Европската унија го направи првиот чекор кон ублажување на строгите санкции против Сирија, откако министрите за надворешни работи во понеделникот го поддржаа планот за привремена суспензија, условена со напредок на теренот.
Првите ограничувања кои најверојатно ќе бидат ублажени се однесуваат на банкарскиот, енергетскиот и транспортниот сектор, изјавија неколку дипломати за Еуроњуз, истакнувајќи дека изборот засега е прелиминарен и може да се промени како што продолжуваат преговорите во Брисел.
Избраните сектори се сметаат за клучни за забрзување на обновата на земјата разурната од војна, зајакнување на стабилноста и нормализирање на финансиските односи со Блокот, кој останува најголемиот меѓународен донатор на Сирија.
Овој потег е дел од „пристапот чекор по чекор“ кој ќе ги олесни некои санкции, додека други ќе останат на сила, рече високата претставничка Каја Калас.
„Во моментов имаме политичка одлука – имаме план“, рече таа. „Ако видиме некои чекори во вистинската насока, подготвени сме и да ги олесниме следните санкции“
Калас зборуваше за „технички проблеми“ кои мора да се решат пред да стапи на сила суспензијата.
„Бидејќи постои политичка волја, се надевам дека овие прашања ќе бидат решени во (наредните) недели“, им рече таа на новинарите.
Укинувањето на санкциите е најважната одлука што Брисел ја донесе откако диктатурата на Башар ал Асад беше соборена на почетокот на декември со брза офанзива на бунтовничките сили предводени од Хајат Тахрир ал-Шам (ХТС).
Водачот на ХТС, Ахмад ал Шара, постојано апелираше до западните земји да ги укинат острите санкции наметнати на режимот на Асад како одговор на бруталната граѓанска војна, за време на која беше употребено хемиско оружје против цивилите.
Хуманитарните невладини организации го поддржаа овој повик, тврдејќи дека укинувањето на санкциите е неопходно за да се зголеми протокот на помош.
Брисел вети дека олеснувањето на санкциите ќе стане реалност доколку на терен се исполнат низа услови, како заштита на сите верски и етнички малцинства и почитување на човековите права и правата на жените.
Властите во Сирија најавија дека ќе биде формиран комитет од експерти кои ќе претставуваат различни фракции во земјата, вклучително и жени, за да се подготви нов устав кој ќе гарантира инклузивност во ерата по Асад.
Ал Шара предупреди дека усвојувањето на уставот може да потрае до три години, а нови избори до четири, поради немањето попис.
„Сакаме уставот да трае што е можно подолго“, рече тој минатиот месец.
Други ветувања вклучуваат распуштање на сите бунтовнички сили, воспоставување слободна пазарна економија и ставање крај на долгорочниот воен договор со Русија.
Затоа ублажувањето на санкциите договорено во понеделникот е привремена суспензија, а не трајно укинување.
Договорот доаѓа со „механизам за враќање“ за следење на ситуацијата и повторно активирање на ограничувањата доколку Сирија тргне по погрешен пат.
„Ние сме многу оптимисти, но во исто време сакаме да ја охрабриме новата влада и раководството и администрацијата во Сирија да бидат навистина инклузивни во сите нивни одлуки и планирања за иднината“, рече Елиена Валтонен од Финска.
Нејзиниот француски колега, Жан-Ноел Баро, испрати слична порака, велејќи дека суспензијата треба да биде „придружена со политичка транзиција која ги вклучува сите Сиријци“ и „храбри мерки“ за да се спречи обновувањето на таканаречената Исламска држава.
Договорот постигнат во понеделникот, чии детали остануваат доверливи, мора да се преточи во правни акти пред да стапи во сила.
Откако ќе се примени, суспензијата ќе донесе опиплива промена во трговските и финансиските односи, кои се речиси на нула од избувнувањето на граѓанската војна.
Спротивно на тоа, санкциите за оружје, опрема за надзор, хемикалии и технологија за двојна употреба ќе останат на сила, со оглед на тековната нестабилност во земјата и ризикот од враќање на религиозното насилство и тероризмот.
„Сè уште сме загрижени за радикализацијата и за тоа што може да се случи“, рече Калас.
Списокот на имиња и ентитети поврзани со режимот на Асад исто така ќе остане непроменет.
Класификацијата на ХТС како терористичка организација не е променета, бидејќи тоа произлегува од одлуката на Обединетите нации што ја презеде ЕУ.