Белорускиот лидер Александар Лукашенко се чини дека извојува престижна победа преговарајќи за договор меѓу рускиот претседател Владимир Путин и водачот на приватната војска на Вагнер, Евгениј Пригожин, но тој може да жали за цената кога лидерот на таа паравоена група, кој е незгоден во секој начин, доаѓа кај него, пишува француската агенција АФП.
Во ненадејна изјава доцна во саботата, прес-службата на Лукашенко рече дека белорускиот претседател го поминал денот во разговори со Пригожин, поддржани од рускиот лидер, за на крајот да го убеди началникот Вагнер да го запре својот марш кон Москва и да се врати од каде што дојде.
Договорот претставува успех за Лукашенко, кој владее со неговата земја со железна тупаница речиси 30 години и е отфрлен на Запад поради неговото жестоко задушување на постизборните протести во 2020 година и поради неговата поддршка за руската инвазија на Украина.
„Кремљ го искористи Лукашенко“
Шеесет и осумгодишниот шеф на државата се соочува и со мачни прашања за неговото здравје, бидејќи се појави во многу лоша состојба за време на церемониите за комеморација на победата над Германија во Втората светска војна во Москва минатиот месец. Потоа исчезнал неколку дена, пренесува Бета.
На крајот, беше договорено Пригожин да замине во егзил во Белорусија, објави Кремљ, без да прецизира дали таму ќе однесе и членови на својата армија.
Телефонскиот разговор во кој, според белоруското претседателство, Путин му се заблагодарил на Лукашенко сигурно им звучел како слатка музика за ушите на моќниците од Минск.
Но, за Катја Глод од Европската мрежа на лидери во Лондон, Лукашенко го презеде „жешкиот компир“ пред се.
„Мислам дека тоа не беше волја на Лукашенко. Мислам дека Кремљ го искористи“, рече таа.
Неговото присуство во Белорусија ќе донесе „повеќе ризици“, додаде таа, во земјата во која лојалноста на безбедносните сили е од најголема важност откако изборите во 2020 година предизвикаа протести и брутални репресии.
„Единствената предност што белорускиот лидер може да ја извлече е да ги искористи луѓето на Пригожин како лична војска против евентуален бунт“, смета таа.
Идејата дека водачот на најпознатата група платеници во светот се населува во Белорусија, не ги воодушевува нејзините соседи.
Литванскиот претседател Гитанас Наузеда, чија земја е домаќин на самитот на НАТО следниот месец, предупреди дека Алијансата треба да ги зајакне своите источни граници „доколку Пригожин или дел од групата Вагнер заврши во Белорусија со нејасни планови и намери“.
Од 2020 година, Лукашенко станува се повеќе зависен од Кремљ за неговиот политички опстанок, појавувајќи се како вазал на Путин.
И во она што опозицијата го гледа како голем удар врз белорускиот суверенитет, таа сега има руско тактичко нуклеарно оружје.
„Ризичен облог за брза победа на Русија“
„Поставувањето нуклеарно оружје на белоруска територија значи притаена руска анексија на Белорусија“, забележува Вилијам Алберке од Меѓународниот институт за стратешки студии (IISS).
„Мислам дека Лукашенко веќе се чувствува во ќош. Очигледно, ако Путин му каже „направи ми услуга“, тој ќе го направи тоа со надеж дека ќе добие потпора“.
За белоруската опозиција, чија лидерка Светлана Тихановскаја замина во егзил еден ден по изборите, на кои таа вели дека победила, зависноста на Лукашенко од Русија ја прави ситуацијата опасна.
„Пригожин не е подарок за Лукашенко, бидејќи Путин, автократ, никогаш нема да му го прости понижувањето што го претрпе“, рече поранешниот белоруски министер за култура Павел Латушко, сега во опозиција.
„Тоа е мала тактичка, вештачка и површна победа на Лукашенко која може да се претвори во стратешки проблем“, додаде тој за полскиот опозициски канал Телеграм Некта.
Внатрешната репресија е засилена, со околу 1.500 политички затвореници, според групата за човекови права Вијасна.
Според Катја Глод, владеењето на Лукашенка почива на два столба: насилство и поддршка од Русија.
Но, „тој сега очигледно е загрижен, бидејќи Кремљ не е толку силен како што изгледаше“, подвлекува таа.
Хана Лиубакова, од Атлантскиот совет, забележува дека позицијата на Лукашенко може да се зајакне со негово посредување. Но, „на долг рок, неговиот режим ќе ги трпи последиците“.
Зашто, доколку покаже „непоколеблива лојалност“ кон Кремљ, тој направи „ризичен облог“ за брза победа на Русија во Украина.
„Како што се намалува авторитетот на Путин, режимот во Минск може да се најде со намалена руска поддршка“, оценува таа.
Сите информации поврзани со најновите случувања со војната во Украина можете да ги прочитате ТУКА.