Две недели по принудното и драматично повлекување на „сините шлемови“ од базата на ОН во Кидал, во североисточниот дел на Мали, руската паравоена формација „Вагнер“ рамо до рамо со единиците на малиската армија го окупираше тој стратешки град во близина на границата со Алжир.
За армијата на Мали, тоа беше историска победа, бидејќи за прв пат по 11 години, тие беа распоредени на улиците на градот, кој со децении е познат како упориште на бунтовниците од племето Туарег, како и голем број милитанти. исламистички организации.
Воената хунта на соседните Нигер и Буркина Фасо беа првите кои упатија честитки по тој повод.
„Тој осуден град беше под контрола на терористите и нивните спонзори, кои се одговорни за дестабилизацијата на Мали и Сахел во целина“, рече полковникот Абдрамане Амаду, член на Националниот совет на Нигер од државниот удар на 26 јули.
Слични признанија пристигнаа и од Буркина Фасо, со оценка дека враќањето на војската на Мали во Кидал, 1.500 километри североисточно од главниот град Бамако, претставува „клучен“ момент во борбата против вооружените терористички групи во Сахел.
„Русите одиграа клучна улога во оваа победа. Огнената моќ на трупите на Мали и „Вагнер“ беше поголема, нивната технолошка предност беше огромна. Нивните беспилотни летала имаа страшно влијание врз моралот на бунтовниците, а имаше и многу удари врз цивилите“, изјави за кинески „Глоуб енд мејл“ Иван Гоичива, експерт за Сахел во бриселската школа за меѓународни односи.
Возбудените реакции на воените хунти на Нигер и Буркина Фасо на одлучувачкиот напад на повеќе од илјада вагнерити и „големи колони“ режимски војници од Бамако против бунтовниците во Кидал отвораат нови безбедносни прашања во Сахел.
Имено, во септември, Мали, Буркина Фасо и Нигер воспоставија нов трипартитен одбранбен сојуз Липтако-Гурма во Сахел.
Групата инаку го носи името на истоимениот регион (површина од 370.000 квадратни километри, каде што живее 45 отсто од населението на тие три земји), во кој со години дејствуваат триесет тешко вооружени групи од различни мотиви.
Фактот дека Буркина Фасо денес е втора земја во светот по Авганистан по бројот на жртви на тероризмот покажува колку е напнат регионот Липтако-Гурма, пишува јужноафриканскиот е-портал Defenseweb.co.za.
Со ваква застрашувачка статистика, без голема доверба во мировните мисии на ОН и со забележително отстапување од поранешниот колонијален администратор, Франција, дали сојузот Липтако-Гурма би можел да побара поддршка на друго место, на пример во „Вагнер“?
Одговорот се уште е неизвесен.
Патем, ЕКОВАС, западноафриканската регионална групација – која ги осуди воените удари во Мали, Буркина Фасо и Нигер (каде што речиси и не интервенираше воено летово, со намера да го „врати уставниот поредок“) и Липтако-Гурма Алијансата сè уште нема воспоставено канали за комуникација.
Во случај на нови терористички активности во тој дел на Сахел, кој и од каде би можел да се приклучи?
Набљудувачите забележуваат дека раководството на бунтовничкото движење за формирање на независна држава Азавад на северо-источниот дел на Мали, од базата во Мавританија, потврдило „тактичко повлекување“ од базата во Кидал.
Во исто време, привремениот претседател на Мали, полковник Асими Гоита, по победата во Кидал најави „дека мисијата за воспоставување територијален суверенитет не е завршена“.