Воени аналитичари за Newsweek анализираа како може да започне Трета светска војна, идентификувајќи ги клучните играчи и фактори кои треба да се следат додека светот влегува во сè понеизвесен период.
Европските земји веќе тивко почнаа да поставуваат основи за можен конфликт со Русија, додека НАТО разгледува неколку сценарија, на пример, отворен вооружен конфликт и посуптилен, но поверојатен облик на конфликт кој вклучува добро познати методи на дестабилизација во алијансата .
„Русија се подготвува за војна со Западот“, изјави на крајот на ноември Бруно Кал, шеф на германската разузнавачка служба.
Сепак, Русија не е единствената потенцијална причина за глобален конфликт.
Пензионираниот контраадмирал Марк Монтгомери и поранешниот вршител на должноста потсекретар за одбрана за политика Џејмс Андерсон веруваат дека секоја голема војна речиси сигурно ќе резултира од тензиите меѓу петте клучни играчи.
Тоа се Русија, Кина, Северна Кореја, Иран и САД.
Андерсон: Израел не е толку непромислен за да предизвика поширок регионален конфликт
Како ќе се развива ситуацијата зависи од голем број фактори, како што се местото и причината за конфликтот и реакцијата на сите актери и сојузници.
Секој голем конфликт може да биде предизвикан од регионални тензии за голем број чувствителни прашања, при што аналитичарите се најзагрижени дека Кина може да го нападне Тајван, дека Русија може да ги прошири своите амбиции надвор од Украина или дека Северна Кореја или Иран би можеле да започнат конфликт со регионалните ривали.
Андерсон ги издвои Балтикот или Полска како потенцијални точки што Русија би можела да ги искористи за конфликт со НАТО, што всушност би го проширило конфликтот во Украина во вистинска глобална војна.
Што се однесува до Блискиот Исток, кој се соочува со големи превирања во последните месеци, Андерсон изрази сомневање за можноста дека акциите на Израел ќе предизвикаат поширок регионален конфликт.
„Мислам дека Израел не би бил толку непромислен. Тие се апсолутно оправдани да одговорат на иранските ракетни напади, но освен тоа, не гледам голем ризик во овој случај“, рече тој.
„Исто така, верувам дека лидерите во Тајпеј се доволно внимателни да не направат нешто како ненадејно прогласување независност, што би било црвена линија за Кина“, додаде тој.
Монтгомери: Путин поттикнува конфликти во Србија, Босна и Република Српска
Пензионираниот контраадмирал Марк Монтгомери се согласува дека Русија би можела да биде најверојатниот поттик за поширок конфликт.
Тој посочува дека Москва веќе има влијание во помалите конфликти, како оние во Грузија и Србија.
„Путин силно ги поттикнува тензиите во Србија, Босна и Република Српска, туркајќи ги кон можен конфликт“, рече Монтгомери.
Тој додаде дека Русија го зголеми притисокот врз Грузија, принудувајќи ја нејзината владејачка партија да се оддалечи од Европската унија.
Поради тоа, Грузија неодамна објави дека ќе го одложи процесот на приближување кон ЕУ за следните четири години.
„Ако Путин погрешно процени ситуација или ако другите претераат со неговите потези, работите би можеле брзо да излезат од контрола. Тоа е најголемиот ризик во моментов“, предупреди тој.
Тој го спомена Иран како второ место каде што најверојатно би можело да дојде до поттикнување на поголем конфликт.
Она за што сите аналитичари се согласуваат е дека секој конфликт најверојатно ќе вклучи соработка на силите на Оската Русија, Кина, Северна Кореја и Иран.
„Украина не се бори против една земја, туку против четири“
Кина, Северна Кореја и Иран веќе ја поддржуваат Русија за време на нејзината инвазија на Украина.
Северна Кореја испрати војници на бојното поле и ја снабдува Москва со муниција, додека Иран и обезбедува на Русија беспилотни летала.
Од друга страна, Кина купува руска енергија за да спречи колапс на руската економија под притисок на западните санкции.
Русија и Кина дополнително ги поврзува членството во две трговски групи, економскиот блок БРИКС и Шангајската организација за соработка, што ги зголеми нивните економски врски.
„Украина не се бори против една земја, туку против четири. Секоја вечер тие се борат против ирански беспилотни летала, против севернокорејската артилерија, а сега има севернокорејски војници, што е голем проблем“, рече Монтгомери.
Тој додаде дека Иран и Северна Кореја и испраќаат на Русија балистички ракети или делови за нив, додека Кина целосно ја поддржува руската економија и ѝ дозволува да продолжи да вади природни ресурси како нафта и гас и троши 40 отсто од државниот буџет на Министерството за одбрана.
„Турција нема да зазема страна“
Поголемите европски земји како Германија, Франција, Велика Британија, Италија, Полска и балтичките земји би биле најинволвирани во глобален конфликт, во зависност од локацијата.
Јапонија и Австралија најверојатно ќе ги поддржат САД во случај на кинеска инвазија на Тајван, додека земји како Индонезија, Малезија и Филипините би можеле да бидат привлечени поради географската близина, според аналитичарите.
Според аналитичарите, Индија и Турција нема да учествуваат во поголема мера во конфликтот. Турција би можела да дејствува како дестабилизирачки фактор без јасна поддршка за која било страна.
Тие, исто така, веруваат дека задолжителната воена регрутација во САД ќе биде воведена само во случај на продолжен конфликт кој трае неколку години.
Побезбедни области во таков конфликт би биле руралните региони далеку од воените инсталации и стратешки важните градови.
Експертите ја истакнуваат клучната улога на НАТО и Квадрилатералниот безбедносен дијалог (Quad), кој ги вклучува Австралија, Индија, Јапонија и САД, во случај на глобален конфликт.
Монтгомери: САД не би биле првите кои ќе нападнат со нуклеарно оружје
Јапонија речиси сигурно би учествувала во глобален конфликт поради присуството на бројни американски бази, додека Австралија веќе навести за поддршка на САД во случај на кинеска инвазија на Тајван.
Земјите како Индонезија и Малезија би можеле да настапат поради нивната географска близина, а Филипините би можеле да играат улога доколку Кина нападне американски сојузник, велат аналитичарите.
Јапонија може да биде вовлечена во конфликт со Северна Кореја поради американските воени бази на нејзина територија, имајќи предвид дека САД имаат 28.000 војници стационирани на Корејскиот полуостров.
Монтгомери додаде дека секоја потенцијална употреба на американско нуклеарно оружје најверојатно ќе биде „одговор“ наместо прв удар.
„Едноставно не мислам дека ние би биле први… Тогаш се поставува прашањето, кога Кина или Русија повторно би користеле нуклеарно оружје? Владимир Путин покажа најголем апетит за ризик од сите споменати лидери“, рече Монтгомери.
Аналитичарите, исто така, се согласуваат дека времето за закрепнување од каков било конфликт ќе зависи целосно од степенот на употреба на нуклеарно оружје.
Масовната употреба би барала долго време за обновување, додека ограничената употреба, како што е тактичкото нуклеарно оружје, би барало само ограничено време.