Шведска долго време се гордее со своите дигитализирани училници. Но, се покажа дека и тоа има свои недостатоци, па конзервативната влада сега сака повеќе книги во училиштата – за ова одвои 60 милиони евра во 2023 година.
Учениците од 4-то одделение од основното училиште „Ловестад“ во Сјобо во јужна Шведска ги ставаат своите паметни телефони во мала дрвена кутија, која учителката Маделен Севедсон потоа ја заклучува во плакарот, пишува Дојче веле.
Во Шведска не е невообичаено четвртоодделенците веќе да имаат паметен телефон. Децата исто така не носат тешки чанти – бидејќи работат дигитално на часовите – на лаптоп или таблет.
Но, денес ќе биде поинаку. Наставничката им покажува на децата нов учебник по математика.
„Прво ви го давам да го погледнете ввашето слободно време“. Прелистајте го. Сосема е ново!”
Вистински книги на час! По речиси четири години на училиште, тоа е прв пат за овие деца.
Досега на часовите по математика работеа речиси исклучиво на лаптоп. По само неколку минути, ученичката Инес ја забележува разликата:
„Постојат повеќе описи. Го немавме тоа на лаптопот. Но сега морам сама да го прочитам, малку е потешко. Претходно, компјутерот гласно ги читаше моите задачи“.
Во многу шведски училници полека почнува да се случува пресврт – враќање на старите патеки.
Затоа што и основците со години се учат речиси исклучиво дигитално.
И пред само пет години, училишните власти во националните упатства препорачаа употреба на дигитални наставни помагала како лаптопи или апликации и да не се користат учебници.
Сепак, се покажа дека има свои недостатоци, вели наставничката Жанет Виберг.
„Брзината на читање на учениците е намалена, нивниот вокабулар е помал, а разбирањето на она што го читаат е полошо. Ние веруваме дека тоа е затоа што правевме премногу дигитални“.
Шведскиот училишен систем е либерализиран. Покрај државните училишта има и бројни приватни, а основното училиште трае девет години.
Образовната политика не се спроведува централно, училиштата и наставниците пристапуваат кон дигиталната настава на различни начини.
Конзервативната влада на Шведска сака да го промени тоа и наскоро да им даде на наставниците нови насоки.
Шведската влада стави на располагање 60 милиони евра за враќање на книгите во училиштата само оваа година.
Министерката за образование Лота Едхолм конкретно бара основците повторно да читаат повеќе.
„Проблемот со дигитализацијата е што таа најмногу се наметнува одозгора. Против тоа беа воспитувачите, но имаа чувство дека никој не ги слуша. Дигиталните наставни помагала се за постари деца. Знаеме дека, според истражувањата на мозокот, малите деца воопшто не треба да доаѓаат во контакт со екраните“.
„Многу родители исто така сакаат да ги вратиме книгите. Зашто, со книгата полесно разбираат што детето треба да научи за следниот тест, наместо да му дадат хартија или само линк“, вели министерот Едхолм.
Во училиштето Lövestad во јужна Шведска, за час по географија, децата земаат лаптопи од полицата. Тие треба да ја запознаат својата земја, да научат каде се наоѓаат градовите и регионите и да ги обележат на екранот. Еден лаптоп не работи правилно.
„Може да потрае цел училишен час пред да работи повторно. Тоа е лошо. Пишувањето е многу подобро! Повеќе се поврзува со мозокот“, вели еден студент.
Шведските училишни власти укажуваат и на улогата на наставниците кои треба да се справат со новите можности на вистински начин.
Во секој случај, Жанет Виберг не сака да предава без лаптоп.
„Иднината е дигитална. Мораме да ги научиме децата за овој свет и на вистински начин. Да имам повторно избор, би ја избрал комбинацијата“.