Висок дипломат од севернокорејската амбасада во Куба пребегнал во Јужна Кореја во ноември, потврдија за Би-Би-Си на 16 јули разузнавачката служба на Сеул.
Деталите за севернокорејските дезертери честопати бараат месеци да излезат на виделина, бидејќи поединците мора да завршат курсеви за јужнокорејското општество пред да можат формално да се интегрираат.
Медиумите од Јужна Кореја тврдат дека советник одговорен за политички прашања во севернокорејската амбасада во Куба пребегнал во таа земја.
Националната разузнавачка служба на Јужна Кореја (НИС) не го потврди ова за Би-Би-Си.
Весникот Chosun Ilbo објави дека успеал да го интервјуира дипломатот, кого го идентификуваше како 52-годишниот Рио Илгју.
Според Министерството за обединување, минатата година дезертирале десетина Севернокорејци кои се претставувале како дипломати, иселеници и студенти, што е најголем број од 2017 година.
Дипломатите од Северна Кореја традиционално се сметаат за членови на елитата на Пјонгјанг, така што нивното пребегнување покренува прашања за стабилноста и одржливоста на дипломатскиот кор на режимот.
Амбасадите се затвораат
Покрај неодамнешните пребегнувања, Северна Кореја минатата година затвори неколку дипломатски претставништва.
Од февруари, Северна Кореја имаше 44 дипломатски мисии во странство (39 постојани амбасади, два генерални конзулати и три претставништва), помалку од 53 во 2022 година, со неодамнешните затворања во Непал, Шпанија, Ангола, Уганда, Хонг Конг и Либија.
Јужнокорејското Министерство за обединување го припиша затворањето на тешкотиите создадени од меѓународните санкции наметнати на Северна Кореја.
Експертите исто така го доживуваат овој тренд како напори на земјата да спроведе прагматична реконструкција.
„Неодамна затворените дипломатски мисии беа отворени во 1960-тите и 1970-тите кога Северна и Јужна Кореја се натпреваруваа за гласови во ОН“, изјави за Би-Би-Си Нам Сунг-вук, директор на Институтот за национално обединување и конвергенција на Универзитетот во Кореја.
„Сега тоа веќе не е случај. Северна Кореја ги пренасочува дипломатските напори кон земји со антиамерикански ставови, каде што можат да заработат пари и да ги избегнат санкциите на ОН“.
Нам вели дека севернокорејските дипломати треба сами да финансираат половина од сопствените оперативни трошоци, но санкциите на ОН го отежнале заработката на странска валута и „доведоа до зголемен притисок од Пјонгјанг и последователни пребегнувања“.
Економските тешкотии со кои се соочуваат севернокорејските дипломати се добро документирани во сведоштвата на луѓето кои пребегнале во Јужна Кореја.
Во интервју за јужнокорејскиот весник „Чосун Илбо“, Ри Илгју сликовито ги нарече работниците во севернокорејското Министерство за надворешни работи „просјаци кои носат вратоврска“.
Оваа метафора ја истакнува впечатливата неусогласеност помеѓу високиот социјален статус на дипломатите и нивната скудна компензација.
Страв од казна
Меѓу сите финансиски предизвици, одговорностите на дипломатите само се зголемуваат.
Квак Гилсуп, претседател на Центарот за обединета Кореја, кој претходно служеше како севернокорејски аналитичар во НИС, вели дека дипломатите се под зголемена критика и дисциплинска контрола поради „застапувањето на Ким Јонг Ун за политика на две Кореи“.
„Дипломатите сега се чувствуваат загрозени и се повеќе загрижени за иднината на нивните семејства“, вели тој.
Воспоставувањето дипломатски врски меѓу Куба и Јужна Кореја претходно оваа година, за прв пат по 65 години, можеше да изврши дополнителен притисок врз севернокорејските дипломати стационирани на Куба.
Пред овој договор, Куба долго време застана на страната на Пјонгјанг како еден од нејзините најстари сојузници.
Тае Џонгхо, заменик-амбасадорот на Северна Кореја во Велика Британија, кој пребегна во 2016 година, на Фејсбук откри дека бил близок колега на Рио Илгју.
Тае напиша: „Последната голема задача на Ри беше да спречи воспоставување дипломатски врски меѓу Куба и Северна Кореја. Тој се обиде да ги исполни упатствата на Пјонгјанг, но рече дека нема шанси поради зголемената наклонетост на Куба кон Јужна Кореја“.
Исто така, имаше извештаи за страшни последици за дипломатите кои учествуваа на неуспешниот самит САД-Северна Кореја во 2019 година, вклучително и депортации и егзекуции.
Последиците од бегството на дипломатот
Дипломатски пребегнувања од Северна Кореја се случуваат од 1990-тите, а реалните бројки се веројатно многу поголеми поради непријавените случаи.
Квак сугерира дека раните дезертери, како што е Ко Јангван (поранешен прв секретар на севернокорејската амбасада во Конго, кој пребегна во Јужна Кореја во 1991 година), значително влијаеле на дипломатите кои пристигнале по него.
„Ако сте севернокорејски дипломат, малку е веројатно дека не сте го виделе случајот на Тае“, вели д-р Квак.
„Тој покажа дека дури и ако пребегнете, можете да бидете активни во Јужна Кореја, да станете избран пратеник и член на Врховниот совет на владејачката партија.
За севернокорејските дипломати веќе стационирани во странство, можноста за бегство генерално се смета за подостапна отколку за обичните граѓани.
Сепак, како и сите други, тие сè уште се соочуваат со предизвикот да не можат да ја гарантираат безбедноста на нивните семејства во Северна Кореја.