунолошки систем нè штити од разни вируси, бактерии и паразити, но и клетки кои мутирале во нашето тело поради одредени болести, како што е ракот.
Без имунитет не би живееле долго, и покрај тоа што нè чува од болести, тоа е навистина фасцинантно.
Еве неколку необични факти:
- Некои луѓе скоро воопшто немаат имунитет
Филмот „Момче во пластичен балон“ од 1976 година, во кој глуми Џон Траволта, се базира на болест на имунолошкиот систем, или тешка комбинирана имунодефициенција.
Во филмот Траволта глуми млад човек кој расте во пластичен балон токму затоа што нема развиен имунитет, па неговото тело не е во состојба да се бори против вируси и инфекции.
За среќа, иако реални, ваквите случаи се ретки – се случуваат еднаш на секои 100.000 раѓања.
- Бактериите во цревата се клучот за здрав имунолошки систем
Не велат без причина дека здравјето започнува од цревата. Имено, цревната флора игра најголема улога во нашето здравје и болести затоа што милиони бактерии кои се во неа го поддржуваат имунитетот и нè одржуваат здрави на различни начини.
Добрите бактерии спречуваат патогени бактерии (кои предизвикуваат болести) да се вкоренат во нашето ткиво, а комесалните бактерии го „тренираат“ нашиот имунолошки систем да разликува патогени од безопасни антигени, што може да помогне во спречување на алергии.
Покрај тоа, добрите бактерии можат да влијаат на чувствителноста на имунолошкиот систем на антигени, потенцијално помагајќи да се спречат автоимуни заболувања (услови во кои имунолошкиот систем ги напаѓа сопствените ткива).
Покрај тоа, бактериите произведуваат корисни антитела и го стимулираат изразот на цревни протеини со кои имунитетот ги поправа внатрешните повреди.
- Млечните производи се одговорни за развој на првата вакцина
Интересен развој на отпорност на болести и важноста на имунитетот датира од 1700-тите години, кога луѓето често заболувале од вариола – една од тогаш најсмртоносните болести.
Сепак, британскиот лекар Едвард Џенер забележал дека млекарките кои преболеле кравји сипаници (чија стапка на смртност е многу помала) не можат да заболат од сипаници.
Џенер го тестирал своето откритие поминувајќи примерок од сипаници од рака на млекарка до рака на здраво осумгодишно момче. Момчето дотогаш немал ниту кравји ниту големи сипаници. Тој развик лесни симптоми на вариола и наскоро се опоравил, по што Џенер ја поминал т.н. вариолизација (постапка во која кожата би била изгребана и изложена на содржината на рано заразено лице) со сипаници, од кои момчето никогаш не се разболело.
Џенер го спровел истиот тест на неколку лица, а потоа ја објавил својата работа, која ја нарекол постапка „vaccine inoculation“ (на латински „vacca“ значи „крава“), што подоцна било скратено како „вакцинација“, па Едвард Џенер се смета за пионер на вакцината поради ова откритие.
- Сончевата светлина влијае двојно на нашиот имунолошки систем
Изложувањето на сонце е всушност меч со две острици – од една страна, изложеноста на ултравиолетови зраци може да го потисне одговорот на имунитетот на бактериски, вирусни и габични инфекции.
Покрај тоа, не само што може да ги потисне имунолошките одговори на нови вируси и агенси, туку може да го стори и со оние имунолошки одговори што се веќе воспоставени во нашето тело, на пр. реакции кои нè штитат од микробиолошки инфекции.
Од друга страна, изложувањето на сонце го стимулира производството на витамин Д во организмот, што, заедно со други фактори, помага во зајакнување на имунитетот.
- Автоимуните болести најмногу ги погодуваат жените
Автоимуна болест е нарушување во кое природната одбрана на телото станува хиперактивна, напаѓајќи ги нормалните, здрави клетки, како да се работи за туѓи тела. Телото почнува да прави антитела кои работат против сопственото ткиво затоа што има „грешка“ во имунолошкиот систем.
Некои од автоимуните болести се мултиплекс склероза, псоријаза, ревматоиден артритис и целијачна болест.
Сепак, овие болести не влијаат подеднакво на мажите и на жените. Покрај тоа, се проценува дека меѓу популацијата која има некакво автоимуно заболување, повеќе од 75% се жени.