Односите меѓу САД и Европа никогаш повеќе нема да бидат исти по разговорите меѓу Доналд Трамп, американскиот претседател и Владимир Путин, лидерот на Русија.
Американскиот секретар за одбрана Пит Хегсет, во меѓувреме, отиде во Брисел и им рече на европските сојузници „да ја преземат сопственоста на конвенционалната безбедност на континентот“.
Американските интервенции доведоа до победа во две светски војни кои започнаа во Европа и последователно ја гарантираа слободата на континентот од советската закана.
Но, Трамп за време на кампањата рече дека можеби нема да ги брани членовите на алијансата кои не инвестираат доволно во одбраната.
Тој се потпира на аргументот што го користеа претходните претседатели, велејќи во средата:
„Имаме мала работа меѓу нас наречена океан“.
Одамна е јасно дека втората администрација на Трамп ќе постави нови барања до европските партнери.
Генералниот секретар на НАТО, Марк Руте, минатиот месец му рече на Европскиот парламент дека Европејците мора да обезбедат повеќе пари за своите војски.
„Ако не, посетете курсеви за руски јазик или одете во Нов Зеланд“, рече тој.
Хегсет го официјализираше барањето на Трамп членките на алијансата да потрошат 5% од БДП за одбрана и рече дека САД ќе му дадат приоритет на растечкиот конфликт со Кина и безбедноста на нејзините граници пред европските.
„САД повеќе нема да толерираат неурамнотежени односи што поттикнуваат зависност“, рече новиот шеф на Пентагон, пренесува CNN.
„Кога ќе ги прашате овие момци зошто не можете да трошите повеќе за националната безбедност, тие тврдат дека тоа ќе бара од нас да ги намалиме социјалните програми, бенефициите за невработеност, можноста да се пензионираме на 59 години и сите други работи“, рече државниот секретар Марко Рубио.
„Тоа е нивен избор. Но, ние го субвенционираме!”
Третманот на Трамп кон сојузниците како Канада и Мексико, како и повиците Данска да го предаде Гренланд, го покажуваат неговиот презир кон старата мултилатерална американска надворешна политика, според Си-Ен-Ен.
Тој секогаш ги фали Путин и кинескиот претседател Си Џинпинг за нивната памет и сила.
„Ова не е нова ера на трансатлантските односи, тоа е нова ера на глобални односи на големи сили кои ги заменуваат намерните институционални структури на либералниот меѓународен поредок.“
Трамп рече дека преговорите за завршување на војната во Украина ќе започнат „веднаш“ по неговиот разговор со Путин.
Украинскиот претседател Володимир Зеленски не беше вклучен, што е алармантен знак за владата во Киев.
Имено, Зеленски беше во центарот на сè што направи администрацијата на Бајден во војната.
Трамп му се јави на Зеленски подоцна во средата, но американскиот претседател веќе ги поттикнува стравувањата дека ќе подготви резолуција што ќе ја фаворизира Русија.
На прашањето на новинарите дали Украина ќе биде рамноправен партнер во мировните преговори, Трамп одговори: „Тоа е интересно прашање“. Потоа додаде: „Реков дека не е добро да се оди во војна“.
Хегсет ги истакна американските појдовни точки за преговорите – дека Украина не може да се врати на своите граници од пред 2014 година пред инвазијата на Крим, дека не може да се приклучи на НАТО и дека американските трупи нема да играат никаква улога во какви било безбедносни сили кои би гарантирале евентуален мир.
Сите мировни сили ќе мора да се состојат од европски и неевропски трупи и нема да бидат опфатени со клаузулата за заемна одбрана на НАТО, што значи дека САД нема да ги спасат во случај на конфликт со силите на Москва.
Поранешниот претседател Џо Бајден, исто така, беше внимателен во врска со патот на Украина кон членство во НАТО, стравувајќи од конфликт со нуклеарно вооружената Русија што може да ескалира во Трета светска војна.
Како Русија, Америка сега има претседател кој верува дека големите сили имаат право на експанзионизам во нивните регионални сфери на влијание, истакнува Си-Ен-Ен.
Повикот САД-Русија и претстојниот самит во Саудиска Арабија, за кој Трамп рече дека ќе се случи наскоро, може да биде навестување дека тој не само што го исфрла Зеленски од договорот, туку и Европа.
Во соопштението, Франција, Германија, Полска, Италија, Шпанија, Европската унија, Европската комисија, како и Обединетото Кралство и Украина предупредија дека „Украина и Европа мора да бидат дел од какви било преговори“.
И тие го предупредија Трамп, кој се чини дека сака мировен договор по секоја цена, дека „праведен и траен мир во Украина е неопходен услов за силна трансатлантска безбедност“.
Поранешниот шведски премиер Карл Билд е загрижен поради пријатниот разговор меѓу Трамп и Путин.
„Она што е вознемирувачко, се разбира, е тоа што имаме двајца големи момци, две големи ега… кои веруваат дека можат сами да ги решат сите прашања“, рече тој.
Деталната стратегија на Трамп останува нејасна. Како што јасно кажа Хегсет, надежите на Украина за враќање на целата изгубена земја се нереални.