Дали Филипини би пружиле важна стратешка помош на САД во случај на војна на Тајван?

Сподели со своите пријатели

Новата филипинска влада, иако растргната од дилемата дали воено да се потпира исклучиво на Вашингтон или да гради балансирани односи со двете суперсили чие силно влијание го трпи, се стреми кон овозможување на американската војска да дејствува од нејзината територија во случај на кинеска воена интервенција во Тајван.

Loading...

Политичките коментатори во САД со месеци шпекулираат дека кинеските власти ќе започнат воена интервенција во Тајван најдоцна до 2027 година, со што би завршил третиот и можеби последен петгодишен мандат на претседателот Си Џинпинг, кој се очекува да да биде реизбран следниот месец како кормило на кинеската комунистичка партија и државата.

Според тој наратив, кој се заснова на проценката на американските безбедносни служби, претседателот Си е лидер кој има посебни чувства за Тајван бидејќи во младоста служел како заменик-градоначалник на Ксиамен, град со пет милиони жители во провинцијата Фуџијан, кој гледа на островчињата под контрола на Тајван кои се наоѓаат на само неколку километри од кинескиот брег.

По посетата на претседателката на американскиот Конгрес, Ненси Пелоси, на Тајван и воената реакција на мајката Кина, која со своите поморски и воздушни сили го опколи пацифичкиот остров со 23 и пол милиони жители и одржа вежби со боева муниција, во источна Азија се забрзува трката во вооружување и подготовките за можен конфликт околу Тајван.

Последното парче во хипотетичкиот мозаик за можна битка за тој остров е изјавата на филипинскиот амбасадор во Вашингтон, Хозе Мануел Ромуалдез, кој за медиумите откри дека неговата земја е подготвена да и отстапи на американската војска користење на воена база на нејзина територија во случај на кинеска интервенција во Тајван „доколку се оцени дека тоа е неопходно за безбедноста“ на неговата земја.

ПРОЧИТАЈТЕ И:  Социјалната мрежа на Трамп излезе на берза: Вреди осум милијарди долари

Гравитационата сила на Вашингтон

Со оглед на геополитичката положба на Филипините, неодамнешните изјави на новиот претседател на островската држава и фактот дека островската држава веќе размислува кои касарни би можеле да се додадат на списокот од пет филипински воени бази кои и се отстапени на американската војска, сѐ чини речиси сигурно укажува дека во случај на кинеска интервенција во Тајван, Манила би одобрила распоредување на американски сили од нејзината територија.

Филипините се чувствуваат загрозени од аспирациите на Кина кон водите на Јужното Кинеско Море и споровите со најнаселената земја во светот околу суверенитетот над дел од нејзините води, така што Тајван, кој се наоѓа на само неколку стотици километри северно од Филипините, под контролата на властите во Пекинг би значела многу за Манила.

Дополнително, евентуалната кинеска операција за опкружување на Тајван може да ги отежне морските и воздушните врски на Филипините со земји како Јапонија или Јужна Кореја и на тој начин да послужи како причина или изговор да се толкува дека безбедноста на филипинската држава е загрозена, што би било зелено светло за американската војска.

Loading...

Понатаму, на 30 јуни, Фердинанд Маркос Јуниор, син на покојниот диктатор кој управуваше со земјата две децении со население од околу 108 милиони, од средината на шеесеттите до средината на осумдесеттите, ја презеде функцијата претседател на Филипините со шестгодишен мандат.

Иако политички сојузник и близок соработник на поранешниот претседател Родриго Дутерте, кој беше во расправија со Вашингтон поради критиките за самоволие, потиснување на опозициските медиуми и масовно кршење на човековите права и затоа се обидуваше економски и воено да се доближи до Пекинг и Москва, помладиот Маркос е во неговите јавни настапи по преземањето на кормилото на државата, навести ново воено-политичко зближување со Вашингтон и во јулското обраќање до нацијата нагласи дека нема да предаде „ни милиметар од Филипините територија на која било странска сила“.

ПРОЧИТАЈТЕ И:  Во Јапонија лани регистрирани рекордни 123.000 случаи на злоупотреба на деца

Ова се толкува како алузија на територијалниот спор со Кина и отстапување од прокинеската политика на неговиот претходник, кој ја потенцираше економијата во односите со најнаселената земја во светот, туркајќи ги во втор план постоечките несогласувања во однос на териториите во Јужното Кинеско Море.

На преминот од 19 во 20 век, откако Вашингтон го порази Мадрид во американско-шпанската војна, а потоа во крв го потисна отпорот на филипинските патриоти, Филипините паднаа под американскиот колонијален јарем, од кој беа ослободени дури во 1946 година, по завршувањето на Втората светска војна.

Меѓутоа, во повоената ера на Студената војна, Филипините беа домаќини на американските трупи кои функционираа како тампон против ширењето на комунизмот, кој во Југоисточна Азија ги зафати Виетнам, Лаос и Камбоџа и го заштити капиталистичкиот режим во Манила од левичарските и исламските бунтови во земјата.

Американските војници беа испратени од Филипините по распадот на Советскиот Сојуз и прифаќањето на капиталистичката економија во Кина, кога се чинеше дека нивното присуство повеќе нема да биде неопходно поради укинувањето, односно намалувањето на идеолошката разликите меѓу Западот и Истокот, што директно влијаеше на воено-политичката позиција и безбедноста на Филипините.

Сепак, географски расфрланата земја, која се состои од повеќе од 7.600 острови, оттогаш продолжи да добива воена помош од Вашингтон, одржува заеднички вежби со американските сили и ја чува нивната муниција и опрема на своја територија и обезбедува логистичка услуга за снабдување на нивните воени бродови.

И таа повеќедецениска историја на воено и безбедносно потпирање на Вашингтон, односно, кадровските и системските врски развиени за таа цел меѓу двете земји делуваат како гравитациона сила што ја привлекува Манила во Вашингтон.

Loading...
ПРОЧИТАЈТЕ И:  Џакарта повеќе нема да биде главен град на Индонезија

Филипинската дилема – неутралност или потпирање на Вашингтон

Дури и под претпоставка дека акцијата на американската армија од територијата на Филипините би била исклучиво информативна и логистичка, а не борбена, доставување информации за непријателот, оружје, лекови и други одредби кои би му биле обезбедени на Тајван во случај на вооружен конфликт би бил од големо значење за нејзината одбрана и би придонел за исцрпување на воените и економските ресурси на Кина.

Американското вклучување од територијата на Филипините би било стратешки важно во смисла дека ќе ги повлече кинеските воздушни и поморски сили на југ и ќе ги одвои од силите што ќе ги извршуваат главните удари од географски и логистички помалку барани насоки.

Но, и новиот филипински претседател Маркос изјави дека целта на неговата надворешна политика се балансирани односи со двете големи светски сили, САД и Кина, односно неутралност во услови на нивно противење.

Ова, поставено наспроти горенаведените факти и аргументи во полза на соработката со Вашингтон за тајванското прашање, добро ја илустрира безбедносната дилема со значителни економски реперкусии со кои се соочува неговата земја во последниве години – да продолжи со воено потпирање и отворено политичко фаворизирање на САД или, имајќи го предвид растот на економската и воената моќ на Кина, да се обиде да заземе релативно неутрална позиција и да одржува добри односи со двете велесили.

Затоа самата можност за кинеска интервенција во Тајван несомнено е вистинска главоболка за властите во Манила, додека вистинскиот воен напад врз таа кинеска провинција која побегна од контролата на Пекинг може да има длабоки егзистенцијални последици за Филипините.

Сите информации поврзани со најновите случувања во Тајван можете да ги прочитате ТУКА.