Во спорот околу арбитражата, руски Газпром ризикува да го загуби последниот голем клиент во Европската унија, бидејќи австрискиот дистрибутер ОМВ тврди дека може да работи без руски енергетски извори, објави денеска порталот Дојче веле.
Москва толку пати се закани дека ќе ја „врти славината“ кон Европа што речиси никој не ја забележа последната закана.
Овој пат Гаспром му се заканува на украински Нафтогас дека ќе го прекине транзитот низ Украина, кој вообичаено тече без оглед на руската агресија.
Доколку заканата се оствари, Гаспром би останал без линија до последниот голем европски клиент на Австрија.
Најважниот увозник таму, ОМВ, испраќа сигнали дека е подготвена и за тоа сценарио.
Транзитот низ Украина се одвива според договор кој истекува само на крајот на 2024 година.
Се претпоставува дека двете страни, руската и украинската, не сакале да го прекршат тој договор, ниту да ги остават преостанатите европски клиенти без руски гас.
По прекинот на испраќањето гас преку Северен тек, а потоа и пренасочувањето што го оштети тој гасовод, Гаспром сепак заработува дел од европскиот пазар со транзитирање низ Украина, објави германскиот портал.
Освен тоа, работи и таканаречениот Турски тек преку кој гасот стигнува до Балканот.
Но, неговиот капацитет од 16 милијарди кубни метри годишно е многу помал од Северниот тек и старата советска врска преку Украина.
Транзитниот договор предвидува од 2021 до 2024 година Гаспром да испумпува до 40 милијарди кубни метри до австрискиот центар Баумгартен преку Украина и Словачка.
Оттаму со децении гасот се дистрибуираше во Австрија, Германија, Италија, Чешка и Словенија.
Но, од сите големи добавувачи, сега за Газпром остана само австрискиот ОМВ.
Додека Украинците се обидуваат да иницираат низа процеси против Гаспром пред арбитражните судови, шефот на рускиот гигант Алексеј Милер на почетокот на јули се закани дека ќе ја прекине секоја соработка, вклучително и транзитот.
Според Милер, Гаспром не може да се надева на фер процеси пред европските арбитражни судови поради западните санкции и „бранот на русофобија во Европа“.
Затоа судовите, лоцирани во Швајцарија и Шведска, ги нарекува „нелегитимни и бесмислени“.
Украински Нафтогас сака пред арбитражата да постигне Гаспром да му плаќа за транзит од 40 милијарди кубни метри годишно, како што пишува во договорот.
И дека и покрај тоа што од 2022 година Русите преку Украина ќе испратат само нешто повеќе од една третина од претходната сума.
Русите, пак, одбиваат да платат затоа што украинската страна не прима испораки преку мерната станица Сорановка од мај 2022 година, туку само преку мерната станица Суја.
Аргументот на Украинците е дека патот преку Сорановка минува низ окупираниот регион Луганск и дека поради тоа повеќе не е возможно да се користи.
Киев предложи за возврат да ги зголеми испораките преку Суја, но Гаспром вели дека тоа е технички невозможно.
Тешко е да се открие кој и колку е во право, но една работа се издвојува, наведува ДВ.
Преку Сорановка Русите доставуваа само една третина од гасот преку Украина, но сега ги намалија испораките за речиси две третини.
Доколку Гаспром навистина го прекине транзитот, индиректно ќе биде погодена и австриската ОМВ.
Сепак, австрискиот увозник вели дека е подготвен за тоа.
Уште во февруари објавија дека лани едвај 30 отсто од планираниот гас увезле од Русите, а за останатото се снаоѓале со други добавувачи.