Во светот живеат 476 милиони домородци, во 90 земји. Тие сочинуваат помалку од 5% од светската популација, но и 15% од најсиромашните на планетата.
Зборуваат речиси 7.000 јазици и претставуваат 5.000 различни култури. Од 1995 година нивниот ден се слави секој 9 август.
Кои се домородците?
Обединетите нации дадоа работна дефиниција за домородното население, кое се нарекува и староседечко, автохтоно.
„Домородните народи се оние народи кои имаат историски континуитет со општествата што постоеле на територијата на овие народи пред инвазијата и колонизацијата и кои се сметаат себеси за различни од другите делови на општеството што преовладува денес на тие територии или нивните делови“.
Денес тие сочинуваат недоминантен дел од општеството и се решени да ги зачуваат, развиваат и пренесат на идните генерации нивните територии на предците и етнички идентитет, како основа на нивното континуирано постоење како народ, во согласност со нивните сопствени културни обрасци. социјални институции и правен систем“.
Живеат во сите делови на светот
Домородните народи живеат во сите делови на светот, во 90 земји. Тоа се, на пример, Евенки на Далечниот Исток, Ескимите и Алеутите во поларниот дел на Северна Америка и на Далечниот Исток. Лапите во Скандинавија и полуостровот Кола, Маорите во Нов Зеланд, Индијанците во Америка.
Патем, австралиските Абориџини го сметаат за навредлив терминот Абориџини, кој често се користи за именување на сите австралиски абориџини.
Домородните народи беа под закана од исчезнување
Домордци „биле жртви на историска неправда предизвикана, меѓу другото, од колонизација и нивното лишување од нивните земји, територии и ресурси, што го прави тешко им е да го остварат правото на развој во согласност со нивните потреби и интереси“. Ова стои во резолуцијата 61/295 на Генералното собрание на ОН од 13 септември 2007 година.
За време на колонизацијата на светот, која започна во 15 век и траеше до 20 век, мнозинството домородци се покажаа под закана од исчезнување, пишува РТС.
Во центарот на вниманието на јавноста се најде извинувањето на папата Франциск до канадските домородци. До средината на 20 век ги носеле во резиденцијални училишта за да бидат асимилирани.
Животот во сиромаштија
Домородното население сочинува дури 15 отсто од најсиромашните луѓе на планетата, според податоците на Обединетите нации.
Дури 47 отсто од вработените немаат никакво образование, наспроти 17 отсто од оние што не се домородни. Овој јаз е уште поголем кога се во прашање жените.
Домородните луѓе имаат три пати поголема веројатност да живеат во екстремна сиромаштија.
Жените во фокус оваа година
Оваа година, Светскиот ден на домородните народи се одбележува со фокус на жените. Тие играат клучна улога во зачувувањето и пренесувањето на традиционалните знаења и вештини.
ОН наведуваат дека жените ги претставуваат чуварите на природните ресурси и знаењето, Но, многумина имаат и водечка улога во одбраната на земјата и застапувањето на колективните права на домородците.
Сепак, жените често се жртви на дискриминација врз основа на пол, класа, етничка припадност, социо-економски статус.
Домородните жени имаат ограничен пристап до образование, здравствена заштита, вработување, политички живот и се жртви на семејно и сексуално насилство.
Тие често немаат свои политички претставници, негативно се засегнати од одлуките донесени во нивно име и премногу често се жртви на дискриминација и насилство, наведуваат Обединетите нации на својата веб-страница.