Група високи воени офицери во Габон утринава преку националната телевизија објавија дека армијата ја презела власта, откако изборното тело на земјата објави дека претседателот Али Бонго освоил трет мандат.
Полицајците рекоа дека зборуваат во име на сите безбедносни и одбранбени сили во централноафриканската држава, пренесува Ројтерс.
Најавија дека резултатите од изборите се поништени, сите граници се затворени до дополнително известување и распуштени државните институции.
Во главниот град Либревил можеше да се слушнат силни пукотници, изјави репортер на Ројтерс по телевизиското обраќање.
„Во име на народот на Габон, решивме да го браниме мирот со ставање крај на сегашниот режим“, рекоа офицерите.
Во земјата е воведен полициски час, а блокиран е и интернет пристапот.
Изборната комисија соопшти дека Бонго освоил нешто помалку од две третини од гласовите на изборите, за кои опозицијата тврдеше дека биле лажни.
Неговото соборување ќе го означи крајот на 56-годишното владеење на неговото семејство.
Доколку биде успешен, пучот ќе биде осми по ред во Западна и Централна Африка од 2020 година.
Превратите во Мали, Гвинеја, Буркина Фасо, Чад и Нигер го поткопаа демократскиот напредок.
Изборите во Габон се одржаа во саботата.
Бидејќи во Габон нема ограничувања на мандатот, Бонго би можел да биде доживотен претседател и да ја прошири својата контрола врз централната африканска нација ако продолжи да победува на изборите.
Бонго беше кандидат на владејачката Демократска партија на Габон (ПДГ), партија основана од неговиот татко Омар Бонго, кој владееше со железна тупаница од 1967 до 2009 година.
По неговата смрт, функцијата ја презеде неговиот син, тогашен министер за одбрана и оттогаш владееше.
До минатата недела за претседател на овие избори се натпреваруваа 19 кандидати.
Но, на 18 август, шесте кандидати изненадија со формирањето на коалицијата Алтернатива 2023, именувајќи го независниот кандидат Алберт Ондо Оса како свој заеднички кандидат.
„Габон не е сопственост на Бонго“, рече тој по објавувањето.
Тој се надеваше дека на избори ќе стави крај на владеењето на династијата Бонго.
Со економија заснована на нафта, Габон долго време се смета за земја со голем економски потенцијал, но е зафатена од ендемска корупција.
Граѓаните велат дека наишле на корупција во најосновните процедури, вклучително и шемите за вработување во земја со висока стапка на невработеност.
Некои велат дека правдата често може да се издејствува на суд за мала такса.
Семејството Бонго е вмешано во серија големи скандали, вклучувајќи го и последното обвинение против петмина браќа и сестри на претседателот во јули 2022 година во француска истрага за проневера и перење на јавни средства.
Во меѓувреме, една третина од 2,5 милиони жители на Габон живеат во сиромаштија, а основните социјални услуги исто така недостасуваат и покрај тоа што имаат еден од највисоките домашни бруто-производи по глава на жител на континентот.
Бонго систем
Ситуацијата се влоши поради неизвесноста за здравјето на претседателот.
Во 2018 година, Бонго доживеа мозочен удар за време на официјалното патување во Ријад, главниот град на Саудиска Арабија.
Мозочниот удар го задржа претседателот надвор од функцијата неколку месеци и доведе до политичка нестабилност, што кулминираше со обид за државен удар.
Тој, исто така, отсуствуваше од која било јавна функција 10 месеци, а повторно се појави во август 2019 година.
Сепак, Бонго остана на функцијата иако неговите физички и ментални способности да ја води земјата беа доведени во прашање.
За тоа време, пандемијата на коронавирус предизвика економијата да забави две години бидејќи строгите полициски часови беа воведени неколку месеци откако беа укинато ограничувањата во другите земји.
А потоа, во февруари 2022 година, избувна војна во Украина и влијаеше на цените на енергијата и храната, што доведе до фрустрација на јавноста.
Ова, тврдат аналитичарите, е доказ дека последниот мандат на Бонго бил непродуктивен.
Од 2009 година, легитимноста на претседателствувањето на Бонго е предмет на дебата.
Тој беше назначен по нередите што следеа по изборите за кои се шпекулираше дека се наместени.
Подоцнежните избори беа одбележани и со нерегуларности и сомнежи за масовна измама.
Кога беа објавени резултатите, демонстрациите кои го оспоруваа исходот беа растерани со солзавец, а потоа и пукање.
Во 2016 година, зградата на парламентот беше запалена кога избувнаа насилни улични протести против спорниот реизбор на Бонго за неговиот втор мандат.
Владата потоа го исклучи пристапот до интернет на неколку дена.
Ривалите на претседателот велат дека продолжувањето на статус кво е од корист за владејачката ПДГ, која е на власт повеќе од половина век и веројатно нема лесно да се откаже од власта.
Али го наследил својот татко Омар, има повеќе од 30 браќа и сестри
Омар Бонго беше претседател на Габон од 1967 година до неговата смрт во 2009 година, кога го наследи неговиот син Али, сегашниот претседател.
Бонго се искачи на високи позиции во земјата како млад функционер под првиот претседател на Габон, Леон Мбаао, во 1960-тите.
Тој беше потпретседател од 1966 година, а по смртта на Мбао во 1967 година си ја обезбеди функцијата нов претседател.
Тој беше на чело на еднопартискиот режим до 1990 година кога дозволил воведување на повеќе партии.
Своето останување на власт го обезбеди опкружувајќи се со членови на опозицијата кои го препознаа неговиот авторитет.
За претседател беше избран на изборите во 1993, 1998 и 2005 година.
Кога Фидел Кастро поднесе оставка во 2008 година, Бонго беше немонархот со најдолг стаж.
Имал повеќе од 30 деца од различни жени, а според некои извештаи дури 54.
Тој беше близок француски сојузник и управуваше со земјата со железна тупаница од 1967 до 2009 година, кога го наследи неговиот син.