Поранешниот француски претседател Никола Саркози оди во затвор во вторник поради шема за обезбедување либиско финансирање за неговата претседателска кампања во 2007 година, што го прави првиот поранешен лидер на земја од ЕУ што отслужува казна зад решетки.
Саркози, десничарски претседател на Франција од 2007 до 2012 година, беше осуден за заговор кон крајот на септември во врска со планот починатиот либиски диктатор Моамер Гадафи да ја финансира неговата изборна кампања.
Поранешниот државник, кој се жалеше на пресудата и ја осуди „неправдата“, ќе биде затворен во парискиот затвор Ла Санте.
„Ако навистина сакаат да спијам во затвор, ќе спијам во затвор – но со крената глава“, им рече тој на новинарите по пресудата на 25 септември.
Саркози ќе биде првиот француски лидер што ќе биде затворен по Филип Петен, нацистичкиот колаборационистички шеф на државата на францускиот режим Виши, кој беше затворен по Втората светска војна.
Услови за затворање
Веројатно ќе биде сместен во една од ќелиите од девет квадратни метри во крилото за самица на затворот, изјавија за АФП вработените во затворот.
Тоа би го спречило Саркози да комуницира со други затвореници или да фотографира славен затвореник со еден од многуте мобилни телефони што се шверцуваат, рекоа тие, зборувајќи под услов на анонимност бидејќи не им е дозволено да разговараат со новинарите.
Во самица, на затворениците им е дозволено да ги напуштат своите ќелии за една прошетка дневно во двор од неколку квадратни метри.
„Екстремна сериозност на делото“
Не е јасно колку долго Саркози ќе остане во затвор.
Претседателката на судот, Натали Гаварино, за време на изрекувањето на пресудата на Саркози, рече дека прекршоците се од „исклучителна сериозност“ и затоа наредила тој да биде затворен дури и ако поднесе жалба.
Сепак, се очекува адвокатите на Саркози да побараат негово ослободување штом ќе влезе во затвор, а постапката би траела околу два месеци.
Судот може да одлучи против ослободувањето на поранешниот претседател од затвор ако, на пример, смета дека тоа е единствениот начин да се спречи фалсификување на докази или заплашување на сведоци.
Ако не, тој може да нареди негово ослободување под судски надзор или домашен притвор со електронска нараквица.
До одлуката на судот, Саркози треба да поминува време претежно сам.
Правни проблеми
Саркози се соочи со низа правни проблеми откако го загуби реизборот во 2012 година.
Тој беше осуден во два одделни судења.
Во првиот, тој веќе отслужи казна носејќи електронска нараквица за обид за изнудување услуги од судија. Нараквицата беше отстранета по неколку месеци во мај.
Во таканаречениот „либиски случај“ што заврши со затворска казна, обвинителите тврдат дека неговите помошници, дејствувајќи со негов авторитет и во негово име, склучиле договор со Гадафи во 2005 година за нелегално да ја финансираат неговата победничка претседателска кампања две години подоцна.
Истражителите веруваат дека на Гадафи му била ветена помош за враќање на неговиот меѓународен имиџ откако Западот го обвини Триполи за соборувањето на авион во 1988 година над Локерби, Шкотска, и друг над Нигер во 1989 година, во кој загинаа стотици патници.
Сепак, судската пресуда не го прифати заклучокот на обвинителот дека Саркози примил или користел средства за својата кампања.
Тој беше ослободен од одделни обвиненија за проневера на либиски јавни средства, пасивна корупција и нелегално финансирање на изборна кампања.
Поддршка и критики
На Саркози му беше одземено највисокото одликување во Франција, Легијата на честа, откако беше осуден за корупција.
Едно од шест лица што живеат во Франција смета дека најновата затворска казна е „праведна“, според анкета спроведена на повеќе од 1.000 возрасни лица од страна на агенцијата за анкети „Елабе“.
Но, Саркози сè уште ужива одредена популарност кај француската десница.
Неговиот син Луј Саркози, кој пишува за крајно десничарски весник и се кандидира за градоначалник во јужна Франција, во саботата ги повика луѓето да „дојдат и да покажат поддршка“ за неговиот татко пред неговиот дом во вторник наутро.
Претседателката на судењето за заговор доби закани со смрт по пресудата минатиот месец, што го натера претседателот Емануел Макрон јавно да ги нарече ваквите напади „неприфатливи“.
Познати затвореници во „Ла Санте“
Меѓу другите познати личности притворени во „Ла Санте“ е венецуелскиот милитант Илич Рамирез Санчез, познат и како Карлос Чакалот, кој оттогаш е префрлен.
Неодамна, францускиот моден агент Жан-Лук Брунел, близок соработник на осудениот американски сексуален престапник Џефри Епштајн, беше пронајден мртов во неговата ќелија во затворот Ла Санте во 2022 година.
Тој беше обвинет за силување малолетници.