НАТО ќе продолжи да стои покрај Украина и да помага се додека тоа е неопходно и нема да отстапи од тоа, изјави денеска генералниот секретар на западната воена алијанса, Јенс Столтенберг.
Столтенберг, говорејќи за претстојната конференција на дипломатите на НАТО следната недела во Букурешт, најави дека главна тема и понатаму ќе биде руската агресија врз Украина.
„Ќе се справиме со илегалната војна на Русија во Украина, која продолжува да ги загрозува евроатлантскиот мир и безбедност. Претседателот Владимир Путин доживува неуспех во Украина и тој реагира сè побрутално“, рече тој на прес-конференција.
Тој посочи дека има се повеќе бранови на ракетни напади врз градовите и цивилната инфраструктура, со цел да се прекине снабдувањето со електрична енергија.
„Ова е ужасен почеток на зимата за Украина. Ова се исто така тешки времиња за остатокот од Европа и светот. Сите ние ја плаќаме цената за војната на Русија против Украина. Но, цената што ја плаќаме е во пари, додека цената Украинците плаќаат во крв“, подвлече Столтенберг.
Тој рече дека ако му се дозволи на Путин да победи, цената за се ќе биде многу повисока, и тоа за многу години.
„Доколку Путин и другите авторитарни лидери видат дека силата победила, тие повторно ќе ја искористат за да ги постигнат своите цели. Ова би го направил нашиот свет поопасен и кревок“, предупреди тој.
Затоа е во безбедносен интерес на сите да продолжи да ја поддржува Украина.
Тој подвлече дека Русија е агресор, а Украина е жртва на агресија и дека има право да се брани и додаде дека НАТО и неговите членки помагаат да се оствари тоа право.
„Нема да има траен мир ако победи агресорот и ако угнетувањето и автократијата надвладеат над слободата и демократијата“, додаде тој.
Столтенберг посочи дека повеќето војни завршуваат со преговори, но што ќе се случува на преговарачката маса зависи од тоа што се случува на бојното поле.
Затоа, посочува тој, најдобар начин да се зголемат шансите за мирно решение е да се поддржи Украина.
Столтенберг изрази очекување дека министрите за надворешни работи на конференцијата во Букурешт ќе се согласат да ја зголемат поддршката за што тој ќе се залага.
„Долгорочно ќе и помогнеме на Украина да премине од опрема од советската ера кон современите стандарди, доктрини и обука на НАТО“, рече тој.
Столтенберг најави дека на конференцијата ќе присуствува шефот на украинската дипломатија Дмитро Кулеба, со кого ќе разговара за најитните потреби на Украина и долгорочната поддршка.
Тој најави дека ќе присуствуваат и министрите за надворешни работи на Босна и Херцеговина, Грузија и Молдавија.
„Нашите тројца партнери се соочуваат со руски притисок на многу различни начини. Затоа, на нашата средба ќе преземеме дополнителни чекори за да им помогнеме да ја заштитат својата независност, да ја зголемат нивната отпорност и одбрана“, рече тој.
На прашањето за Грузија, тој рече дека со учество на шефот на грузиската дипломатија на конференцијата во Букурешт, НАТО покажува јасна политичка посветеност и поддршка од важни партнери.
„Грузија се соочи со руска агресија во 2008 година и делови од земјата сè уште се под контрола на руските сили. Ова го прави уште поважно да и се помогне на Грузија да ја зајакне својата отпорност и одбранбени способности“, подвлече тој.
Столтенберг рече дека министрите на НАТО ќе се занимаваат и со начините за зајакнување на нивната отпорност и предизвиците поврзани со Кина.
„Кина не е противник. Но, таа ја забрзува модернизацијата на својата армија и воена опрема. Тие го зголемуваат своето присуство од Арктикот до Западен Балкан, од вселената до сајбер-просторот и се обидуваат да ја контролираат критичната инфраструктура на сојузниците во НАТО“, предупреди тој.
Столтенберг рече дека војната во Украина покажува опасна зависност од рускиот гас.
„Затоа мораме да ја оцениме нашата зависност од другите авторитарни режими, а не само од Кина. Мораме да управуваме со ризиците. Да ја намалиме нашата ранливост и да ја зголемиме нашата отпорност“, рече тој.
Столтенберг потсети дека на последната конференција беше кажано дека треба да разговараме со Кина, но јасно треба да се има предвид дека таа земја ја модернизира својата армија, сè повеќе соработува со Русија и дека не ги дели нивните вредности.
„На конференцијата ќе разговараме како ќе продолжиме да дејствуваме врз основа на донесените политички одлуки, а тоа се однесува пред сè на зголемување на отпорноста. Треба да се ослободиме од сите зависности“, подвлече тој.
Тој посочи дека на конференцијата ќе се приклучат и министрите за надворешни работи на Финска и Шведска, додавајќи дека е време да се финализира нивниот пристапен процес.
„Ова ќе ги направи побезбедни, а нашата Алијанса посилна, а евроатлантскиот простор побезбеден“, нагласи Столтенберг.
Тој оцени дека ратификацијата на пристапните документи за прием на Финска и Шведска е најбрзиот процес досега и дека добил уверување од Унгарија дека тоа ќе се направи наскоро.
Тој исто така рече дека за време на неговата неодамнешна посета на Турција побарал од лидерите тоа да го направат што е можно поскоро, бидејќи двете земји го исполниле својот дел од договорот постигнат со Анкара.
„Финска и Шведска секако се во поинаква ситуација сега отколку пред барањето за приклучување. НАТО го зголеми своето присуство во регионот, а некои членки издадоа гаранции за давање помош во случај на потреба“; рече тој, додавајќи дека би сакал да се спроведат финалните ратификации.
Запрашан за можноста за членство на Украина во НАТО, тој рече дека вратите на алијансата се отворени и дека тоа е докажано не само со зборови, туку и со дела со приемот на Северна Македонија и Црна Гора, како и со одлука да се поканат Финска и Шведска за членство.
„Русија беше против сите тие приеми. Тие се обидоа да го запрат процесот на пристапување на Северна Македонија и Црна Гора. Покажавме дека вратата е отворена и дека Русија нема право на вето за проширувањето на НАТО. Ова е порака и до Украина“, рече тој. нагласи тој.
Тој посочи дека НАТО и помага на Украина на патот кон членство преку долгорочна помош во воспоставувањето институции, реформите и преминот од советска во модерна опрема во согласност со стандардите на НАТО.
„Сето ова ќе и помогне на Украина да се придвижи кон евроатлантските интеграции“, посочи тој.
Столтенберг, на прашањето дали поддржува прогласување на Русија за земја која го поддржува тероризмот, рече дека она што е забележано во изминатите месеци се напади врз цивили, станбени области, училишта, болници и воени злосторства.
Столтенберг подвлече дека НАТО не е дел од конфликтот во Украина, бидејќи нема свои војници на теренот, но и дава поддршка на Украина.