Активирање на член 4 од НАТО може да побара секоја земја членка која се чувствува загрозена од друга земја или терористички закани.
Иако владиниот портпарол Пјотр Мулер објави дека Полска „размислува да се повика на четвртиот член од договорот за НАТО“, неофицијални извори на Ројтерс од европските дипломатски кругови наведуваат дека написот е официјално активиран и дека лидерите на алијансата ќе се сретнат во среда во вонреден состанок.
Западните сојузници се загрижени, но претпазливи по непотврдените информации дека руски ракети паднале во село во источна Полска, што Москва го негира.
НАТО во вторникот објави дека ги анализира извештаите за експлозија во полско село во близина на границата со Украина, во која загинаа две лица, а за која, според некои извештаи, одговорна е Русија. „Ги анализираме овие извештаи и тесно се координираме со нашиот сојузник Полска“, објави Алијансата.
Активиран е член 4?
Ројтерс се повикува на изјавите на двајца европски дипломати кои изјавиле дека е активиран членот 4 од НАТО и дека лидерите на алијансата ќе се сретнат во среда на вонреден состанок.
Исто така, еден од дипломатите изјави дека НАТО во овој случај ќе постапи крајно претпазливо и дека ќе биде потребно време за целосно да се утврди овој инцидент.
Членот 4 од договорот за НАТО го опфаќа сценариото во кое земја-членка се чувствува загрозена од друга земја или терористичка организација.
Клаузулата од договорот вели: „Страните ќе се консултираат меѓу себе секогаш кога, според мислењето на која било од страните, територијалниот интегритет, политичката независност или безбедноста на која било од страните е загрозена“.
30 земји-членки потоа започнуваат официјални консултации на барање на засегнатата членка. Во разговорите се разгледува дали има закана и како да се спротивстави, а одлуките се носат едногласно.
Меѓутоа, членот 4 не значи дека ќе има директен притисок за дејствување.
Овој механизам за консултации е лансиран неколку пати во историјата на НАТО. Еден пример е пред една година, кога турските војници беа убиени во напад од Сирија.
Во тој случај НАТО реши да се консултира, но не презеде ништо.