Новата влада на Нов Зеланд ќе го укине водечкиот закон без чад за идните генерации, во потег што властите во јавното здравство веруваат дека ќе чини илјадници животи и ќе биде „катастрофален“ за заедниците на Маори.
Во 2022 година, земјата донесе пионерска легислатива со која се воведе трајно зголемување на потребната возраст за пушење за да се спречи родените по јануари 2009 година да можат легално да купуваат цигари.
Законот беше дизајниран да спречи илјадници смртни случаи поврзани со пушењето и да заштеди милијарди долари на здравствениот систем.
Законот, за кој се верува дека го инспирирал планот на Велика Британија за постепено укинување на пушењето за идните генерации, содржи голем број други мерки за да се направи пушењето помалку достапно.
Тоа вклучуваше драматично намалување на законската количина на никотин во тутунските производи, дозволувајќи им да се продаваат само во специјални продавници за тутун и намалување на бројот на законски дозволени продавници за цигари од 6.000 на само 600 низ целата земја, пишува Гардијан.
Мерките ќе бидат укинати пред март следната година
Се требаше да се спроведе од јули следната година. Но, како дел од коалицискиот договор со популистичката Нов Зеланд Прво, Националната партија се согласи да ги укине амандманите, вклучително и „отстранување на условот за деникотинизација и отстранување на намалувањето на малопродажните места и забраната за производство“.
Во саботата, новиот министер за финансии Никола Вилис изјави дека мерките ќе бидат укинати пред март следната година, а приходот од продажбата на цигарите ќе оди во најавеното намалување на даноците.
Националната партија мораше да најде нови начини за финансирање на својот даночен план, откако коалициониот партнер Нов Зеланд Прво го одби предлогот да им дозволи на странските купувачи да се вратат на пазарот за недвижнини.
Во предизборното фискално ажурирање на Министерството за финансии се вели дека намалувањето на бројот на продавници што би можеле да продаваат тутунски производи и низа дополнителни ограничувања за пушењето значително ќе ги намалат приходите на Круната, изјави Вилис за Newshub Nation.
„Враќајќи се на оние дополнителни извори на приходи и други области на заштеди кои ќе ни помогнат да ги финансираме даночните намалувања, мораме да запомниме како промените во законите за забрана на пушењето имаа значително влијание врз државните книги – околу милијарда долари“, рече таа.
„Ова е победа за тутунската индустрија“
Премиерот Кристофер Луксон најави дека овој потег ќе спречи појава на скриен пазар за тутун и ќе спречи продавниците да станат мета на криминал.
„Концентрацијата на дистрибуција на цигари во една продавница во еден мал град би била голем магнет за криминал“, изјави Луксон за Радио Нов Зеланд.
Луксон рече дека неговата влада ќе продолжи да ги намалува стапките на пушење преку образование и други политики.
Но, експертите за јавно здравје изразија шокираност од промената на политиката, велејќи дека тоа може да чини до 5.000 животи годишно и би било особено штетно за Маорите, кои имаат повисоки стапки на пушење.
„Ова е голема загуба за јавното здравје и голема победа за тутунската индустрија – чиј профит ќе биде зголемен на сметка на човечки животи“, рече професорката Лиза Те Моренга, претседател на невладината индустриска група Health Coalition Aotearoa.
Таа истакна дека една неодамнешна студија покажа дека новите регулативи ќе заштедат 1,3 милијарди долари во трошоците за здравствена заштита во следните 20 години, доколку целосно се применат, и ќе ја намалат стапката на смртност: 22% за жените и 9% за мажите.