Меѓународната агенција за атомска енергија (МААЕ) по инспекцијата објави дека заштитната структура на напуштената нуклеарна централа Чернобил во североисточна Украина повеќе не ги исполнува своите најважни безбедносни функции по штетата предизвикана од дрон.
Генералниот директор на МААЕ, Рафаел Гроси, изјави дека обвивката, таканаречениот саркофаг, има потреба од сеопфатна рехабилитација што е можно поскоро.
МААЕ неодамна спроведе инспекција на структурата за складирање, која потврди „дека ограничувањето ги изгубило своите примарни безбедносни функции, вклучително и способноста да содржи радиоактивен материјал“, според Дојче Веле.
Гроси тврдеше дека инспекцијата покажала дека нема трајно оштетување на носечките структури или системите за надзор на заштитната обвивка по нападот со беспилотно летало на почетокот на годината.
„Веќе се извршени одредени поправки“, рече понатаму шефот на МААЕ и предупреди дека е потребно сеопфатно реновирање за да се обезбеди долгорочна безбедност.
Меѓусебно префрлање на вината
По нуклеарната катастрофа што се случи во нуклеарната централа Чернобил во април 1986 година, над урнатините на четвртата реакторска единица беше изградена заштитна структура за да се спречи понатамошно испуштање на радиоактивен материјал.
На 14 февруари, Обединетите нации го информираа светот дека дрон со многу деструктивна боева глава го погодил саркофагот и направил дупка во „новата безбедносна заштита“, структура вредна 1,5 милијарди евра (1,75 милијарди долари), подигната веднаш до уништениот реактор.
Работите, предводени од европска иницијатива, беа завршени во 2019 година.
Имено, по експлозијата во Чернобил, зрачењето се прошири низ цела Европа.
За да го ограничат топењето на реакторот на време, Советите изградија бетонски „саркофаг“ со рок на траење од само 30 години.
Новата купола за задржување беше изградена за да го задржи зрачењето за време на децениското отстранување на стариот саркофаг, уништената зграда на реакторот под него и стопеното нуклеарно гориво.
Украинскиот претседател Володимир Зеленски ја обвини Русија за нападот во февруари, што беше отфрлено од официјална Москва.
Како да се продолжи понатаму?
Меѓународната агенција за атомска енергија (МААЕ) препорача понатамошни мерки за санација и заштита.
Наведувајќи дека некои од нив вклучуваат контрола на влагата, ажурирана програма за следење на корозијата и подобрување на системот за автоматско следење на саркофагот.
Тие исто така велат дека следната година треба да се направат дополнителни привремени поправки за да се врати способноста на обвивката да содржи радиоактивен материјал.
Од почетокот на руската инвазија и војната во Украина во февруари 2022 година, имаше нови извештаи за инциденти во областа каде што нуклеарната централа беше делумно затворена, што предизвика загриженост кај светската јавност.
Декорисната нуклеарна централа Запорожје на југот на Украина, која руските трупи ја окупираат од март 2022 година, беше исклучена од надворешно напојување околу еден месец на есен.
МААЕ објави дека електраната била исклучена од надворешно напојување половина час и минатата недела, единаесетти пат од почетокот на војната.