Соборениот сириски претседател Башар ал Асад речиси на никој не кажал од неговите планови да избега од земјата откако пропадна неговото владеење, дознава Ројтерс.
Неговите советници, службеници, па дури и неговите роднини немале ни најмало знаење за тие планови или биле измамени, велат за агенцијата десетици извори.
Неколку часа пред да побегне во Москва, Асад на состанокот со околу 30 воени и безбедносни началници во Министерството за одбрана во саботата изјавил дека доаѓа руската воена поддршка и ги повикал копнените сили да се воздржат, изјави командант кој присуствувал на состанокот, но тој сакаше да остане неименуван.
Ниту цивилниот персонал не бил подобро информиран, според овие извори.
Асад му рекол на својот началник на кабинетот во саботата, кога ги завршил работните активности, дека се упатува кон дома, но наместо тоа се упатил кон аеродромот, според помошник од неговиот близок круг.
Тој, исто така, ја повикал својата советничка за медиуми Бутаина Шабан и ја замолил да дојде во неговата резиденција за да му напише говор, рече помошникот.
Кога стигнала таму, открила дека нема никој во резиденцијата.
Повеќето од изворите, вклучително и блиски соработници на поранешниот сириски претседател, регионални дипломати и безбедносни извори, како и високи ирански функционери, побараа да не бидат именувани за слободно да зборуваат за чувствителни прашања.
Според тројца негови помошници, Асад не го известил ниту својот помлад брат Махер, командант на елитната армиска четврта оклопна дивизија, за неговиот план за бегство.
Махер летал со хеликоптер во Ирак, а потоа во Русија, рече еден од луѓето.
Братучедите на Асад по мајка, Ехаб и Ејад Махлуф, на сличен начин останале во Дамаск кога главниот град падна во рацете на бунтовниците, според помошник на поранешниот сириски претседател и либански функционер за безбедност.
Двајцата се обиделе да побегнат со автомобил во Либан, но по пат наишле на заседа од бунтовниците, кои го убиле Ехаб и го раниле Ејад, велат изворите.
Немаше официјална потврда за смртта и Ројтерс не беше во можност самостојно да го потврди ова.
Самиот Асад побегна од Дамаск со авион во неделата, 8 декември, летајќи под радар со исклучен транспондер на авионот, изјавија двајца регионални дипломати, бегајќи од бунтовниците кои упаднаа во главниот град.
Бегството стави крај на неговото владеење и на половина век непрекината моќ на неговото семејство и доведе до ненадеен крај на 13-годишната граѓанска војна, според Ројтерс.
Тој летал до руската воздушна база Хмејмим во сирискиот крајбрежен град Латакија, а оттаму во Москва.
Според тројца поранешни блиски соработници и висок регионален функционер, во главниот град на Русија веќе го чекале потесното семејство на Асад, неговата сопруга Асма и нивните три деца.
Видеата од домот на Асад, снимени од бунтовниците и граѓаните кои се собраа во претседателскиот комплекс по неговото бегство, а објавени на социјалните мрежи, покажуваат дека тој избрзал излезе, бидејќи готвената храна може да се види оставена на шпоретот и неколку лични предмети оставени зад себе, како семејни фото албуми.
Дека нема да има воена помош од Москва, чија интервенција во 2015 година помогна да се сврти бранот на граѓанската војна во корист на Асад, или од неговиот друг верен сојузник Иран, му беше јасно на сирискиот лидер во деновите пред неговото заминување. кога тој побара помош од различни страни во очајна желба да ја задржи власта и да ја обезбеди нејзината безбедност, велат изворите со кои разговараше Ројтерс.
Асад ја посети Москва на 28 ноември, еден ден откако сириските бунтовнички сили ја нападнаа северната провинција Алепо и ја зазедоа земјата, но неговите молби за воена интервенција беа одбиени од Кремљ, кој не сакаше да интервенира, изјавија тројца регионални дипломати.
Четири дена по тоа патување, на 2 декември, иранскиот министер за надворешни работи Абас Аракчи се сретна со Асад во Дамаск.
Во тоа време, бунтовниците од исламистичката група Хајат Тахрир ал-Шам (ХТС) ја презедоа контролата врз вториот по големина сириски град Алепо и напредуваа кон југ додека владините сили се распаѓаа.
Асад беше видно вознемирен за време на состанокот и призна дека неговата армија е премногу ослабена за да пружи ефективен отпор, изјави за Ројтерс висок ирански дипломат.
Тој никогаш не побарал од Техеран да распореди сили во Сирија, според двајца високи ирански функционери кои рекоа дека сирискиот претседател разбира дека Израел може да искористи каква било таква интервенција како причина да ги таргетира иранските сили во Сирија или дури и самиот Иран.
Откако ги исцрпел своите опции, Асад конечно ја прифатил неизбежноста на неговиот пад и решил да ја напушти земјата, ставајќи крај на династичкото владеење на неговото семејство кое датира од 1971 година.
Тројца луѓе од блискиот круг на Асад рекоа дека тој првично сакал да побара засолниште во Обединетите Арапски Емирати додека бунтовниците ги зазедоа Алепо и Хомс и напредуваа кон Дамаск.
Тие, исто така, рекоа дека тој бил одбиен од Емиратите, кои се плашеле од меѓународна реакција за засолнување на личност под американски и европски санкции за наводна употреба на хемиско оружје за задушување на бунтовниците – обвинувањата што Асад ги отфрли како измислици.
Москва, иако не сакаше воено да интервенира, не беше подготвена да го напушти Асад, според руски дипломатски извор кој зборуваше за Ројтерс под услов да остане анонимен.
Рускиот министер за надворешни работи Сергеј Лавров, кој присуствуваше на форумот во Доха, Катар во саботата и неделата, ги предводеше дипломатските напори за обезбедување на безбедноста на Асад, ангажирајќи ги Турција и Катар да ги искористат своите врски со ХТС за да обезбедат безбедно пристигнување на Асад во Русија, изјавија двајца регионални претставници.
Еден западен безбедносен извор рече дека Лавров направил се што можел за да обезбеди безбедно заминување на Асад.
Катар и Турција направија договори со ХТС за да го олеснат бегството на Асад, рекоа три извори, и покрај официјалните тврдења од двете земји дека немале контакт со ХТС, која САД и ОН ја означуваат како терористичка организација, според Ројтерс.
Москва, исто така, се координираше со соседните земји за да се осигура дека рускиот авион што го напушта сирискиот воздушен простор со Асад не бил пресретнат или гаѓан, рекоа трите извори.
Претставник на турската влада рече дека немало руско барање за користење на турскиот воздушен простор за летот на Асад, но не се осврна на тоа дали Анкара соработувала со ХТС за да го олесни бегството.
Последниот премиер на Асад, Мохамед Џалали, рече дека телефонски разговарал со неговиот тогашен претседател во саботата во 22.30 часот.
„Во нашиот последен разговор му кажав колку е тешка ситуацијата и дека има огромно раселување на луѓе од Хомс во Латакија, дека има паника и терор на улиците“, изјави тој за телевизијата Саудиска Ал Арабија.
„Тој ми одговори: „Ќе видиме утре“, тоа беше последното нешто што ми го кажа“, додаде Џалали.
Тој рече дека се обидел повторно да му се јави на Асад по зори во неделата, но немало одговор, наведува агенцијата.
Ројтерс објави дека тој не можел да стапи во контакт со Асад во Москва, каде што добил политички азил.
Кремљ и руското Министерство за надворешни работи одбија да ги коментираат овие наводи, а иранското Министерство за надворешни работи не беше достапно за коментар, наведува агенцијата, пренесува Танјуг.