Додека рускиот претседател Владимир Путин го напушта Пекинг за Економскиот форум во Владивосток, економските проблеми на Русија стануваат сè поочигледни, иако е малку веројатно дека ќе се зборува за нив.
Андреј Гурков, руски новинар и аналитичар кој живее во Германија, во интервју за tagesschau.de, објавено од Index.hr, истакнува дека војната и санкциите стануваат сè поскапи за Русија, а економијата покажува јасни знаци на влошување.
Според Гурков, влијанието на војната и санкциите дефинитивно се чувствува, а официјалните бројки на руските министри, кои зборуваат за заканувачка рецесија и низок раст, сè уште не го вклучуваат катастрофалниот август за клучната нафтена индустрија.
Најмалку десет рафинерии запалени
„Украина, а ова е нова стратегија, многу методично нападна руски рафинерии со беспилотни летала низ целиот европски дел од Руската Федерација. Најмалку десет рафинерии беа запалени, некои беа нападнати двапати, а неколку дури и три пати“, објаснува Гурков.
Тој додава дека биле нападнати и извозни правци како што се пристаништето Уст-Луга во Балтикот и нафтоводот Дружба, што дополнително ги влошило макроекономските индикатори.
Динамиката на руската економија значително забавила веќе во првата половина од годината, па дури и експерти блиски до Кремљ признаваат дека земјата веројатно веќе е во рецесија. Додека воената индустрија продолжува да бележи раст, цивилните сектори се очигледно во минус.
„Тоа ја влошува финансиската состојба на земјата, на која ѝ се потребни многу повеќе пари за да ја продолжи војната. Имаме брзо влошување на економската состојба, што, сепак, не значи дека Кремљ веќе размислува за прекин на војната поради економски проблеми. Но, војната, која е цел на економските санкции на Западот, станува сè поскапа за Кремљ“, истакнува Гурков.
Руска неволја е високата инфлација
Гурков потврдува дека транзицијата кон воена економија е на штета на приватниот сектор.
Државата инвестираше многу во воено производство, привлекувајќи работници со повисоки плати, што ги зголеми трошоците за труд и кредити за приватните компании.
„Големата економска неволја на Русија е извонредно високата инфлација предизвикана од војната. Високите владини трошоци доведоа до тоа референтната каматна стапка во Русија да биде зачудувачки 21 процент до неодамна. Во меѓувреме, таа е 18 проценти. Ваквите каматни стапки не можат да си ги дозволат ниту еден среден, а камоли мал претприемач.“
Дури и воената индустрија работи на границата на капацитетот, а поради западните санкции, истрошените машини тешко се заменуваат, а Кина како речиси единствен снабдувач за руската економија ја користи ситуацијата.
Последиците од војната се чувствуваат сè појасно од руските граѓани, главно поради нападите врз рафинериите. Во некои региони веќе има недостиг на гориво и долги редици на бензинските пумпи.
„Ако ова продолжи, односно ако украинските напади продолжат и проблемите во производството на гориво се зголемат, тоа несомнено ќе биде фактор на иритација кај населението“, смета Гурков. Проблемите со горивото би можеле да влијаат и на жетвата и, во комбинација со буџетските проблеми, да го зголемат незадоволството, но Гурков не верува дека ова ќе доведе до востание против војната.
На Путин му е потребна победа
Поранешниот премолчен договор меѓу Путин и населението – социјална помош во замена за немешање во политиката – повеќе не важи.
По анексијата на Крим во 2014 година, еуфоријата му даде на Путин сигнал дека може да изгради популарност врз воени победи.
Денес, повеќе не можеме да зборуваме за стабилност, бидејќи граѓаните се будат со звуците на противвоздушната одбрана.
„Успешна кампања, се очекува победа. Ова е голем проблем за Путин. Тој мора да ја претстави победата на нацијата. Луѓето мора да стојат во ред пред бензинската пумпа, но ако Русија ја добие оваа војна, тие ќе му простат. Тоа е објаснувањето зошто Путин толку тврдоглаво ги поткопува сите обиди за постигнување примирје или завршување на војната“, анализира Гурков.
Војната на исцрпување против Украина стана војна на исцрпување и за руската економија. Путин има сè помалку пари за високи премии за волонтери, субвенции за државни претпријатија или решавање на проблеми со инфраструктурата. Печатењето пари само би ја поттикнало инфлацијата.
Путин се надева дека Европа ќе се замори
„Верувам дека претстојната зима ќе биде многу тешка за Кремљ и би можела да влијае на неговата подготвеност за преговори напролет“, предвидува Гурков.
Тој верува дека е клучно да се продолжи со притисокот со санкции.
„Надежта на Путин почива на Трамп, дека тој некако ќе му помогне и ќе изврши притисок врз Украина. А Путин се надева дека Европејците ќе ослабнат и ќе се откажат од своите напори. Токму тоа не треба да го прават.“
Не треба да се очекуваат големи најави од Форумот во Владивосток. Гурков верува дека форумот е првенствено пропаганден настан со кој Путин сака да покаже дека Русија не е меѓународно изолирана. Пораката ќе биде дека земјата е економски силна, но реалноста е поинаква.
„Постои огромно разочарување во Русија затоа што Кина не инвестира во Русија, туку го преплавува рускиот пазар со своите извозни производи“, заклучува Гурков, додавајќи дека форумот, основан во 2015 година за да се сврти кон Азија, донесе неспоредливо помалку економски од поранешната соработка со Западот.