Европското единство околу војната во Украина е загрозено, бидејќи вниманието на јавноста се префрла од бојното поле кон загриженоста за трошоците на животот, покажуваат анкетите во десет европски земји.
Поделбите се зголемуваат меѓу гласачите кои сакаат брз крај на конфликтот и оние кои сакаат да ја видат Русија казнета.
Истражувањето во Финска, Франција, Германија, Италија, Полска, Португалија, Романија, Шпанија и Шведска и Обединетото Кралство покажа дека поддршката за Украина останува висока, но дека преокупациите се префрлија на пошироките последици од конфликтот.
„Европејците досега го изненадија Путин – и самите себе – со нивното единство, но сега доаѓаат големи стресови“, рече Марк Леонард, коавтор на извештајот на Европскиот совет за надворешни односи (ЕЦФР) за промена на ставовите кон руската инвазија.
Истражувањето покажа дека и покрај силната поддршка за Украина, многу гласачи во Европа сакаат војната да заврши што е можно поскоро – дури и ако тоа значи губење на Украина.
Тој став често не го одразува ставот на националните влади, велат авторите, предупредувајќи ги претставниците на ЕУ на „максималистички ставови“ за војната и сугерирајќи дека остануваат строги кон Русија, но претпазливи во врска со опасноста од ескалација.
Анкетата спроведена од 28 април до 11 мај покажа речиси универзална поддршка за Украина, а 73 отсто од испитаниците во 10 земји ја обвинуваат Русија за војната, пренесува Јутарњи лист.
Повеќе од 80 отсто во Полска, Шведска, Обединетото Кралство (83 отсто) и Финска (90 отсто) рекле дека ја сметаат Русија одговорна, заедно со големо мнозинство во Италија (56 отсто), Франција (62 отсто) и Германија (66 отсто).
‘Justice’ for Ukraine overshadowed by cost of living concerns, study shows https://t.co/E52F4cAI24
— The Guardian (@guardian) June 15, 2022
Испитаниците сметаат дека Русија е најголема пречка за мирот
Мнозинството во овие 10 земји смета дека владите треба да ги прекинат економските и културните односи со Москва, а мнозинството – кое во Полска се искачи на 71 отсто – е исто така за прекин на дипломатските односи.
Слично на тоа, 58 отсто во 10 земји – за разлика од 77 отсто во Финска – сакаа ЕУ да ја намали зависноста од руската енергија, дури и на сметка на климатските цели на ЕУ, што укажува на јавна поддршка за нова рунда санкции.
Сепак, анкетите на ECFR покажаа јасна поделба меѓу Европејците кои сакаат мир што е можно поскоро (35 проценти во 10 земји) и оние кои сакаат правда – дефинирана како враќање на територијалниот интегритет на Украина и повикување на Русија на одговорност (22 проценти).
Оние кои споделуваат антируски чувства, но и страв од ескалација, сочинуваат околу 20 отсто од гласачите, покажа извештајот – со големи разлики меѓу земјите.
Оние кои недвосмислено се залагаат за мир и веруваат дека Украина ќе биде полоша од Русија по конфликтот најмногу има во Италија (52 отсто), покажа истражувањето, додека во Полска најмногу од оние кои сакаат одмазда (41 отсто).
Интересно, оние кои сакаат Русија да настрада поддржуваат и прекин на економските, дипломатските и културните врски, додека повеќето од оние кои се за мир поддржуваат само прекин на економските врски.
Испитаниците во Германија, Италија и Франција се најмногу загрижени за трошоците за живот и цените на енергијата, додека испитаниците во Шведска, Велика Британија и Полска се најмногу загрижени за заканата од нуклеарна војна.
Како што конфликтот се одолговлекува и трошоците растат, владите се повеќе ќе бидат принудени да „урамнотежат во потрагата по европско единство со ставови кои се разликуваат и во и меѓу земјите-членки“, се вели во студијата, укажувајќи на зголемениот јаз меѓу многу влади и јавноста. расположенија во нивните земји“.