Терапијата со врескање е еден од методите на смирување кога активно викате и со тоа ја исфрлате својата тага, фрустрација и лутина, наместо да ги чувате тие емоции внатре.
Ако некогаш сте се чувствувале толку вознемирени што сакате само да викате и да кршите, тогаш треба да знаете дека ова е всушност еден вид алтернативна терапија.
Имено, со оглед на тоа дека околу една четвртина од нас ќе имаат проблеми со менталното здравје во одреден момент од животот, а стапките на стрес и анксиозност се многу високи поради пандемијата, не е изненадувачки што алтернативните терапии стануваат сè попопуларни.
Што е тоа терапија со врескање?
Терапија со врескање е кога активно викате и на тој начин ја исфрлате својата тага, фрустрација и лутина, наместо да ги чувате емоциите за себе. Концептот дека врескањето може да има терапевтски ефекти бил популаризиран во 1970-тите од психотерапевтот Артур Јанов, кој бил забележан затоа што имал двајца добро познати пациенти: Џон Ленон и Јоко Оно.
Д-р Јанов верувал дека врескањето е примарен нагон што не враќа во детската состојба, состојба во која можеме да ја задржиме потиснатата траума. Така, со помош на крик-терапијата, всушност можеме повторно да посетиме и да ги ослободиме тие натрупани емоции.
Во последниве години, многу психолози се сомневаат во ефикасноста на оваа терапија и не се смета за широко прифатена форма на психосоцијална интервенција. Но, тоа не значи дека е целосно бескорисна. Може да биде корисна ако се практикува со терапии базирани на докази, како што е CBT (когнитивна бихевиорална терапија).
Зошто ни се потребни гневот и бесот како емоции?
– Мислам дека е важно да се направи разлика помеѓу двата концепта. Лутењето е основна човечка емоција, додека бесот е израз на тој гнев преку физичка агресија или насилство – вели д-р Ребека Семенс-Вилер, предавач по психологија на Универзитетот во Бирмингем Сити.
Иако не сакаме да се чувствуваме лути, таа вели дека тоа е всушност многу корисно чувство што може да нè охрабри да направиме здрави промени.
Лутината може да биде навистина мотивирачка емоција, а привременото, краткорочно зголемување на крвниот притисок не е лошо, бидејќи тие помагаат да се активира реакција на борба или бегство – што се јавува како одговор на согледаниот штетен настан или закана за нашиот опстанок.
Во основа, таа верува дека тоа е неопходна емоција за одржување на нашата благосостојба – и иако можеби не треба да се бориме со лавови, тигри и мечки во современиот свет, гневот може да нè предупреди да ги надминеме нашите емоционални граници.
Терапија со врескање: Кои се придобивките?
Нема сомнение дека врескањето може да ви создаде добро чувство. Слично е кога плачеме и ги вадиме емоциите на тага од нас, па врисокот е катарзичен и после тоа се чувствуваме помирни.
„Постојат студии од Универзитетот во Дерби кои откриле дека кога луѓето доживуваат физичка болка, силно викање може да помогне во ублажување на повредата“, вели Семенс-Вилер, иако додава дека нема доволно научни докази за терапијата со врескање за да се потврдат неговите придобивки .
Сепак, додава дека може да го ослободи стресот за кратко време, а некои луѓе исто така веруваат дека врескањето може да стимулира ендорфин како што е допамин, кој природно стимулира подобро расположение.
– Мислам дека оваа практика би била најкорисна за луѓето кои ги потиснуваат своите чувства и не можат да го искажат својот гнев. Не е најздравиот начин да се изразат чувствата на долг рок, но понекогаш може да биде корисен – додава тој.
Кои се недостатоците на терапијата со врескање?
– Идејата за катарза е многу популарна, а собите за бес, односно терапијата со врескање, се користат некаде да се „издуваме“. Имено, ние интуитивно чувствуваме дека ослободувањето на гневот може да ни помогне да постигнеме чувство на рамнотежа и да ги регулираме своите чувства – вели Д-р Сарита Робинсон, заменик-раководител за психологија и компјутерски науки на Универзитетот во Централен Ланкашир.
Сепак, истражувањата во оваа област дале различни наоди.
Во некои случаи, поради агресивни активности, кога сакаме да ослободиме негативни емоции, всушност можеме да се чувствуваме уште полошо. Поточно, со користење на оваа терапија, можеме да условиме следниот пат кога ќе бидеме под стрес, да станеме агресивни (т.е. да почнеме да врескаме).
– Мислам дека тоа е еднократно, терапијата со врескање треба да се смета за скапа пракса што помага во управувањето со бесот. Мислам дека нормализацијата на гневот и агресијата преку таа терапија не е нужно здрава работа – додава Семенс-Вилер.
На кои начини луѓето сè уште можат да се справат со бесот и лутината?
Продолжената лутина не е добра за телото ниту за умот. Семенс-Вилер вели дека мора да ги разгледате основните проблеми што прават да се чувствувате така.
Но, што ако не можете да го откриете проблемот што ви го предизвикува лутината?
– Можеби имате проблеми во комуникацијата и треба да работите со терапевт за да му ги објасните вашите чувства. Затоа ве советувам да разговарате со општ лекар. Преку подобра перцепција на работите околу вас, можете да станете свесни за предизвикувачите што ги предизвикуваат вашите изливи на гнев – вели Семенс-Вилер.
– Наместо да користите терапија со врескање како начин да се справите со лутината и бесот, би било покорисно за луѓето да научат како да се смират на конструктивен начин – на пример, со медитација, вежбање други активности или активно решавање на проблем – вели Робинсон.