Во понеделник, милиони Швеѓани ќе почнат да добиваат копии од брошура која го советува населението како да се подготват и да се справат со војна или други неочекувани кризи.
Брошурата, насловена „Ако дојде криза или војна“, е ажурирана по шест години, поради, како што шведската влада го нарекува влошување на безбедносната ситуација, осврнувајќи се на руската инвазија на Украина.
Брошурата е исто така двојно поголема од претходно.
Соседна Финска, исто така, штотуку го објави својот нов совет на интернет за „подготвеност за инциденти и кризи“.
Норвежаните неодамна добија и брошура во која се повикуваат да бидат подготвени да функционираат независно една недела во случај на екстремни временски услови, војна или други закани.
Во текот на летото, данската агенција за управување со вонредни состојби објави дека ќе испрати е-пошта до возрасните со детали за водата, храната и лековите што ќе им бидат потребни за да преживеат три дена од кризата.
Во деталниот дел за воениот конфликт, финската дигитална брошура објаснува како владата и претседателот би реагирале во случај на вооружен напад, нагласувајќи дека финските власти се „добро подготвени за самоодбрана“.
Шведска стана членка на НАТО оваа година, одлучувајќи, како и Финска, да аплицира откако Москва ја прошири својата војна во 2022 година. Норвешка беше основач на Западната одбранбена алијанса.
„Тестенини, лименки грав и… таблети јод во случај на нуклеарна несреќа“
За разлика од Шведска и Норвешка, финската влада одлучи да не печати примерок од оваа брошура за секој дом, бидејќи тоа „ќе чини милиони“, а дигиталната верзија полесно се ажурира.
„Испративме 2,2 милиони печатени примероци, по еден во секое домаќинство во Норвешка“, рече Торе Камфјорд, кој е одговорен за кампањата за самоадаптација во Норвешката управа за цивилна заштита (DSB).
Списоците на предмети што треба да се чуваат дома вклучуваат храна која не се расипува, како што се конзервиран грав, енергетски шипки и тестенини, како и лекови, вклучувајќи таблети со јод во случај на нуклеарна несреќа.
Осло испрати претходна верзија на брошурата во 2018 година, но Камфјорд рече дека климатските промени и поекстремните временски услови како што се поплавите и лизгањето на земјиштето го зголемиле ризикот.
За Швеѓаните, идејата за брошура за цивилна итна помош е нешто познато.
Првото издание на „Ако дојде војна“ беше произведено за време на Втората светска војна, а беше ажурирано за време на Студената војна.
Сепак, една порака беше поместена од средината на брошурата: „Ако Шведска биде нападната од друга земја, никогаш нема да се откажеме“.
Сите податоци кои сугерираат дека отпорот треба да престане се лажни“.
Неодамна Финска и Шведска беа неутрални земји, иако нивната инфраструктура и „вкупниот одбранбен систем“ датираат уште од Студената војна.
„Во Шведска може да дојде до војна“
Шведскиот министер за цивилна одбрана Карл-Оскар Болин минатиот месец рече дека како што се менува глобалниот контекст, информациите за шведските домаќинства исто така треба да се прилагодат на тие промени.
На почетокот на оваа година тој предупреди дека „може да дојде до војна во Шведска“, што беше сфатено како повик за будење, бидејќи веруваше дека напредокот во обновата на „тоталната одбрана“ оди премногу бавно.
Поради својата долга граница со Русија и искуството од војната со Советскиот Сојуз во Втората светска војна, Финска отсекогаш одржувала високо ниво на одбрана.
Меѓутоа, Шведска ја намали инфраструктурата и дури во последните години повторно почна да инвестира во одбраната.
„Од финска перспектива, ова е малку чудно“, вели Илмари Каико, вонреден професор по воени студии на Шведскиот универзитет за одбрана.
„[Финска] никогаш не заборави дека војната е можна, додека во Шведска луѓето требаше да се потресат малку за да сфатат дека навистина може да се случи“, вели Каико, која е од Финска.
Мелиса Ев Ајосмаки (24), која по потекло е од Финска и студира во Гетеборг, вели дека била повеќе загрижена кога избила војната во Украина.
„Сега се чувствувам помалку загрижена, но сè уште имам мисла во задниот дел од мојата глава за тоа што да правам ако има војна. Особено што имам семејство во Финска“.
Водичите вклучуваат инструкции што да прават во неколку сценарија и бараат од граѓаните да се погрижат да преживеат сами, барем во почетните фази, во случај на криза.
Финците прашуваат како би се снашле без струја со денови, а температурите ќе паднат до -20°C.
Нивниот инвентар вклучува и таблети со јод, како и храна која лесно се подготвува, храна за домашни миленици и резервни извори на енергија.
Шведското мени препорачува компири, зелка, моркови и јајца, заедно со лименки со сос од болоњезе и подготвена супа од боровинки и шипинка.
Шведскиот економист Ингемар Густафсон (67) се сеќава на претходните верзии на брошурата.
„Не сум премногу загрижен за сето тоа, па затоа го сфаќам сосема смирено. Добро е што добиваме информации како треба да постапиме и како да се подготвиме, но не е дека сите овие подготовки ги имам дома“.
Една од најважните препораки е да се чува доволно храна и вода за пиење 72 часа.
Но, Илмари Каико се прашува дали тоа е практично за секого.
„Каде да го чувате ако имате големо семејство што живее во мал стан?“.