Хеликоптерот Марс на НАСА официјално слета на Црвената планета, откако се ослободи од роверот Perseverance.
Првиот лет треба да се случи за една недела, така што ова летало може да стане пионер што ќе полета од земјата на друга планета.
За хеликоптерот Марс се зборува уште од 2018 година, а станува збор за летало што беше дел од последната мисија. Заедно со роверот „Упорност“, тој слета на планетата на 18 февруари, за да биде ослободен дваесет дена подоцна и да заземе независна позиција.
„Perseverance“ роверот тргна кон Марс на 30 јули 2020 година, земајќи ја со себе скапа опрема, вклучувајќи видео опрема со висока резолуција и првиот меѓупланетен хеликоптер. Многу од алатките се создадени за експериментирање и истражување што треба еден ден да го донесе човекот на Марс.
Бидејќи луѓето не можат без кислород, првото нешто што им треба е раствор за воздух. И тука доаѓа нешто што се нарекува Mars Oxygen In-Situ Resource Utilization Experiment, или едноставно MOXIE – машина што би требало да произведува кислород на планета чија атмосфера има само 0,2% од неа.
Овој уред може да реши еден голем проблем. Имено, не дека може значително да влијае на атмосферата на Марс, но под контролирани услови може да обезбеди материјал за дишење.
Досега е потрошен многу простор на шишиња со кислород, и тешко дека некој екипаж ќе може да носи доволно кислород за патување до Марс, и подолг престој на планетата.
Медиумите во последните три години пишуваа дека роверот „Упорност“ ќе биде опремен и со мал хеликоптер. НАСА веќе го објави работното име – хеликоптер Марс, а подоцна стана Ingenuity.
Атмосферата на Марс е 100 пати портека отколку на Земјата, што е најголем ризик за мисијата, па дури и во тоа време се шпекулираше дали хеликоптерот воопшто ќе полета.
НАСА работи на дизајнот на хеликоптерот од 2014 година, а во почетокот се сомневаше дека тој воопшто ќе ја достигне планираната дестинација. Три години подоцна, првиот копнен хеликоптер дојде на Црвената планета и го преживеа слетувањето – т.н. „седум минути ужас“.
Набргу потоа, започна да реагира на командите од Земјата, а лабораторијата за реактивен погон на НАСА доби податоци врз основа на кои беше заклучено дека хеликоптерот функционира како што било планирано.
Полнењето на батериите започна на 20 февруари, а засега се планира да се полни до 35%, а акцијата ќе се повторува периодично во следните неколку месеци, така што хеликоптерот ќе остане топол на ледената површина на Марс (температури пад на -90 степени Целзиусови).
Експертскиот тим на НАСА избра и погодна почва за полетување, па наскоро се очекува хеликоптер тежок 1,8 килограми да се издигне на небото на Марс. Има камера со висока резолуција, но нема други инструменти, па ова е само првиот чекор кон идното истражување на Марс од воздух.
Ако сè оди според планот, слични хеликоптери би можеле да станат неразделна рута за идните мисии, што значително би го забрзало истражувањето.
На 4 април, НАСА потврди дека хеликоптерот е подготвен, откако авионот го ослободи роверот и „излезе од стомакот“. Конечното спуштање од 10 сантиметри, колку што долниот дел од роверот е од површината на Марс, беше направено без никакви проблеми, а следниот голем чекор е успешното „преживување“ на марсовската ноќ.
Авионот се загрева со помош на батерија која се полни благодарение на сончевата енергија, па останува да видиме дали ќе има проблеми.
Хеликоптерот Марс треба да полета на 11 април, што е голем ризик за беспилотното летало, кое чини дури 85 милиони долари.
Ако сè се одвива според планот, Ingenuity ќе направи уште неколку летови над областа на кратерот Езеро, каде што слета роверот.
https://youtu.be/En45mMTi5ZI