Пред околу 66 милиони години, карпа со дијаметар од околу девет и пол километри ја погодила Земјата, предизвикувајќи катаклизмични настани што резултирале со истребување на диносаурусите.
Научниците мислат дека конечно знаат од каде потекнува тој камен. Според новото истражување, ударот бил предизвикан од џиновски темен примитивен астероид од надворешниот раб на главниот астероиден појас на Сончевиот систем, кој се наоѓа помеѓу Марс и Јупитер, пренесува РТС.
Оваа област е дом на многу темни астероиди – вселенски карпи со специфичен хемиски состав што ги прават да изгледаат потемни (одразуваат многу малку светлина) во споредба со другите видови астероиди.
– Претпоставував дека надворешниот обем на астероидниот појас – каде што се најтемните примитивни астероиди – веројатно е местото од каде што потекнува астероидот што ја погоди земјата – вели Дејвид Несворњи, истражувач од Институтот за истражување во Колорадо, кој го предводел новото истражување.
Тој посочи дека не очекува резултатите да бидат толку конечни и додаде дека тоа можеби не се однесува на помалите карпи што се судриле со нашата планета.
Траги од астероид што стави крај на владеењето на копнените диносауруси, со исклучок на летечките диносауруси, беа пронајдени закопани во кратерот Чичулуб, широк 145 километри на мексиканскиот полуостров Јукатан.
Геохемиската анализа на кратерот сугерира дека ударниот објект бил дел од класа на јаглеродни хондрити – тип на камен метеорит, кој има релативно висок процент на јаглерод и не се променил при топење и диференцијација од првичното тело во раната историја на сончевиот систем.
Врз основа на ова знаење, научниците се обиделе да го одредат потеклото на влијанието, но повеќето теории беа побиени со текот на времето. Научниците првично тврдеа дека главниот удар доаѓа од семејство на астероиди од внатрешниот дел на главниот појас, но последователните набудувања на овие астероиди откриле дека тие немаат соодветен хемиски состав.
Друга студија, објавена во февруари во списанието Scientific Reports, тврди дека влијанието го предизвикала комета, но овие резултати се критикувани во трудот објавен во списанието Астрономија и геофизика.
Компјутерски модел
Во новата студија, објавена во списанието Икар, истражувачите развиле компјутерски модел за да видат колку често астероидите од копното бегаат кон Земјата и дали таквите бегалци можат да бидат одговорни за истребување на диносаурусите.
Симулирајќи го движењето на астероидите во период од стотици милиони години, моделот покажа дека топлинските сили и гравитационите полиња на планетите повремено исфрлаат големи астероиди од појасот.
Во просек, астероид со дијаметар поголем од девет километри од надворешниот обем на појасот се фрла во правец на Земјата еднаш на секои 250 милиони години, откриле истражувачите.
Според оваа пресметка, ваквите космички настани се случуваат пет пати почесто отколку што научниците претходно мислеа и се совпаѓаат со времето на ударот и формирањето на кратерот Чиксулуб пред „само“ 66 милиони години, што е единствениот познат ударн кратер за кој се смета дека произведе толку голем астероид во последните 250 милиони години.
Способност да се предвиди иден удар
Покрај тоа, моделот ја набљудуваше распределбата на „темните“ и „светлите“ потенцијални кандидати во астероидниот појас и покажа дека половина од исфрлените астероиди се хондрити со темно јаглерод, што одговара на типот за кој се смета дека го предизвикал кратерот Јукатан.
Овој компјутерски модел, покрај тоа што најверојатно го објаснува потеклото на кратерот Чиксулуб, им помага на научниците да го разберат потеклото на другите астероиди што ја погодиле Земјата многу поразително во минатото.
Останатите два кратери со најголем удар на Земјата, кратерот Вредефорт во Јужна Африка и басенот Судбери во Канада, не се познати по потекло. Овие резултати, исто така, би можеле да им помогнат на научниците да предвидат каде би можеле да се случат некои идни големи шокови.
„Во нашето истражување откривме дека околу 60 проценти од ударите што ја погодија Земјата доаѓаат од надворешниот периметар на астероидниот појас, а повеќето астероиди во таа зона се само темни“, нагласува Несворњи.
„Што значи дека постои веројатност од 60 проценти дека следниот астероид ќе дојде од истата област“, заклучува научникот.
