Дали Русија е на работ да доживее период на драматични политички промени?
Ако е така, дали прогонетите демократски сили можат да се обединат во кохерентен блок и дали има некој начин да се наметнат на политичката сцена?
Речиси 300 прогонети руски опозициски политичари и активисти се собраа да разговараат за прашањата во Европскиот парламент оваа недела, а состанокот дојде токму кога се појавија веста за уривањето на браната Нова Каховка, последната мрачна епизода од војната на Владимир Путин против Украина.
Овој форум во Брисел, свикан од четворица членови на Европскиот парламент, беше првиот таков собир кој доби официјален статус од едно европско парламентарно тело, додека некои во Европа почнуваат да размислуваат за тоа како би изгледале контурите на Русија по Путин. допаѓа.
„Ова е првпат некој да зборува за можноста за постпутинизам. Пред три месеци тоа не беше можно. Земјите од Европската унија мислеа дека Путин ќе биде претседател со години, ако не и со децении“, рече Бернар Гета, француски пратеник во Европскиот парламент, кој беше еден од организаторите на форумот.
Михаил Ходоровски, кој беше најбогатиот човек во Русија пред да биде осуден на десет години затвор во 2003 година, вели дека едноставното замена на Путин со некој друг од неговиот систем нема да донесе никаква промена.
„Режимот е тој што треба да биде уништен. Нема друг пат до мирна нормална иднина за Русија, Европа и целиот свет“, вели тој.
Руската опозиција тоа го кажува со години, а често звучи како желби.
Но, со нападите со дронови и воените удари во Русија, како и со внатрешните борби меѓу елитите кои се прелеваат во очите на јавноста, некои во Европа исто така почнуваат да се прашуваат дали Путин е безбеден во Кремљ како што мислеа дека е.
Сепак, како би изгледала Русија по Путин е предмет на дебата
Андриус Кубилиус, литвански член на ЕП и поранешен премиер, кој беше главен организатор на конференцијата, вели дека сè уште само мал дел од европските политичари веруваат дека може да се случат демократски промени во Русија, но тој смета дека е важно да се разговара за тоа во корист и на Русија и на Украина.
„Ако главните европски престолнини не веруваат во можноста за демократска Русија – во што, признавам, не е многу лесно да се поверува во моментов – тие можат само да веруваат дека или истиот режим ќе остане на власт засекогаш, или дека Русија ќе пропадне во целосна катастрофа“, додава тој.
Ако западните политичари веруваа дека целосна победа на украинската армија ќе значи колапс на Русија во уште полоша диктатура или граѓанска војна, тие ќе почнат да се плашат од победа на Украина, истакна Кубилиус.
Некои од учесниците на конференцијата ја напуштија Русија пред повеќе од една деценија, додека други побегнаа откако Путин ја започна инвазијата на Украина минатата година.
Тие пристигнаа во Брисел од Берлин, Вилнус, Париз, Тбилиси и многу други градови кои станаа центри за руските прогонети.
Многу учесници на конгресот сугерираа дека колапсот на режимот на Путин е прашање на време, а не на сигурност, додавајќи дека иако првичната пост-Путин ера може да биде обележана со грабање моќ меѓу оние во внатрешниот круг, работите наскоро би можеле да почнат брзо да се менуваат.
„Секој владетел по Путин би бил значително послаб во однос на легитимноста и авторитетот кај јавноста. Режимот ќе се обиде да ја задржи власта, но тоа нема да трае долго“, вели Владимир Милов, долгогодишен опозициски политичар кој беше заменик-министер за енергетика во раните денови од владеењето на Путин.
„Тогаш треба да извршиме притисок врз луѓето да зборуваат“, додава тој.
Единствениот Украинец на форумот беше Олексеј Арестович, кој поднесе оставка во јануари и беше висок советник на украинскиот претседател Володимир Зеленски.
Арестович го отфрли ставот – вообичаен во Украина – дека руската опозиција треба да се игнорира бидејќи го дели империјалистичкиот начин на размислување на Кремљ, велејќи дека тоа е „политичка кусогледост“.
Тој вели дека е важно да се размислува како да се смени режимот во Русија, наместо едноставно да се надеваме дека Русија ќе се распадне.
„Додека Русија не е слободна, ниту ние не сме целосно слободни, бидејќи тоа значи дека секогаш е можен обид за започнување нова војна. Значи, во однос на безбедноста на Украина, мора да зборуваме за ослободување на Русија“, рече Арестович.
И покрај сите дискусии на форумот, руската опозиција останува поделена околу тоа како најдобро да се соработува.
Во Брисел имаше забележливо отсуство на претставници на фондацијата на затворениот опозициски политичар Алексеј Навални, најпознатиот опозициски лидер, кој претходно бојкотираше многу слични настани, сметајќи дека се бесмислени.
Исто така, не беше присутен Илја Пономарев, поранешен пратеник кој беше единствениот руски парламентарец кој гласаше против анексијата на Крим во 2014 година, а набргу потоа побегна во Киев, каде што доби украинско државјанство.
Тој сега тврди дека има врски со партизански движења внатре во Русија и со вооружени единици кои извршиле прекугранични упади во Русија од Украина во последните недели.
Во четвртокот, Пономарев го одржа својот форум во Варшава посветен на создавањето законодавство за периодот на транзиција по Путин.
Како што пренесува Гардијан, на маргините на форумот во Брисел, многумина приватно признале дека некои од дискусиите за хипотетичката иднина на Русија звучат како прерано желби, но некои исто така истакнуваат дека работите во таа земја може брзо да се променат и дека најважно е да се биде подготвен за тоа..
Сите информации поврзани со најновите случувања со војната во Украина можете да ги прочитате ТУКА.