„Во неделата рано наутро, се упатив на универзитет за предавање кога ме пресретна група девојки што бегаа од студентскиот дом. Ги прашав што се случува, а едната ми рече дека полицијата ги евакуирала затоа што Талибанците пристигнале во Кабул и дека ќе ја претепаат секоја жена која не носи бурка“, изјави неименувана студентка од Кабул за Гардијан, опишувајќи го моментот кога вчера Талибанците ја освоија авганистанската престолнина.
– Сакавме да одиме во нашите домови, но не можевме да користиме јавен превоз. Возачите не сакаа да не пуштат во нивните автомобили, бидејќи не сакаа да преземат одговорност за превоз на жени. Беше уште полошо за девојките од домот, кои живеат надвор од Кабул. Тие беа преплашени и не знаеја каде да одат.
Во меѓувреме, мажите што стоеја наоколу ги исмејуваа, смеејќи се на ужасот.
„Оди облечи си ја бурката“, ни викна еден.
„Ова е вашиот последен ден на улица“, рече друг.
„Ќе ве оженам четири во еден ден“, додаде третиот.
Владините канцеларии беа затворени, а сестра ми трчаше со километри за да стигне до другата страна на градот до нејзината куќа.
– Го исклучив компјутерот со чија помош им служев на моите луѓе четири години. Со солзи ја напуштив канцеларијата и се збогував со колегите. Знам дека ова беше мојот последен ден на работа – рече таа, пренесува Јутарњи.
Речиси во исто време, дипломирав на двата најдобри факултети во Авганистан. Во ноември требаше да дипломирам на Американскиот универзитет во Авганистан и Универзитетот во Кабул, но утрово сето тоа ми се сруши пред очи.
Во Талибанците, инаку, на девојчињата од осумгодишна возраст им е дозволено да читаат само Куран.
Сокривање документи
Работев толку денови и ноќи за да станам личноста што сум денес, и утрово, кога конечно се вратив дома, првото нешто што го направивме јас и сестрите ми беа да ги скриеме личните, дипломите и сертификатите. Тоа е поразително. Зошто би криеле работи со кои треба да се гордееме?
Во Авганистан, веќе не смееме да бидеме тоа што сме.
Како жена, се чувствувам како жртва на политичка војна започната од мажи. Чувствувам дека веќе не можам да се смеам гласно, дека повеќе не можам да ја слушам мојата омилена музика, дека повеќе не можам да сретнам пријатели во моето омилено кафуле, да го носам омилениот жолт фустан или розов кармин. И повеќе не можам да одам на работа или да завршам факултет, на кој напорно работев со години.
Денес, на пат кон дома, брзав покрај салонот за убавина каде што одев на маникир. Излогот со фотографии од девојките преку ноќ беше обоен.
Единствено што можев да видам околу мене беа преплашените лица на жените и грдите лица на мизогинистите, кои не сакаат жените да одат на училиште, да работат и да бидат слободни.
Најмногу ме погодија оние кои изгледаа среќно и се смееја. Наместо да заземаат наша страна, тие застанаа на страната на Талибанците и им дадоа уште поголема моќ.
Како сираче, плетев теписи за да заработам за живот. Се соочив со голем број финансиски предизвици, но имав многу планови за својата иднина. Не очекував дека ќе заврши вака.
Сега ми се чини дека ќе мора да изгорам се што постигнав во мојот 24 -годишен живот. Имањето награди од Американскиот универзитет е ризично, дури и ако ги чуваме, нема да можеме да ги искористиме. За нас нема работа во Авганистан.
Уништени соништа
Кога градовите паѓаа еден по друг во последните неколку дена, јас само размислував за моите женски соништа. Моите сестри и јас не спиевме ноќе, се сеќававме на приказните што ни ги раскажуваше мајка ми, за ерата на Талибанците и начинот на кој тие се однесуваа кон жените.
Не очекував дека повторно ќе ни бидат одземени основните права и дека ќе се вратиме 20 години наназад. Дека по 20 години борба за права и слобода, ќе бидеме цел поради бурката и дека ќе го скриеме својот идентитет.
Во последните месеци, кога Талибанците ја зазедоа земјата, стотици луѓе ги напуштија своите домови и дојдоа во Кабул за да ги спасат своите ќерки и жени. Живееја во паркови под отворено небо. Група студенти од Американскиот универзитет се обидоа да им помогнат со собирање парични донации, храна и други потреби.
Не можев да ги сопрам солзите кога ги слушнав приказните за некои семејства. Едната го загуби својот син во војната и тие немаа пари да платат такси до Кабул, па ја дадоа својата снаа во замена за превоз. Како може вредноста на жената да биде еднаква на цената на превозот?
Кога слушнав дека Талибанците дошле во Кабул, мислев дека ќе станам робинка. Можат да си играат со мојот живот како што сакаат.
Работев како наставник по англиски јазик во образовен центар. Не можам да мислам дека никогаш повеќе нема да застанам пред мојот клас и да ги научам азбука. Секој пат кога мислам дека моите мали ученици ќе престанат да се школуваат и дека ќе мора да останат дома, почнувам да плачам, вели студентката за Гардијан.
Новинарите во страв
Во меѓувреме, познат водител на вести и политички ток-шоу (име познато на редакцијата на Гардијан) рекол дека нивните животи се промениле фундаментално во последните 24 часа.
– Работев како новинар долги години, со цел да го слушнам гласот на Авганистанците, особено на жените од Авганистан, но сега нашиот идентитет е уништен, и ние тоа не го заслуживме на кој било начин. Затворени сме во нашите куќи, а смртта ни се заканува во секој момент.
Тој вели дека Кабул, некогаш слободен и бурен град, сега е исполнет со страв и тишина.
Кога претседателот Ашраф Гани ја напушти земјата без предупредување, со себе зеде трошка надеж што постоеше во очите на жените – особено образованите.
Друга новинарка на Гардијан го опиша моментот кога Талибанците влегоа во Кабул.
– Бев надвор кога ми се јави брат ми и ми рече дека морам веднаш да си одам дома. Страшно е – опишува новинарката и додава дека некои жени и девојки биле тепани и силувани, и дека се плаши дека оваа судбина ќе ја снајде и неа.
– Се плашам затоа што сум жена, а во исто време новинар на една од најголемите медиумски мрежи во Авганистан. Таа нема да има милост кон мојот сопруг и децата – рече таа, додавајќи дека многу новинари уништуваат траги од нивниот идентитет.
Десетина новинари од Авганистан биле во контакт со британскиот Гардијан во последните недели, документирајќи го падот и уништувањето на таа земја.