Шефот на ЦИА, Вилијам Барнс, и шефот на британската разузнавачка служба, Ричард Мур, излегоа од вообичаената тајност на работењето на нивните служби, сакајќи јасно да стават до знаење дека за вредностите и интересите на либералната демократија на Западот, сега, во изменетиот свет, од клучно значење е да се бориме против обидот на Русија да доминира барем со дел од Украина и да се соочи со главната закана – Кина.
Кина е во подем на економски, технолошки и воен план и сака да го преуреди светскиот поредок на свој начин, велат Барнс и Мур, кои првпат проговорија во јавноста, давајќи интервју за бриселскиот портал „Политико“.
Во презентација пред дипломатско-разузнавачката елита на Британскиот институт Дичли, Барнс ја истакна големата важност од блиската соработка меѓу ЦИА и МИ6 и нагласи дека „постудената војна е целосно завршена“ и рече дека тие заедно со нивните сојузници и партнери сега треба да гарантираат „свет кој ќе биде слободен, отворен, безбеден и свет на подобрување“.
„Успехот во ова зависи од тоа како ќе се справиме со три предизвици… првиот е стратешкото ривалство со амбициозната и во подем Кина, како и Русија, која постојано не потсетува дека опаѓачките сили можат да бидат исто толку поразителни како и оние во подем.
„Вториот предизвик“, вели Барнс, „се неволјите без пасоши, како што се климатските кризи и глобалните пандемии, кои се надвор од дофатот на која било земја и стануваат сè поакутни и витални за животот и опстанокот“.
Сличен став за состојбата и проблемите во светот даде и Мур, а и двајцата предупредуваат дека третиот голем предизвик за светот е исто така „технолошката револуција која го менува нашиот начин на живеење, работа, борба и натпреварување“ и посочуваат на големите сомнежи и стравови од неконтролираната примена на вештачката интелигенција.
„И тоа со себе носи можности и опасности кои сè уште не сме ги виделе“, истакна Барнс, нагласувајќи дека трите предизвици носат со себе конфликти, како и неизбежноста на светската соработка, но и големо ривалство во совладувањето на технолошката револуција.
Шефот на МИ6 и шефот на ЦИА се согласуваат дека „најнепосреден и најсериозен геополитички предизвик за меѓународниот поредок е инвазијата на Владимир Путин на Украина“.
Мур вели дека сомнежите за досегашната неуспешна украинска контраофанзива против руските сили и стравот од руски контранапад треба да се сфатат како „тоа е тежок потфат и украинските власти и војници не отстапуваат… а Русите поставија одбрани кои многу тешко се кршат“.
Мур дозволува и можност за мировни преговори, тој вели дека „никој не сака да ги понижи Путин и големиот руски народ… повеќето конфликти завршуваат со преговори, но тоа треба да го реши Украина, а не ние“.
Тој повторува дека ставот на западните сојузници и помагачи на Украина е дека Киев преговара од позиција на сила.
Барнс, кој беше и американски амбасадор во Москва, истакнува дека „поминал повеќе од две децении обидувајќи се да ја разбере и да се соочи со запаливата мешавина на чувства на неправда, амбиција и несигурност што ја носеше Путин“.
„Но, научив и лекција“, рече тој, „дека не треба да се потценува опсесијата на Путин да ја контролира Украина, бидејќи тој веруваше дека без неа Русија не може да биде голема сила, а тој беше голем руски лидер“.
Шефот на ЦИА подвлекува дека „Украинците покажаа дека нема да отстапат, како и сите ние кои ја поддржуваме Украина“.
Заклучокот на Барнс е дека „војната на Путин веќе се претвори во стратешки неуспех на Русија, нејзината воена слабост излезе на виделина, нејзината економија е колабирана многу години, нејзината иднина е да биде помал партнер и економска колонија на Кина… НАТО стана уште посилен“.
Шефот на ЦИА смета дека на тоа укажувал бунтот на паравоената формација „Вагнер“ и „корозивниот ефект на војната на Путин врз неговото општество и неговиот режим“.
Лидерите на американските и британските разузнавачки служби се согласуваат дека Кина, која е единствената земја која сака да го преобликува меѓународниот поредок и истовремено да ја зголеми својата економска, дипломатска, воена и технолошка моќ, е далеку поголем предизвик за Западот отколку Русија.
Трансформацијата на Кина во изминатите пет децении е за восхит, велат Барнс и Мур, но тие веруваат дека големата моќ што ја стекна претседателот Си Џинпинг „наместо да ја користи за да го зајакне меѓународниот поредок што ја овозможи трансформацијата на Кина, сега е насочена кон нејзино преобликување”.
Брнс, исто така, заклучува дека „невозможно е да се игнорира фактот дека во ова ново време нашето ривалство расте врз основа на економската меѓузависност и трговските врски“.
Шефот на ЦИА смета дека тоа доведе и до „стратешки зависности, критични ранливости и сериозни закани за нашата безбедност и напредок… но би било лудо да ги прекинеме врските со економија како Кина, веќе мораме значително да ги намалиме опасностите , безбедни синџири на снабдување, заштита на нашиот технолошки развој и инвестирање во индустриски капацитети“.