Шефот на Обединетите нации во четвртокот предупреди дека милиони Авганистанци се на работ на смртта, повикувајќи ја меѓународната заедница да финансира хуманитарен повик на ОН од 5 милијарди долари, да ги ослободи замрзнатите средства на Авганистан и да го стартува својот банкарски систем за да спречи економски и социјален колапс.
Генералниот секретар на ОН Антонио Гутереш им рече на новинарите дека „ниските температури и замрзнатите средства се смртоносна комбинација за народот на Авганистан“, а „правилата и условите што спречуваат да се користат пари за спасување животи и економија мора да бидат суспендирани во оваа вонредна состојба“.
Авганистанската економија е зависна од помош и веќе се сопна кога Талибанците ја презедоа власта во средината на август, среде хаотичното заминување на војниците на САД и НАТО по 20 години.
Меѓународната заедница го замрзна имотот на Авганистан во странство и ја запре економската поддршка, одбивајќи да соработува со талибанците, со оглед на нивната репутација за бруталност за време на владеењето од 1996 до 2001 година и одбивање да се школуваат девојчиња и дозволување на жените да работат.
ОН соопштија дека 8,7 милиони Авганистанци се на работ на гладување, а Гутереш рече дека клучот е брзо да се внесе ликвидност во авганистанската економија „и да се избегне колапс што ќе доведе до глад и сиромаштија за милиони луѓе“.
„Апсолутно е важно да се избегне колапс, бидејќи во сегашната ситуација имате Авганистанци на работ на смртта“, рече Гутереш, цитиран од АФП.
Шефот на ОН нагласи дека САД имаат „многу важна улога бидејќи најголемиот дел од светскиот финансиски систем работи во долари“, а САД замрзнаа седум милијарди долари од девизните резерви на Авганистан, кои главно се чуваат во САД.
Шефот на хуманитарната служба на ОН, Мартин Грифитс и Питер Маурер, претседател на Меѓународниот комитет на Црвениот крст, во петок треба да одржат виртуелна средба со американскиот државен секретар Антони Блинкен.
Гутереш рече дека една од причините за средбата е обидот да се создаде „механизам што овозможува ефикасно вбризгување средства во авганистанската економија и, во исто време, создава услови финансискиот систем во Авганистан да работи во локална валута“.
Шефот на ОН рече дека меѓународното финансирање треба да овозможи исплата на платите на лекарите, здравствените работници, електроинженерите и другите државни службеници, како и да им помогне на авганистанските институции да обезбедат здравствена заштита, образование и други клучни услуги.
Минатиот месец Светската банка префрли 280 милиони долари за Авганистан на Детската агенција на ОН, УНИЦЕФ и Светската програма за храна за нивните операции во земјата, рече Гутереш.
„Се надевам дека преостанатите средства – повеќе од 1,2 милијарди долари – ќе станат достапни за да му помогнат на авганистанскиот народ да ја преживее зимата“, го повика тој лидерот на ОН.