Украина имаше се помалку жители и пред војната и пандемијата. Сега се раѓаат уште помалку деца, а повеќе луѓе умираат и заминуваат во егзил.
Прогнозите велат дека земјата може да загуби милиони жители во наредните години, пишува Дојче веле.
Во првата половина од годината во Украина се родени околу 93.500 деца, што е за 28 отсто помалку отколку во истиот период во предвоената 2021 година.
Сепак, трендот на намалување на наталитетот е забележлив веќе една деценија.
Заминувањето на женскиот дел од населението во странство и безбедносните ризици поврзани со руската инвазија на Украина драматично ја влошуваат ситуацијата.
Според најмрачните прогнози, падот на наталитетот, заедно со прекумерната смртност и миграцијата, може да доведе до намалување на населението на Украина од сегашните 37 на 26 милиони во следните десет години, вели Ела Либанова, директорка на Украинскиот институт за демографија и социјални истражувања.
Ниту пред војната, наталитетот во Украина не можеше да обезбеди стабилен демографски развој, кога на секои 100 жени требаше да се родат најмалку 210 деца.
Во 2021 година тој број бил 116, а во 2022 година бројот на раѓања дополнително се намалил за 25 отсто.
Сепак, како што објаснува за ДВ научен соработник на Институтот за демографија и социјални истражувања Свитлана Аксјонова, тоа е последица на пандемијата, а не на војна.
Само во 2021 година, во Украина беа потврдени 86.000 смртни случаи од корона вирусот.
„Во тоа време, многу семејства решија да го одложат раѓањето потомство додека не се создаде побезбедна ситуација“, вели експертот.
Што е со децата родени во странство?
За наглиот пад на наталитетот, Аксјонова посочува дека децата на украинските бегалци родени во странство не се земени предвид во статистиката за 2022 година.
„Според информациите што ги имаме, тие деца не се вклучени во оваа статистика, ниту се родени деца на териториите окупирани од Русија“, објаснува таа.
ДВ побара од украинското Министерство за правда да открие колку украински деца се родени во странство минатата година, по почетокот на војната, но засега нема одговор.
Во оваа година, според Аксјонова, влијанието на војната врз стапката на наталитет во Украина стана многу поочигледно.
Во првата половина од годината демографијата бележи пад од девет проценти во однос на истиот период лани.
Како ќе се развива наталитетот во Украина по војната е тешко да се предвиди, вели експертот.
Според неа, демографите сега имаат развиено педесетина различни сценарија за понатамошен развој на ситуацијата, во зависност од текот на војната и миграциското однесување на населението.
Според Аксјонова, по завршувањето на војната не се очекува значително зголемување на бројот на раѓања.
„Ќе имаме компензаторно зголемување благодарение на потомството чие доаѓање засега е одложено, но тоа зголемување ќе биде мало“, предвидува таа.
Како причини за тоа таа ги наведува последиците од војната, како што се уништувањето на инфраструктурата и домувањето, како и проблемите на пазарот на трудот.
Покрај тоа, се очекува да се родат помалку деца поради воена траума.
„Интервјуата што ги правам, како и оние што ги гледам во медиумите, покажуваат дека луѓето се повеќе веруваат дека е погрешно да се внесуваат деца во овој суров свет и да се изложуваат на такви опасности“, претпоставува демографот.
Повеќе од шест милиони Украинци ја напуштија земјата
Во исто време, според нејзиното мислење, миграцијата игра клучна улога во предвидувањето на наталитетот во иднина.
Од почетокот на големата руска агресија, Украина ја напуштија повеќе од 6,2 милиони луѓе, од кои повеќето работоспособни жени и деца.
„Колку подолго трае војната, толку е поголем бројот на оние кои претпочитаат да останат во странство. Едно од разработените сценарија предвидува дека ќе има повеќе мажи отколку жени во одредени возрасни групи, бидејќи постои ризик значителен број Украинки да не се вратат во Украина“, вели Аксјонова.
Според неа, има и други фактори кога станува збор за наталитетот во иднина.
„Според социолошките истражувања, пред војната, повеќето луѓе сакаа повеќе од едно дете“, вели експертот.
„Дали луѓето ќе можат да го сфатат тоа зависи од безбедносната и економската ситуација, условите за домување, вербата во иднината и довербата во владата.
Може ли Украина да ги мотивира луѓето да се вратат?
Дмитро Бојарчук од Украинскиот центар за социо-економски истражувања (СЛУЧАЈ) смета дека владата треба веднаш да реагира на намалувањето на населението и да спроведе соодветни економски реформи.
Според него, намалувањето на работоспособното население ќе создаде проблеми особено за пензискиот систем.
„Украинските бегалци сфатија дека нивната работа може да се плати многу подобро од она што им се нуди во Украина. Ако сè се развие брзо во Украина, тогаш постои шанса Украинците да бидат мотивирани да се вратат од странство. Но, ако не обезбедиме интересни и конкурентни работни места, нема да можеме да ги задржиме луѓето во земјата“, заклучува Бојарчук.
Сите информации поврзани со најновите случувања со војната во Украина можете да ги прочитате ТУКА.