Нов Зеланд се смета за место добро за жените, рангирано на седмото место по еднаквост до 2018 година на списокот на Светскиот економски форум, а жените го освоија правото на глас таму во 1893 година. Сепак, абортусот се уште е криминализиран.
Во Нов Зеланд, абортусот се третира како кривично дело. Дозволено е само ако двајца доктори се согласат дека е во прашање животот или здравјето на мајката, ако е инцест или тешка абнормалност на фетусот. Жената мора да оди на лекарнајмалку три пати: гинеколог и двајца специјално назначени лекари кои имаат право да донесат одлука. Силувањето или бременоста на 11 или 12 годишно девојче не е валидна причина. Во последните десет години, одбиени се 2.566 апликации на жени за абортус, велат активистите за женски права.
– Вие сте неморални, ќе изгорите во пекол – викнал гинеколог кон жена која го прашала за абортус, пишува „Нов Зеланд Хералд“, пренесува „Јутарњи лист“.
Сепак, времињата се менуваат. Анкетата на ИПСОС во јуни откри дека 77% од Новозеланѓаните веруваат дека абортусот треба да им биде достапен на жените што го бараат тоа. Премиерот на Нов Зеланд, Јасинда Ардерн, го започна своето изборно ветување за 2017 година дека ќе го декриминализира абортусот. Во таа земја, жената може да биде казнета со 200 долари, а секој што ќе дозволи да има абортус, се соочува со затвор до 14 години.
Обвиненија
– Абортусот е единствената медицинска постапка која сè уште се третира како кривично дело во Нов Зеланд. Време е да го промениме тоа, рече министерот за правда Ендру Литл.
Парламентот го одобри отстранувањето на абортусот од кривичното право пред две недели, но допрва треба да помине второ и трето читање. Потребни се околу шест месеци за целата процедура да стапи на сила, според тамошните медиуми.
IWHC, Меѓународната коалиција за жени со седиште во Њујорк, ја поздрави одлуката на властите во земјата да се приклучи на група од повеќе од 30 земји кои го либерализираа законот за абортус од 2.000 година до денес. Според овој закон, скоро никој во Нов Зеланд досега не бил осуден.
Но, не станува збор само за тоа, станува збор за човекови права и телесна автономија, рече министерот, пренесува ABC. Ако сакаа да направат абортус, жените во Нов Зеланд мораа да лажат и да сфатат како да го заобиколат законот и да побараат лекарска помош за да им помогнат.
Илјадници жени вршеле абортуси секоја година, од 1980 до 2016 година, 40 лица биле обвинети за абортус, од кои едната била поврзана со напад што можел да предизвика спонтан абортус. Едно лице беше осудено за нелегално обезбедување апчиња „за наредниот ден“.
Законската забрана не ги брише абортусите: околу 30% од жените во Нов Зеланд имаа абортус, пренесува Си-Ен-Ен. 13.000 се изведуваат годишно. Во земја со население од 4,7 милиони абортусот е криминализиран, тешко достапен и многу стигматизиран за многумина.
Лекарите од Нов Зеланд сè уште ќе можат да се повикаат на приговор на совеста, но ќе биде побарано да ја известат жената дека може да побара друг гинеколог. Сепак, од лекарот не се бара да ја поврзе со гинеколог кој извршува абортус, дури и да му го даде својот број или адреса, објави новозеландскиот Хералд.
Петиција
Активистите за правата на жените не се задоволни од решението. Тие знаеја каква е нивната професија кога се запишаа на колеџ, зошто да не ги направат?
Нов Зеланд е британска колонија од 1840 година, што подлежи на англиски закони. Абортусот беше нелегален до 1930 година, кога Нов Зеланд се стекна со автономија. Оттогаш, абортусот е формално легален ако се однесува на животот или менталното здравје на жената, но малкумина лекари сакале да го извршат во тие години. Кон крајот на 1960-тите, се зголеми бројот на абортуси во јавните болници.
Првата гинеколошка клиника што изврши абортуси беше отворена во 1974 година и три години подоцна Нов Зеланд донесе закон со кој се пропишани повеќе ситуации во кои беа дозволени абортуси. Сепак, и покрај овие строго пропишани услови, абортусот повторно беше дефиниран како кривично дело. Противниците на криминализацијата на абортусот собраа 319.000 потписи, скоро 10 проценти од тогашното население на Нов Зеланд, но без никаква корист. До денес.
Во првото читање, само 23 пратеници се спротивставија, 94 гласаа за. Опозицијата е мала, но многу гласна. Конзервативната група „Семејството Прво“ е особено активна, истакнувајќи дека новиот закон ги игнорира правата на нероденото дете.
Критика
Премиерот Ардерн критикува дека жените честопати треба да лажат за да направат абортус. „Ако тие ја кажат вистината, тогаш тие практично, според нашиот закон, се криминалци“, рече премиерот, истакнувајќи дека таа не се согласува.