Предложениот закон за финансии предизвика масовни протести на улиците на Најроби и низ другите градови во Кенија.
Протестите во Најроби станаа насилни на 25 јуни, при што групите за човекови права ги обвинија полицајците дека пукале во демонстранти.
Новинарите на местото на настанот објавија дека виделе најмалку три тела по пукањето.
Гневни поради предложеното зголемување на даноците поврзани со кризата на трошоците за живот која врие со години, демонстрантите упаднаа во блискиот парламентарен комплекс, кој потоа беше запален.
Генерацијата Z излегува на улица
Храбри млади демонстранти од генерацијата Z – термин што обично се користи за да се опишат на луѓе родени во доцните 1990-ти и раните 2000-ти – го изразија својот гнев што владата во Кенија ги пренесува своите проблеми на граѓаните.
„Ние веќе плаќаме даноци, а тие не прават многу со тие пари – крадат. Па, како можеме уште да им веруваме“, вели Макена Кахуха, актерка и креатор на содржини за социјалните мрежи.
Во протестите учествува и Памела Муриуки. Таа е исто така разочарана: „Тие имаат приоритет на лојалноста кон владата пред гласачите кои гласале за нив“, вели таа.
За разлика од претходните протести предводени од членови на опозициската партија, демонстрациите беа иницирани од млади граѓани кои извикуваа антивладини пароли и носеа транспаренти против новиот закон.
Власта попушта под притисок
Овие демонстрации се различни од другите масовни протести видени во Кенија претходно.
Младите демонстранти овој пат со паметните телефони снимаат судири со полицајците и ги објавуваат на Интернет.
Протестите добија замав на социјалните мрежи под хаштагот #OccupiParliament.
Протестите беа голем успех. Владата најави дека ќе укине многу од најконтроверзните одредби од законот, вклучително и даноците за купување леб и поседување автомобил.
Предлог-законот е изменет, се укинува предложената давачка од 16 отсто за леб, превоз на шеќер, финансиски услуги, девизни трансакции, како и данокот на моторни возила од 2,5 отсто“, се наведува во соопштението на Претседателството.
Дополнително, нема да има зголемување на надоместоците за пренос на пари преку мобилен телефон, се вели во соопштението.
Финансиски проблематичната влада претходно го оправдуваше зголемувањето на даноците со потребата да се намали зависноста од надворешно задолжување.
Со зголемувањето на даноците се очекува да се соберат околу 2,7 милијарди долари, што е 1,9 отсто од бруто домашниот производ на земјата.
Од пандемијата на Ковид, земјата се соочува со криза во зголемените трошоци за живот.
Критичарите предупредија дека ситуацијата само ќе се влоши со новите давачки.
Меѓународниот монетарен фонд ја повика владата да ги зголеми приходите во буџетот за 2024/2025 година. со цел да се намали задолжувањето.
Повеќе одговорност
Според Ванџиру Гикоњо, национален координатор на Институтот за општествена одговорност, иницијатива на граѓанското општество која работи на добро владеење, демонстрациите беа главно мирни и за разлика од протестите во минатото, младите луѓе се мобилизираа без помош од политичари.
„Имаше многу креативни гласови. За жал, полицијата употреби сила врз младите кои демонстрираа против најважниот закон за секој граѓанин, бидејќи тој се однесува на даноците“.
Гикоњо зборуваше за важноста на ваквите мирни протести.
„Тоа не научи дека насилните протести навистина се охрабруваат на политичката арена“, нагласи таа.
„Но насилството во минатото беше дел од стратегијата за мобилизација, а во основата на тоа е културата на политичка мобилизација и насилството што е основата на политиката.
Заха Индимули, извршен директор на Амали, кој го поддржува зајакнувањето на младите и го промовира националниот развој, рече дека владата мора да сноси одговорност доколку употреби сила против мирните демонстранти.
„Зошто би фрлале солзавец на луѓето кои ви даваат повратни информации? Тоа е просечно и покажува и многу незрелост во владата“, вели таа за ДВ.
„Тие треба да седнат со луѓето што ги ставија таму и да ги решаваат проблемите дома, а не да патуваат низ светот“, рече таа, мислејќи на претседателот Вилијам Рут.
Погрешен економски пат
Руто се обидува да се позиционира во регионот, па дури и на глобално ниво, рече Гикоњо.
Затоа, ваквите масовни протести не придонесуваат за неговиот имиџ.
Гикоњо, како и другите, укажува на историјата на финансиската криза, поточно „многу неодговорното задолжување што веќе го правеа претходните влади“, што продолжи и под водство на претседателот Руто.
Кога Руто дојде на власт во 2022 година, неговата администрација инвестираше во многу проекти кои не беа профитабилни, вели таа за ДВ.
„Кениската економија, исто така, има структурни проблеми, висока цена на електрична енергија, исто така висока цена за водење бизнис поради корупција.
Економијата на Кенија е неефикасна, а сегашната администрација не се занимава со прашањата на долгот, истакнува Гикоњо. „Земјата е на погрешен економски пат“.
Неодамна, владата на Руто вети дека ќе ги намали даноците, а потоа го направи токму спротивното без да се консултира со граѓаните.
Овој потег доведе до голема фрустрација во земјата, каде што многу луѓе веќе се борат да врзат крај со крај.
Тоа значи промена
Неодамнешните протести покажаа дека младината во Кенија е подготвена и сака да се вклучи на социјалните мрежи и јавно да ги искаже своите барања.
Владата долго време стравуваше дека социјалните медиуми би можеле да се користат за промовирање раздор и се залагаше за регулаторите да го засилат надзорот.
Гикоњо е полн со верба во иднината: „Оваа младинска револуција е почеток на промените“. Овие млади луѓе им покажаа на постарите генерации како се прави тоа“, пренесува ДВ.