Западните земји западнаа во енергетска криза и бараат решение во африканскиот гас, на сметка на зелената транзиција, предупредуваат активистите и истражувачите.
Европските земји сакаат да најдат замена за рускиот гас и се свртеа кон Норвешка и САД, но гледаат и голем потенцијал во африканските резерви.
Тие открија ветувачки наоѓалишта на нафта и гас во Сенегал и Демократска Република Конго.
Европа сака да ја претвори Африка во своја бензинска пумпа, рече Мохамед Адоу од тинк-тенкот Power Shift Africa на минатонеделниот самит на ОН за климата во Египет.
„Не треба да го следиме примерот на богатиот свет што ја предизвика климатската криза“, додаде тој.
Извозот на природен гас може да донесе профит на краток рок, но долгорочно само ќе ја влоши климатската криза и ќе ги доведе африканските земји во уште полоша ситуација, тврдат активисти и истражувачи.
Глобалната трка за гас е сериозна закана за Парискиот договор, кој би го ограничил порастот на температурата на помалку од два Целзиусови степени, по можност на 1,5 степени Целзиусови во споредба со прединдустриските нивоа, предупредува Climate Action Tracker.
Милиони без струја
Некои африкански лидери веруваат дека потенцијалните придобивки за жителите на најсиромашниот континент се поголеми од штетата што ја носи производството и извозот на фосилни горива.
„Ние се залагаме за праведна и правична зелена транзиција, а не за одлуки кои му штетат на нашиот развој“, им рече претседателот на Сенегал Меки Сал на учесниците на COP27.
Германија е особено заинтересирана за сенегалскиот гас, кој до руската инвазија на Украина зависеше од рускиот гас повеќе од сите други европски земји.
Генералниот секретар на Организацијата на африкански производители на нафта, Омар Фарук Ибрахим, тврди дека мало зголемување на скромните емисии на стакленички гасови во Африка „може да значи разлика помеѓу животот и смртта“.
„Шест милиони луѓе во Африка немаат пристап до електрична енергија, 900 милиони немаат пристап до модерна форма на енергија за готвење или греење“, вели Ибрахим. „Ниту едно општество не може да напредува без енергија“, вели тој.
Краткорочна побарувачка
Активистите не се убедени дека сиромашните во Африка ќе имаат голема корист од екстракцијата на нафта и гас.
„Историјата ни покажува дека… таа не донесе развој на африканските земји“, вели Тули Макама, директор на програмата за Африка во Oil Change International.
Макама, адвокат од Есватини, вели дека војната во Украина само ќе генерира „краткорочна“ побарувачка во западните земји.
Африканските земји ќе останат со застарена инфраструктура, бидејќи светот се свртува кон обновливи извори, вели тој.
Владите и компаниите ќе инвестираат во инфраструктурата, а потоа нема да знаат што да прават со неа, а ќе ги преземат трошоците за чистење и ќе ја платат цената на пустошот што индустријата им го носи на Африканците, предупреди Макама.
Потенцијалот
Западните инвестиции во фосилни горива на крајот ќе пресушат, заклучува Иницијативата за следење на јаглеродот во извештајот објавен во понеделникот, сугерирајќи им на африканските земји да се свртат кон потенцијалот што го нуди сончевата енергија.
„Решението за предизвикот на нашата енергетска сиромаштија би било остварување на огромниот потенцијал на обновливите извори на енергија на африканскиот континент“, истакнува Адоу.
Африканските земји би можеле да ја запрат експлоатацијата на фосилните горива и да го претворат континентот во „зелен лидер“, додаде тој.
Но, инвестициите во обновливите извори на енергија во Африка паднаа на 11-годишен минимум во 2021 година, предупредија во средата истражувачите од BloombergNEF.
Од 434 милијарди долари вложени ширум светот во проекти во Африка, отишле само оскудни 0,6 отсто, посочуваат тие.
Извештајот на Carbon Tracker Initiative покажа дека фотоволтаичните системи во Африка минатата година произвеле 14 гигавати електрична енергија.
Сепак, трошоците за производство паѓаат и Африка има потенцијал да произведе повеќе од 400 гигавати до 2050 година, со што би се задоволиле половина од нејзините потреби, посочува иницијативата.