Полска предизвика гнев во Москва со најавата дека ќе го смени официјалното име на руската енклава Калининград и ќе го користи името на градот од 15 век во сите официјални документи.
Кремљ објави дека одлуката на Варшава е „непријателски чин“, додека долгогодишните тензии меѓу двете земји се зголемуваат поради војната во Украина, пишуваат светските медиуми.
Остри реакции на Русија
Повикувајќи се на препораката на државната комисија одговорна за стандардизација на странските имиња на полскиот јазик, полскиот министер за развој рече дека Калининград отсега и официјално ќе се вика Корлевиец, пишува агенцијата Франс прес.
„Не сакаме русификација во Полска и затоа решивме да го смениме името на нашиот мајчин јазик во Калининград и Калининградска област“, рече министерот Валадемар Буда (Валадемар) во изјавата на 10 мај.
Историското име на енклавата што се граничи со Полска и Литванија сега ќе се користи во официјалните документи и мапи, потег што, истакнува АФП, предизвика лут одговор од Русија.
„Тоа веќе не е ни русофобија, тоа се процеси кои се граничат со лудило што се случуваат во Полска“, им рече на новинарите портпаролот на Кремљ, Дмитриј Песков, додавајќи дека тоа „не и прави ништо добро на Полска“ и дека тоа е „непријателски чин“.
Во посебен настан на 10 мај, Москва го повика началникот на полската амбасада во Москва, откако проукраинските активисти го спречија рускиот амбасадор во Варшава да положи цвеќе на советскиот споменик еден ден претходно, кога Русија ја славеше победата над Нацистичка Германија во 1945 година.
Руското Министерство за надворешни работи го осуди „безобразниот чин“, наведувајќи дека „русофобната политика на Полска е насочена кон искривување на историјата на Втората светска војна“.
Варшава, од своја страна, го повика рускиот амбасадор откако руски борбен авион пресретна полски авион во патролирање на граничната агенција на Европската унија над Црното Море минатата недела.
Негативни спомени
На 9 мај, полскиот комитет за стандардизација на географски имиња надвор од Република Полска препорача промена на името на Калининград во Кролевиец, со оценка дека името е „вештачко“ и предизвикува негативни чувства во земјата, пишува Тајмс.
„Тоа што голем град лоциран во близина на границите на Полска го добил името по Калинин, криминалец кој, меѓу другите, одлучувал за масовното убиство на Полјаците, има емотивен и негативен карактер во Полска“, велат од комитетот од Варшава, додека полското министерство за надворешни работи сигнализираше дека ќе ја поддржи промената.
Советскиот Сојуз, потсетува Тајмс, го именуваше Калининград по Михаил Калинин, еден од водачите на болшевичките револуции во 1905 и 1917 година.
Како претседател на Советскиот Централен извршен комитет од 1924 до 1938 година, тој беше еден од шесте членови на Политбирото кои потпишаа наредби за егзекуција на повеќе од 20.000 полски воени затвореници во Катин.
Советскиот Сојуз ги обвини нацистите за нивната смрт и ја криеше вистината од Полјаците за време на советската окупација.
Основан во 1255 година како старопруска населба, градот бил познат на германски како Königsberg до 1946 година, но имал значајна полска и литванска заедница.
Бил вклучен во Полска во 1454 година и бил наречен Кролевиец, пред да падне под пруска власт во 1657 година.
„Наметнати имиња“
По Втората светска војна, градот и поширокиот регион Калининград биле ставени под советска управа, додека по распадот на Советскиот Сојуз, тој станал дел од територијата на Русија, правејќи го ексклава, сместена помеѓу Полска и Литванија, истакнува Би-Би-Си.
Според британската служба, Калининград е стратешки важен за Москва бидејќи е домаќин на руската балтичка флота и е едно од ретките руски пристаништа на Балтикот без мраз.
Од друга страна, полските власти се загрижени дека Русија би можела да ја искористи границата на ексклавата со нивната земја како нова мигрантска рута кон ЕУ, по извештаите за зголемени директни летови од Блискиот Исток и други места до Калининград.
Полската армија подигна привремена ограда од бодликава жица висока два и пол метри долж границата долга 232 километри, а минатиот месец почна да поставува камери и сензори за движење.
Исто така, додава Би-би-си, биле поставени и противтенковски пречки на граничните премини.
И покрај тоа што препорача полското име на градот да се преименува во Кролевиец, Комитетот за стандардизација на географските имиња надвор од Република Полска истакна како, истакнува британскиот јавен сервис, руската инвазија на Украина и нејзините пропагандни напори ја доведоа Полска да се преиспитаат контроверзните „наметнати имиња“.
„Секоја земја има право да користи традиционални имиња на својот јазик што го сочинуваат нејзиното културно наследство, но не може да биде принудена да користи имиња што се неприфатливи за неа на нејзиниот јазик“, изјави Комитетот.
Иако препораката на државниот комитет не е обврзувачка, посочува Би-би-си, се очекува полските државни власти сега да го повикаат Калининград Кролевиец.
Без вознемиреност во градот
Во самиот град, според Ројтерс, луѓето се поделени околу полскиот потег.
„(Оваа земја) ја освоивме ние, моите предци… ова е наша територија и не може да има Кролевец“, вели еден постар човек кој не го кажа своето име.
Другите се чинеше дека се помалку вознемирени, истакнува агенцијата, додавајќи дека една жена забележала дека и Литванија го преименувала градот Кролевиец.
„Ништо не би се сменило… освен потребата да се сменат сите нивни документи. Ако сакаат да го направат тоа, нека го сторат тоа“, рече таа.
Инаку, нагласи Ројтерс, односите меѓу Полска и Русија честопати беа затегнати во минатото.
Москва тврди дека ја ослободила Полска кога нејзините сили ги истерале нацистичките сили на крајот на војната, додека повеќето Полјаци веруваат дека Советскиот Сојуз ја заменил нацистичката окупација со друга форма на репресија.
Полска, членка на НАТО, силно ја поддржа Украина по руската инвазија и го забрза рушењето на спомениците на паднатите советски војници низ целата земја.