Археолозите пронајдоа необични човечки останки на полски гробишта кои најверојатно припаѓаат на „дете-вампир“ од 17 век.
Се разбира, не станува збор за пронаоѓање на вистинскиот „Принц на темнината“, туку за старата погребна традиција која ги следела суеверија од тој период.
– Детето било закопано со лицето надолу и било оковано со катанец за, како што тогаш се плашеле селаните, да не се врати од мртвите – рече археологот Дариуш Полински од Универзитетот Николај Коперник, кој претходно водеше слични ископувања “.
Имено, археолозите пронајдоа скелет на дете, кое во моментот на смртта имало меѓу 5 и 7 години, во таканаречената некропола, односно на необележани масовни гробишта во полското село Пиен, во близина на Остромецко.
Минатата година на местото беше откопан „вампир“, жена со катанец на прстот и срп поставен на вратот – да ја обезглави ако сака да стане од гробот.
„Гробишта за проклетите“
Полински ги водеше двете ископувања и изјави за Business Insider дека двајцата „вампири“ се закопани многу блиску, на два метри еден од друг, и дека тогашните локални жители веројатно направиле импровизирани гробишта за „проколнатите“ или за они кои од различни причини не можеле да бидат погребани на христијански гробишта.
Археологот и неговиот тим откриле околу 100 гробови во областа и забележале необични техники за погребување кај многумина, вклучително и оние наменети да ги спречат вампирите да се вратат кај живите.
Древниот страв од вампири
Во 11 век, граѓаните на Источна Европа често се плашеле од вампири и применувале разни ритуали на мртвите, за кои се сомневале дека се некои од нив.
До 17 век, таквите практики на погребување станале вообичаени низ цела Полска.
Освен со српови, знаеле да им ги отсечат главите или нозете на мртвите, да ги палат или да ги кршат со камења“, рече Полински.
„Човек можел да биде погребан на вакви гробишта поради многу причини. Можеби се однесувала чудно додека била жива, а другите се плашеле од неа, или можеби страдала од некоја болест што го деформирала нејзиниот физички изглед.
„Можеби умрела од насилна смрт или во чудни околности. Или тоа било ненадејна смрт, од која во тоа време луѓето многу се плашеле. Во 17 век селаните се плашеле и од децата кои умреле пред да бидат крстени, на пр. и од луѓе кои се удавиле“, рече Полински, додавајќи дека кај закопаното дете пронашле и колекција од посебни коски, како и скелет на трудница со шестмесечен фетус.
Од кого навистина се плашеле луѓето?
Сè до 2014 година, никој навистина не проучил длабински дали има нешто хемиски уникатно меѓу останките на прогласените вампири.
Универзитетот во Јужна Алабама ја спроведе првата ваква студија во светот.
Споменатата студија насловена како „Апотропејски практики и немртовци: биогеохемиска проценка на девијантните погребувања во постсредновековна Полска“ покажа дека „вампирите“ воопшто не биле странци, како што се претпоставуваше, туку од истата област каде што биле закопани.
Научниците ги проучувале скелетите на шест луѓе кои биле закопани како вампири на гробишта во северна Полска, заедно со стотици тела со нормални погребувања.
За да го истражат нивното потекло, тие го измериле односот на изотоп на стронциум на „вампирските“ катници, заедно со катниците на 54 „нормални“ жители закопани на гробиштата.
Откриле дека сите шест вампири се од локалното подрачје, односно не се странци.
Значи, очигледно нешто друго било причината поради која се сметале за чудовишта.
Во истражувањето, научниците претставија алтернативна теорија – дека вампирите можеби умреле од епидемијата на колера што ја зафатила Источна Европа во 17 век.
Тие веруваат дека можеби го прогласиле првиот човек кој умрел од таа заразна болест за вампир.
„Луѓето од подоцнежниот среден век не разбирале како се шират болестите и наместо научно објаснување за епидемиите, колерата и смртта, имале натприродно; во овој случај вампири“, вели антропологот Лесли Грегоричка.
Научно објаснување за вампирите
Покрај социјалниот аспект, постојат и неколку научни објаснувања за појавата на митот за вампири.
На пример, некои облици на порфирија предизвикуваат чувствителност на светлина, односно заболените од оваа болест може да имаат здравствени проблеми доколку се изложени на сонце – на изложеното место се појавуваат плускавци и чувствуваат болка или чешање.
Поради можните симптоми на порфирија, кои вклучуваат зголемен раст на косата, лузни, промена на бојата на кожата, деформитети на лицето и прстите, се претпоставува дека оние со оваа болест инспирирале не само вампирско знаење, туку веројатно и врколаци.
Некои експерти веруваат дека верувањето во вампири настанало од обидот на прединдустриското општество да го објасни процесот на смрт и распаѓање.
Имено, луѓето од тој период очекувале дека телото во земјата ќе се распадне толку брзо колку што телото ќе биде изложено на елементите.
Затоа, се посомневале во вампиризам кога лешот, ако од некоја причина случајно го ископале, изгледал добро сочуван, надуен како да голтнал крв, со траги од крв на усните.
Но, тогаш не знаеле дека мртвите тела природно се надувуваат поради акумулацијата на гасови во телото, што врши притисок врз белите дробови и ја турка крвта кон устата и носот.
Покрај тоа, за време на распаѓањето, кожата и непцата се намалуваат, поради што забите стануваат поистакнати; што можеби го поттикна митот за џиновските вампирски огради.