Венецуела стана важна почетна точка за огромни количини кокаин што стигнуваат до Европа во рекордни количини преку Западна Африка и џихадистичките мрежи таму, пишува американскиот весник „Волстрит џурнал“ (WSJ), повикувајќи се на поранешни и сегашни функционери и експерти кои се занимаваат со меѓународна трговија со дрога.
Според информациите на американскиот весник, иако американскиот претседател Доналд Трамп во моментов го стеснува обрачот околу венецуелските власти, обвинувајќи ги дека го преплавуваат американскиот пазар со дрога, се чини дека поголемиот дел од пратките патуваат кон исток, а не кон север.
Пресвртот е поттикнат од невидени нивоа на производство на кокаин во Колумбија во последните години, кои ги преплавија традиционалните рути низ Централна Америка и Карибите, објавува WSJ.
Кога кокаинот ја напушта Венецуела и стигнува до Западна Африка, тој влегува во друга мрежа во која се вклучени групи поврзани со џихадисти и локални шверцери.
Сегашни и поранешни бунтовнички лидери во северниот дел на Мали опишуваат како фракциите поврзани со Ал Каеда ги следат конвоите низ Сахел, наплаќаат „даноци“ на товарот со дрога и нудат заштита во замена за компензација.
„Постојат директни врски со терористи“
– Кокаинот од 80-тите години не е како денешниот кокаин. Постојат директни врски со терористи – изјави за WSJ Хесус Ромеро, пензиониран офицер на американската воена разузнавачка служба.
Безбедносните претставници велат дека зголемувањето на кокаинот ги преплавило традиционалните рути, а шверцерите ја искористиле неефикасноста на безбедносните служби, стратешката локација на Венецуела и долгата крајбрежна линија за да го пренасочат бизнисот кон други пазари.
„Волстрит џурнал“ објавува дека потрошувачката особено расте во Источна Европа и Австралија.
Државниот секретар Марко Рубио се повика на улогата на Венецуела како транзитен центар за да ги оправда акциите на САД и нападите врз бродовите обвинети за шверц, па дури и предложи европските влади да бидат благодарни, а не критични кон нападите.
Количините на запленета дрога сега се поголеми во Европа отколку во Америка, што укажува на зголемување на пратките.
– Количините се толку големи што дилерите сега се мачат со транспортот – вели Џереми Мекдермот од тинк-тенкот InSight Crime, кој се занимава со организиран криминал во Америка.
Бертран Моне, друг соговорник на WSJ, наведува дека Венецуела станала клучен транзитен пат кон Европа.
Сепак, кокаинот се испраќа во Европа во големи количини од Бразил, Гвајана и други земји, рече професорот на француската бизнис школа Edhec.
Рекордните заплени во изминатите неколку години го илустрираат обемот на шверцерските операции во Европа, забележува WSJ, потсетувајќи на серија заплени што одекнаа во европските медиуми.
– Меѓу нив е случајот од септември минатата година со два приватни авиони „Галфстрим“ натоварени со кокаин што полетаа од импровизирана писта во Апуре, венецуелска федерална држава на границата со Колумбија. Едниот беше пресретнат во Гвинеја-Бисао со 2,6 тони кокаин и беше евидентиран како најголема заплена во историјата на таа земја. Вториот пристигна во Буркина Фасо, друга земја што се бори со исламистички бунт – рече Ромеро.
Криминални и терористички банди ги контролираат транзитните правци
Шпанските власти неодамна запленија 3,3 тони кокаин од венецуелски рибарски брод во близина на Канарските Острови, додека најголемата заплена во Ирска досега – онаа од 2,2 тони од бродот „Метју“ во 2023 година – беше поврзана со товарење во водите во близина на Венецуела.
Португалската полиција минатиот месец пресретна подморница со венецуелски екипаж што превезуваше 1,7 тони кокаин што патуваше преку Атлантикот.
Шпанските власти уапсија 13 членови на венецуелската банда „Трен де Арагва“, во прв таков случај во Европа, според WSJ.
Голема улога игра безбедносниот вакуум во Западна и Северна Африка и фактот дека криминалните и терористичките банди ги контролираат транзитните правци преку кои, меѓу другото, патува јужноамериканскиот кокаин.
Од Мали, според WSJ, дрогата се транспортира преку Сахара до Алжир, Мароко и Либија.
Извештај на Обединетите нации од 2024 година покажа дека фракција поддржана од Русија во Либија наплаќала надоместоци за транзит на кокаин од Нигер до Египет.
„Државните удари и нестабилноста ја влошуваат ситуацијата“
Од Северна Африка, пратките го преминуваат Медитеранот до јужна Европа, слетувајќи во пристаништата во Шпанија, Португалија, Италија и други земји.
Аналитичарите велат дека комбинацијата од венецуелски точки на потекло, коридори контролирани од џихадистите во Западна Африка и високата европска побарувачка создала отпорен, слоевит систем на шверц.
Орелиен Лорка, соработник на Женевскиот постдипломски институт кој истражува нелегална трговија, објаснува дека борбата против шверцерите во Сахел е претрпена поради прекинот на соработката по воените удари во регионот.
– Воените удари и нестабилноста ја влошуваат ситуацијата – истакнува Лорка.