Малите сипаници се искоренети по многу ефикасна глобална кампања за вакцинирање. Паралитичниот полиомиелитис веќе не претставува проблем во Соединетите Американски Држави, како резултат на развојот и употребата на ефикасни полиовирусни вакцини.
Денес, милиони животи се спасени благодарение на воведувањето на ефективни вакцини против Ковид-19.
Сепак, поминаа 37 години откако ХИВ беше откриен како причина за СИДА, а вакцината сè уште не постои.
Клинт Витшалс, професор по патологија на Медицинскиот факултет на Универзитетот во Мајами Милер, за „The Conversation“ ги опишува тешкотиите со кои се соочува развојот на ефективна вакцина за ХИВ/СИДА.
Близок мајмунски сродник на вирусот
Лабораторијата на Вичалс е одговорна за откривање на вирус на мајмун наречен СИВ, или вирус на симетрична имунодефициенција. СИВ е близок мајмунски сродник на вирусот што предизвикува СИДА кај луѓето – ХИВ или вирус на хумана имунодефициенција.
Истражувањето на Вичалс значително придонело за разбирање на механизмите со кои ХИВ ја предизвикува болеста и за напорите за развој на вакцини.
Вакцините се несомнено најмоќното оружје на заедницата против вирусни заболувања. Кога СИДА-та се појавила како ново заболување во раните 1980-ти, а вирусот што го предизвикувал бил откриен во 1983/1984 година, било природно да се мисли дека истражувачката заедница ќе може да развие соодветна вакцина.
На познатата прес-конференција во 1984 година, на која било објавено дека ХИВ предизвикува СИДА, тогашната министерка за здравство и социјални услуги на САД, Маргарет Хеклер, предвидела дека вакцината ќе биде достапна за две години.
Па, поминаа 37 години и нема вакцина.
Брзината на развој и дистрибуција на вакцини за Ковид-19 го става отсуството на ХИВ вакцини во силен контраст. Проблемот не е неуспехот на националната влада. Проблемот не е во недостаток на финансии. Тешкотијата лежи во самиот ХИВ.
Ова е особено точно за извонредната разновидност на ХИВ-соевите и стратегијата на имунолошко затајување на вирусот, пишува Витчалс.
Досега се спроведени пет големи испитувања за ефикасноста на ХИВ вакцините во третата фаза, чија цена чини над 100 милиони долари.
Првите три неуспеси биле прилично убедливи. Нема заштита од ХИВ инфекција, нема намалување на вирусното оптоварување кај заразените. Всушност, во третото од овие испитувања, СТЕП испитувањето, статистички значително поголема инциденца е забележана кај вакцинирани лица.
Четвртата студија, контроверзната тајландска студија RV144, првично објавила маргинално ниво на успешна заштита од ХИВ инфекција кај вакцинирани лица. Сепак, последователната статистичка анализа покажа дека има помалку од 78 проценти шанси заштитата од инфекција да биде реална.
Петтото испитување со вакцини, наречено HVTN 702, требало да ги потврди и прошири резултатите од испитувањето за RV144. HVTN702 било запрено на самиот почеток. Нема заштита од инфекција. Нема намалување на вирусното оптоварување.
Што е проблемот?
Биолошките карактеристики што ги развил ХИВ го прават развојот на успешна вакцина многу тежок.
Кои се овие карактеристики?
Првата и најважна е континуираното размножување на вирусот. Откако ХИВ ќе застане нога во вратата, тоа е готово. Многу вакцини воопшто не штитат од инфекција, но тие можат сериозно да го ограничат размножувањето на вирусот и секоја болест што може да произлезе од него.
За вакцината да биде ефикасна против ХИВ, веројатно ќе треба да обезбеди апсолутна бариера за стерилизација, а не само да ја ограничи репликацијата на вирусот.
ХИВ развил способност да генерира и толерира многу мутации во своите генетски информации, продолжува американскиот лекар за „The Conversation“.
Ова резултира со голем број варијации меѓу вирусите, не само од една до друга личност, туку и кај поединците.