Истакнати научници и политичари бараат од Обединетите нации да не дозволат одржување на конференцијата на ОН за климата (COP) во земји кои не поддржуваат постепено исфрлање на фосилните горива.
Критика на Азербејџан
Апелот беше објавен во петокот за време на конференцијата COP29 во Баку, откако климатските групи објавија анализа која покажува дека најмалку 1.773 лобисти од индустријата за нафта, гас и јаглен се официјално акредитирани да присуствуваат на состанокот на ОН во Азербејџан.
Коалицијата Kick Big Polluters Out, поддржана од организации како Transparency International, Global Witness, Greenpeace и Climate Action Network, ја спроведе својата анализа користејќи јавно достапни податоци од Секретаријатот на ОН за климата, се вели во соопштението.
Повикот да им се забрани на производителите на енергија од фосилни горива да бидат домаќини на конференцијата уследи по критиките за изборот на Азербејџан да биде домаќин на овогодинешниот состанок, бидејќи земјата, поранешна советска република, се потпира на нафта и гас за 90 отсто од нејзината извозна економија.
Во отвореното писмо до шефот на ОН за клима, Сајмон Стиел, потписниците рекоа дека ОН мора да применува строги критериуми за прием за да ги исклучи земјите домаќини кои не поддржуваат постепено укинување на јагленот, нафтата и гасот.
Азербејџанскиот претседател Илхам Алиев на годинешната конференција COP29 рече дека нафтата и гасот се „Божји дар“.
Меѓу другите, потписници на апелот се Сандрин Диксон-Деклев, глобален амбасадор на Римскиот клуб, Јохан Рокстром, директор на Институтот за истражување на климатските влијанија во Потсдам, како и поранешниот генерален секретар на ОН Бан Ки-мун.
Тие предупредија дека глобалното затоплување не е запрено дури и по 28 годишни конференции за климата на COP.
Наместо тоа, тие рекоа дека повеќе не може да се исклучи затоплувањето од повеќе од 2,9 степени Целзиусови до 2100 година.
Тие сакаат механизми да ги повикаат земјите на одговорност кога ги игнорираат климатските цели и обврски.
Дополнително, тие ја истакнаа потребата од „помали, почести состаноци ориентирани кон решенија“ и повикаа на ограничување на пристапот до конференции.
Лобисти за фосилни горива
Апелот доаѓа откако коалицијата Kick Big Polluters Out во Баку забележа дека за време на минатогодишниот COP28 во Дубаи, главниот град на заливската држава која произведува нафта, присуствуваа рекордни 2.450 лобисти за фосилни горива, според претходната анализа – имаше многу повеќе акредитирана нафта и гасни лобисти наместо претставници на домородните заедници или народи загрозени од климатската криза.
Анализата на COP29 покажа дека лобистите добиле повеќе пристапни пропусници од сите делегации на 10-те земји најчувствителни на глобалното затоплување.
Nnimmo Bassey од Kick Big Polluters Out го осуди влијанието на лобито за фосилни горива врз климатските преговори, велејќи дека е потребна решителна акција за да се елиминира таквото влијание.
Но, барањата се двонасочни.
Во средата, владата на аргентинскиот претседател Хавиер Мајли, кој ги негира климатските промени, ги отповика своите претставници на COP29, според извештајот на специјализираното списание Climática.
Мајли го отфрла општоприфатениот научен став дека човековото однесување е предизвикано од климатските промени.
Аргентина испрати повеќе од 80 претставници во Баку на двонеделниот самит.
Со согорувањето на нафта, гас и јаглен се ослободува стакленички гас јаглерод диоксид, кој е штетен за климата и опасно ја загрева планетата.
На минатогодишната климатска конференција во Дубаи, сите 200 земји се согласија да се оддалечат од овие фосилни горива.
Конференцијата за климата ротира меѓу светските региони. Освен тој критериум, ОН речиси и да не наметнуваат барања за земјите домаќини кои сакаат да го одржат состанокот.
Пред Дубаи, домаќин на COP27 беше Египет, друга земја која во голема мера зависи од нафта и гас.