Со децении, многу земји од НАТО штедат во надополнувањето на арсеналот, така што нивната воена индустрија преживеала првенствено од извозот. Но, сега итно треба оружје за сопствени армии и за помош на Украина.
„Украина треба да ја добие сета поддршка што ѝ е потребна онолку долго колку што е потребно“, повтори генералниот секретар на НАТО Јенс Столтенберг на почетокот на состанокот на 30 министри за одбрана на земјите од НАТО со министри од 20 земји партнери во Брисел.
Таканаречената Рамштајн група – првиот состанок од ваков вид се одржа во американската воена база во Рамштајн, Германија – веќе се состанува по шести пат од почетокот на рускиот напад врз Украина за да ја координира набавката на оружје и воената помош до Украина.
Тоа е исто така можност да се нагласи ефикасноста на нашите сопствени вооружени системи.
Претседателот на групата, американскиот министер за одбрана Лојд Остин, уште еднаш ги истакна успесите на Украина во одбраната од рускиот агресор и смета дека американскиот мулти – барел ракетен фрлач HIMARS, кој „динамично на линијата на фронтот“ значително се префрли на страната на Украина, пишува Дојче веле.
И германската министерка мораше во засолниште
Но, иако на Украина сè уште и треба далечна и прецизна артилерија и муниција за тие системи, на оваа средба, пред сè, се зборуваше за помагање на нивната противвоздушна одбрана.
Колку што руската армија е принудена да се повлече од окупираните територии, таа сега ги интензивира нападите со ракети и дронови врз градовите и цивилите во Украина.
За тоа би можела да сведочи германската министерка за одбрана Кристин Ламбрехт, која неодамна ја посети Одеса.
Како прво, таа можела да види колку им значи германскиот противвоздушен систем „Гепард“ на Украинците во заштитата на тамошното пристаниште од кое се извезува жито, но и покрај тоа, таа самата дури двапати морала да оди во засолниште.
Таа се вратила среќна дома, но била длабоко импресионирана од „она што тие луѓе што живеат така го поминуваат од ден на ден, од ноќ во ноќ.
„Затоа е толку важно да се опремат Украинците со ефективни системи за противвоздушна одбрана“, вели таа.
Во таа прилика германската министерка ѝ ветила на Украина четири системи IRIS-T SLM, германската верзија на американскиот систем Patriot за заштита од каква било закана од воздухот.
Има нешто пократок домет од Patriot, но предноста на германскиот систем е неговата подвижност и модуларен систем.
Ракетниот систем е со големина на стандарден контејнер, така што може лесно да се транспортира и да се постави на буквално секое возило од тие димензии.
Сѐ уште нема ни Бундесверот
Првиот од овие системи беше веднаш доставен во Украина, но исто така сликовито сведочи за ситуацијата во арсеналот на земјите од НАТО.
Имено, иако системот IRIS-T е развиен пред неколку години, германската армија сѐ уште го нема.
И тој испорачан систем всушност требаше да оди во Египет, а освен во таа земја, сè уште го имаат само Шведска и Норвешка.
Производството на ваков софистициран систем продолжува – останатите три парчиња ќе пристигнат во Украина најрано следната година, а всушност требаше да дојдат во германската армија. Но, Бундесверот сега мора да почека.
Ова се слушна и од учесниците на овој состанок на НАТО: „Арсеналот ни се празни, а тешко е да се наполнат“, се слушна од еден учесник.
Потребни се и оружје и вооружени системи, а снабдувањето со муниција и ракети за вакви системи уште побрзо се топи, а без нив и најсовремениот систем е бескорисен.
Затоа министрите за одбрана разговараа како да ја започнат воената индустрија на сопствените земји и да ги поттикнат на меѓународна соработка.
Таму, индустријата треба да се охрабри да инвестира со ветување долгорочни нарачки со цел да ги надополни сопствените арсенали.
Полесно е заедно
Но, прво има помош за Украина, каде што само САД ветија воена опрема вредна 15 милијарди долари од почетокот на инвазијата овој февруари.
„Сега наша задача е да застанеме со бранителите на Украина во наредните недели, месеци и години“, рече американскиот министер Остин.
„Знаеме дека на Украинците им треба уште повеќе артилерија со долг дострел“, вели тој.
И тука е полесно да се организира помош со заеднички сили: германскиот министер најави дека заедно со Холандија ќе организираат испорака на хаубици со долг дострел, а американскиот министер особено ја истакна иницијативата на Данска, Норвешка и Германија да и помогнат на Словачка во производството на самоодни хаубици од типот Зузана за Украина.
Колку што земјите од НАТО имаат проблеми со надополнувањето на арсеналот, на состанокот се слушна дека и Русите имаат големи проблеми да го компензираат она што го изгубиле во битките и да ги надополнат резервите на муниција и ракети бидејќи и таму воената индустрија не може да испорача дел од работи поради економските санкции против таа земја.
Како да се заштитат 8.000 километри гасоводи?
Неизбежно, на состанокот се разговараше и за саботажа и напади врз инфраструктурата, како на подморскиот гасовод во Балтичкото Море, така и за пренасочување на железничкиот сообраќај во Германија – оваа среда се слушна дека цел на нафтовод бил и во Полска.
На Запад не се знае дека армијата, а камоли НАТО, има поважна улога во заштитата на цивилната инфраструктура, дури и да е тоа неопходно.
„Едноставно не е можно ни да се заштитат 8.000 километри гасоводи преку морското дно“, резимира еден официјален претставник на НАТО.
Сепак, треба да се зајакне надзорот на таквите инсталации, особено од воздух. Но, спречувањето и истражувањето на случаите на саботажа останува одговорност на погодените компании и нивните влади.
„Сите овие инциденти“, вели претставник на НАТО, „уште еднаш покажуваат колку сме ранливи во некои области“, пренесува ДВ.