Од миење заби или пиење утринско кафе, имаме стотици навики кои ни помагаат во секојдневната рутина. Некои од нив се одлични, како редовното вежбање. Но, има и такви од кои треба да се решиме.
Ако пушите кутија цигари на ден или премногу често бирате број за испорака на пица, време е да ја смените навиката.
Свесни сме дека навиките можат да се сведат на добро или лошо однесување, па затоа често ги правиме во согласност со нив, пишува ScienceAlert.
Постојат неколку апликации што се дизајнирани за да ви помогнат да ги обликувате вашите навики, и сите тие започнуваат од претпоставката дека 21 ден е доволен за да се создаде навика.
Ова издание доаѓа од популарната книга „Психо-кибернетика“ од 1960 година, напишана од Максвел Малц. Овој естетски хирург забележал дека на неговите пациенти им требаат приближно 21 ден да се навикнат на своите нови лица.
Но, студија од 2009 година појаснува дека сè уште не е јасно колку време е потребно за една личност да создаде навика.
Истражувачите од Универзитетскиот колеџ во Лондон го следеле формирањето на нови навики кај 96 испитаници во текот на 12 недели и откриле дека на повеќето им биле потребни 66 дена за да се формира оваа навика.
Дополнително, индивидуалните разлики се движеле од 18 до дури 254 дена.
Значи, ако сакате да прифатите ново однесување, ќе ви требаат најмалку два месеци. Во кратки црти тоа значи дека не треба да очајувате ако три недели не ви се доволни затоа што тоа е случај со повеќето луѓе.
Ако се однесувате на одреден начин подолго од тоа, таа навика ќе трае.
Но, што ако се обидувате да се ослободите од лошата навика?
Усвојувањето навики и нивното кршење се чини дека се многу поврзани. Психологот Тимоти Пичил вели дека тие се двете страни на истата паричка.
– Прекинување на навика всушност значи создавање на нова навика, нов одговор. Стара навика или модел на одговори сè уште е присутна и постои. Моделите се всушност модел на нервни одговори во мозокот. Но, тие се помалку доминантни и затоа се помалку моќни – вели Пичил.
– Полесно е да започнете со нешто ново ако замените нешто што сте навикнале да го правите со ново однесување. Тоа е причината зошто при престанок со пушењето никотинската гума за џвакање или инхалацијата помагаат повеќе од никотинскиот фластер – истакнува неврологот Елиот Беркман.
Експертите се согласуваат дека не постои единствена формула за напуштање на навиката, а решението лежи во мешавина на личност, мотивација, околности и самата навика од која сакате да се ослободите.
„Луѓето кои сакаат да се ослободат од една стара навика затоа што не се согласува со нивниот личен систем на вредности, ќе успеат да го сторат тоа отколку луѓето кои го прават тоа од надворешни причини како што е притисокот на околината“, вели Беркман.
Но, психологот Сузан Краус Витбурн вели дека понекогаш лошата навика може брзо да се прекине.
– Во екстремни ситуации, навиката може веднаш да се прекине. На пример, во ситуација кога ќе се разболите сериозно ако вдишете друг чад од цигара или ако скоро ве удри автобус додека одите додека испраќате порака на вашиот мобилен телефон – вели таа.
Но, во повеќето случаи, сепак е потребно време, најмалку два месеци. За успешно да се ослободите од навиката, треба да ја имате предвид вашата најсилна мотивација што ќе ве води низ процесот.
Размислете за некое заменско однесување, но дефинитивно мора да биде позитивно. Честа стапица е ако пушењето го замените со закуски и прејадување.
И бидете трпеливи. Колку повеќе време поминувате во поробување на една навика, толку повеќе време ќе ви треба за да се ослободите од неа.
– Долгорочните навики се поврзани на невролошко ниво и силно влијаат на однесувањето. Добрата вест е дека луѓето се секогаш способни да се променат ако станат свесни за штетноста на навиката и имаат доволно мотивација да променат нешто – заклучи Беркман.
Останете силни, го можете тоа!