„Моето име е број 1100“, рече Хала, сè уште плашејќи се да се идентификува со вистинското име.
Таа е една од илјадниците луѓе ослободени од затвор под режимот на соборениот сириски претседател Башар ал-Асад, откако неговиот режим падна во молскавична офанзива на бунтовниците што траеше помалку од две недели.
Хала изјави за Ал Џезира дека била уапсена во 2019 година на контролен пункт во Хама, обвинета за „тероризам“ – обвинение кое често се користи против оние кои се осомничени дека се противат на владеењето на Асад.
По апсењето била префрлена во Алепо, каде била затворена, а потоа префрлена од еден во друг затвор.
Таа беше затворена додека сириските опозициски сили не стигнаа до централниот затвор Алепо на 29 ноември и не ја ослободија неа и многу други затвореници.
„Не можевме да веруваме дека е реално и дека повторно ќе ја видиме светлината на денот“, рече Хала, опишувајќи го моментот кога бунтовничките сили, предводени од Хајат Тахрир ал-Шам (ХТС), ги отворија вратите на затворот.
„Радоста беше огромна – викавме, навивавме, сакавме да ги гушнеме и бакнеме. Среќата беше уште поголема кога стигнав до моето семејство. Како да сум се преродила“, додала Хала.
Затворот Алепо беше само еден од многуте објекти отворени од бунтовниците за време на офанзивата, која го запрепасти светот и резултираше со пад на режимот на Асад.
Илјадници ослободени – сведоштва за бруталност
Хала е само еден од повеќе од 136.000 луѓе кои, според Сириската мрежа за човекови права, биле држени во бруталниот затворски систем во Сирија пред бунтовниците да заземат клучни локации.
Сириските затвори беа столб за поддршка на режимот на Асад, а злоупотребата на затворениците беше вообичаена практика.
Шверцуваните фотографии од 2013 година покажаа докази за тортура, глад, тепање и заразни болести во овие притворски установи.
Хјуман рајтс воч ги нарече доказите „непобитни“ и ги окарактеризира како злосторства против човештвото.
Хала се потсети и на смртта на 16-годишното девојче кое починало како последица на тортура.
Таа изјави дека покрај неа, уапсени се уште неколку жени, меѓу кои една постара жена и две студентки, како и две докторки обвинети за „лечење револуционери“.
Меѓу ослободените беше и Сафи ал-Јасин, 49-годишен поранешен ковач од Бањас, кој го опиша моментот кога го напуштил затворот:
„Тоа беше како да се преродив, како да беше првиот ден од мојот живот“. Среќата е неопислива“.
Ал Јасин бил уапсен поради учество во протести за време на почетокот на сириската револуција во 2011 година.
Осуден е на 31 година затвор, а до ослободувањето одлежал речиси половина од казната.
Во тој период тој бил префрлен од еден во друг затвор, вклучувајќи го и озлогласениот затвор Седнаја, кој Амнести интернешенел во 2017 година го опиша како „кланица на луѓе“.
Ал-Јасин рече дека условите во Седнаја се „неописливи“.
„Никогаш нема да ги заборавам сцените што ги видов, дури и кога ќе умрам“, изјави тој.
Тој се присети на моментот кога го видел старецот облеан во крв, кој набрзо починал.
„Станавме бројки“
Друг ослободен затвореник, Махер, исто така не сакаше да го открие своето вистинско име.
Тој беше уапсен во 2017 година под обвинение за „финансирање тероризам“ и помина седум години во затвор без судење.
Во овој период, Махер бил префрлен од еден во друг затвор, вклучувајќи го и озлогласениот затвор Мезех во Дамаск.
„Како да не сум човек, само бројка“, рече Махер.
Тој додаде дека бруталните методи на мачење често ги надминуваат границите на човечката издржливост.
Најшокантниот момент бил кога во еден од затворите го препознал својот братучед кој го немал видено со години. На почетокот не бил сигурен дали е тој, додека не забележал позната тетоважа на неговото тело.
Најдолго притворен политички затвореник во светот
Меѓу ослободените е и Рагид ал Татари, поранешен пилот на сириските воздухопловни сили.
Во 1980 година ја одбил наредбата на тогашниот претседател Хафез ал Асад (таткото на Башар) да го бомбардира градот Хама.
Како казна, Татари бил уапсен и поминал 43 години во сириски затвори, што го прави најдолго држениот политички затвореник во светот.
Татари прво побарал азил во Јордан, а потоа и во Египет, но неговите барања биле одбиени.
На крајот бил уапсен во 1981 година додека се обидувал да се врати во Сирија за да биде со својата бремена сопруга. Оттогаш, неговото семејство со години не знае каде се наоѓа.
Татари помина низ неколку озлогласени затвори.
Неговиот син Ваел ал Татари, кој сега живее како бегалец во Канада, со години се борел за ослободување на својот татко.
Најтрогателна сцена – збунето момче ја напушта ќелијата
Можеби најпотресната сцена од сириските затвори беше онаа во која се гледа како мало момче збунето излегува од својата ќелија.
Момче стои покрај незаклучена врата додека се слушаат извици „Алаху Акбар“ додека бунтовничките војници ослободуваат стотици затвореници.
Според организациите за човекови права, меѓу 2011 и 2015 година, меѓу 5.000 и 13.000 луѓе биле обесени во воен затвор во близина на Дамаск.
За време на заземањето на затворот Седнаја, милитантите насилно ги скршиле бравите на ќелиите за да ослободат стотици затвореници, меѓу кои и жени и деца.