Во Порт-о-Пренс не можете да ги видите границите, но мора да знаете каде се тие. Вашиот живот може да зависи од тоа.
Ривалските банди го поделија меѓу себе главниот град на Хаити, киднапирајќи, силувајќи и убивајќи по своја волја.
Со крв си ја обележуваат територијата. Ако преминете од територијата на една банда на друга, можеби нема да можете да се вратите.
Оние кои живеат овде носат ментална мапа која го дели овој град на зелени, жолти и црвени зони.
Зелената значи дека нема банди, жолтата може да биде безбедна денес, а утре смртоносна, а црвената е забранета зона.
Зелениот простор се намалува бидејќи добро вооружените банди ја прошируваат својата моќ, пишува Би-Би-Си.
Вооружени групи контролираат и тероризираат најмалку 60 отсто од главниот град и неговата околина, според организациите за човекови права на Хаити.
Тие го опколија градот, контролирајќи ги сите влезови. И ОН велат дека бандите убиле речиси 1.000 луѓе меѓу јануари и јуни оваа година.
Без шеф на држава и функционален парламент
Порт-о-Пренс се наоѓа помеѓу зелените падини и сините води на Карибите.
Тој е тешко оптоварен со негрижа. Ѓубрето понекогаш е до колена, гнили споменик на скршената состојба.
Во моментов нема шеф на држава (последниот беше убиен додека беше на функција), нема функционален парламент (бандите ја контролираат областа околу него), а премиерот поддржан од САД Ариел Хенри не доби мандат на изборите и е прилично непопуларен, пренесува IndexHR.
Хаити е нефункционален како земја бидејќи луѓето страдаат од кризи кои се преклопуваат.
Речиси половина од населението – 4,7 милиони Хаиќани – се соочуваат со акутен глад. Околу 20.000 луѓе гладуваат во главниот град, што е невидено во овој дел на Америка. Смртоносната колера се врати, но најголемото зло се вооружените банди.
Часовникот може да се прилагоди според нив. Утринскиот шпиц – помеѓу 6 и 9 часот наутро – е време за киднапирања.
Многумина биле киднапирани на улица додека патувале на работа. Други станале мета за време на попладневниот шпиц – од 15 до 18 часот.
Околу 50 вработени живеат таму во хотел во центарот на градот бидејќи е премногу опасно да се оди дома.
Малку луѓе доаѓаат овде откако ќе се стемни. Менаџерот на хотелот вели дека никогаш не ја напушта зградата.
„Мажите ги тепаат и палат со стопена пластика“
Киднапирањето е растечка индустрија. Од јануари до октомври годинава биле пријавени 1.107 киднапирања. За некои банди тоа е главниот извор на приход.
Откупот може да се движи од 200 до 1 милион долари. Повеќето од киднапираните се враќаат живи – ако се плати откуп – но тие се принудени да страдаат.
„Мажите се тепани и палени со стопена пластика. Жените и девојчињата се подложени на групно силување. Ова ги поттикнува роднините да ги најдат парите за откуп. Понекогаш киднаперите ги повикуваат роднините да го слушаат силувањето на нивните мобилни телефони“, вели Гедеон Жан од Хаитинскиот центар за анализа и истражување на човековите права.
Странците возат во оклопни возила. Ова обично е резервирано за линиите на фронтот во воените зони како Украина, но во Порт-о-Пренс стана неопходно да се одвратат киднаперите.
Ова е заштита што многумина овде не можат да си ја дозволат.
Хаити е најсиромашната земја на западната хемисфера, подложна на природни и политички катастрофи.
Возејќи рано едно утро кон крајот на ноември до состанокот, репортерите на Би-Би-Си наишле на местото на злосторството во предградието Делмас 83 од средната класа.
Чаури расфрлани по тротоарот светкаа на сонце и еден човек лежеше мртов на улица, со лицето во локва крв, пишува ВВС.
Неговиот сив пикап удрил во ѕид, ишаран со куршуми. До возилото лежи на земја и калашников.
Тешко вооружена полиција го опколи камионот, некои со покриени лица и оружје во рака. На патеката се собираат гледачи. Ако имаат прашања, не ги поставуваат. Кога живееш во сенка на банда, се исплати да молчиш.
Полицијата соопшти дека станува збор за престрелка со група киднапери, кои пристигнале рано утрото надевајќи се дека ќе ја зграпчат својата следна жртва.
Киднаперите побегнале пеш, а еден од нив искрварил. Тие го следеле осомничениот киднапер на улица, каде што бил убиен.
„Имаше пресметка меѓу полицаецот и лошите момци. Еден од нив почина“, вели полицискиот ветеран.
Тој објаснува дека состојбата во главниот град никогаш не била полоша.
На прашањето дали бандите се незапирливи, тој одговара: „Денеска ги запревме“.