Основата на процесот на купување е вербата дека нова работа ќе го подобри нашиот живот, тоа е основата што нè води во оваа заедничка активност денес.
Покрај тоа, имаме заедничко верување дека тоа ќе ја подигне нашата доверба, односно да се чувствуваме подобро. Но, очигледно тоа не е случајот, покажуваат резултатите од истражувањата и тимските студии на колеџот во Бостон и Бизнис школата на Харвард.
Конечниот заклучок е дека, за повеќето од нас, скапата или луксузна работа што ја купивме не делува врз нас ниту позитивно ниту неутрално, туку на крајот само се чувствуваме лошо.
И ова не е затоа што потрошивме многу пари (секој се чувствува на ист начин, без разлика каква е состојбата во паричникот), причината е многу покомплексна и подлабока.
Претходните истражувања го поддржуваат фактот дека потрошувачите купуваат луксузни предмети затоа што им даваат чувство за статус и внатрешна безбедност, но има малку истражувања кои откриваат дали потрошувачите всушност чувствуваат добро според начинот на кој го користат луксузот што го купиле.
„Ние сме љубопитни за тоа дали скапите работи навистина ја зголемуваат довербата и чувството за внатрешна безбедност, или дали има некои неочекувани последици од уживањето во луксузот“, рече Наилја Ордабаева, авторка на студијата од Boston College’s Carroll School of Management.
На изненадување, испитаниците откриле дека купувањето луксузни предмети не е како што очекуваа. Поточно, тие откриле несовпаѓање помеѓу она што луксузот го претставува и како се чувствуваат на крајот на краиштата – како тој скап производ да не го испорача доброто внатрешно чувство што го очекувале.
– Овој синдром го нарековме „синдром на луксузен шопинг“ – коментира Ордабајева.
Студијата потврди дека овој синдром е забележан кај испитаниците без оглед на возраста и економскиот статус. Поточно, две третини од 1.000 испитаници потврдиле дека купувањето луксузни предмети им дава чувство на неоснованост, како да нивниот вистински идентитет е во спротивност со скапоста и имиџот на производот што го купиле.
Ордабајева посочи дека истото важи и за луксузни работи што луѓето ги користат за приватни цели, како луксузен серум за нега на лице што никој не го гледа, за разлика од скапата торба која ја шетаме надвор.
Студијата исто така открила дека луѓето кои имаат вродено чувство дека заслужуваат најдобри работи во животот, имаат најниско ниво на синдромот на луксузен шопинг. Тоа е, ако мислат дека заслужуваат најдобро и дека се вредни на тоа, тие ќе се чувствуваат подобро по луксузната набавка.
И покрај откритијата, Ордабаева верува дека сè уште има смисла да носиме скапи работи на моменти:
– Постојат силни докази за врска помеѓу социјалниот статус и луксузот. На пример, ако одите на интервју за работа, можеби ќе сакате да облечете нешто поскапо, за да го импресионирате вашиот иден работодавец. Ќе имате чувство дека е подобро и дека сте ја заслужиле таа скапа торба или часовник“, објасни таа.
Исто така, студијата открива дека се чувствуваме подобро кога купуваме луксуз кога мислиме дека навистина го заслужуваме. Оваа манипулативна реторика е една од најсилните во „self-care“ ерата во која живееме.
Според тоа, брендовите ја менуваат комуникацијата и го ставаат луксузот како нешто што ќе ни помогне во нашите животи, нешто што ни треба. Знаејќи го светот на маркетингот, што ќе стори сé за да и понатаму купуваме, дури и целосно непотребни работи, треба да знаеме дека целиот овој систем е добро програмиран.